Jak ustalić przebieg granic nieruchomości?
Kupiłeś nieruchomość sąsiadującą z zagospodarowaną już działką i masz wrażenie, że płot sąsiada stoi nieco za daleko? Planujesz wznieść ogrodzenie, ale nie jesteś pewien, gdzie dokładnie kończy się twoje podwórze, a zaczyna sąsiada? Najwyższy czas zająć się ustaleniem przebiegu granic nieruchomości. Rozgraniczenia dokonuje geodeta na podstawie pierwotnego przebiegu granic lub ostatniego stanu spokojnego – gdy granica nie była kwestią sporną.
Rozgraniczenie nieruchomości
W celu ustalenia przebiegu granic nieruchomości geodeta przeprowadza tzw. rozgraniczenie nieruchomości, które może obejmować całą granicę działki lub tylko odcinek wątpliwy czy sporny (np. granica z sąsiadem). Ponieważ procedura rozgraniczania nieruchomości jest postępowaniem administracyjnym, a jej rezultaty mają moc urzędową, musi przebiegać zgodnie z uregulowanymi prawnie zasadami. W myśl Prawa geodezyjnego i kartograficznego rozgraniczenie nieruchomości polega na ustaleniu przebiegu ich granic przez określenie położenia i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie i sporządzenie odpowiedniej dokumentacji.
W naszej praktyce zdarzały się sytuacje, w których sąsiedzi dochodzili do ustnego porozumienia odnośnie przebiegu granic nieruchomości i prosili o rozgraniczenie zgodnie z ich oświadczeniami. Niestety, geodeta podczas rozgraniczania nieruchomości nie może kierować się wyłącznie oświadczeniami stron – wyjaśnia nasz rozmówca z firmy LIMBUS w Wejherowie. Przy rozgraniczaniu trzeba brać pod uwagę stan prawny nieruchomości, istniejące znaki graniczne i ślady graniczne, dostępną dokumentację kartograficzną lub osnowę geodezyjną. Na zakończenie pracy geodeta sporządza protokół graniczny z przyjęciem granic ukształtowanych w dawnych postępowaniach. W procedurze rozgraniczania nie ma możliwości zmiany przebiegu obowiązujących dotychczas granic prawnych.
Wznowienie granic nieruchomości
Jak wspomnieliśmy wcześniej, podczas rozgraniczania nieruchomości geodeta umieszcza w gruncie znaki graniczne, będące trwałym oznaczeniem przebiegu granic. W sytuacji, gdy istniejące znaki graniczne zostały zniszczone, uszkodzone lub przesunięte, ale istnieją dokumenty potwierdzające ich pierwotne położenie, geodeta może dokonać wznowienia granic. Wznowienie znaków granicznych polega na ich fizycznym odtworzeniu i, w przeciwieństwie do rozgraniczania nieruchomości, nie wymaga postępowania administracyjnego, jest zatem prostsze i mniej czasochłonne. Szukając geodety do wznowienia granic lub rozgraniczenia nieruchomości, należy zwracać uwagę na posiadane przez niego kwalifikacje i uprawnienia; w wymienionych sytuacjach niezbędny jest zakres 2. uprawnień geodezyjnych.