O Warszawie

Warszawa znajduje się w centralnej części kraju, w regionie historyczno-geograficznym nazywanym Mazowszem. Stanowi główne miasto aglomeracji warszawskiej. Ulokowana jest w środkowym biegu Wisły, na Nizinie Środkowomazowieckiej i, jako jedyna stolica w Europie, sąsiaduje bezpośrednio z parkiem narodowym - Puszczą Kampinoską.

Warszawa jest zlokalizowana po obu stronach rzeki. Lewobrzeżne dzielnice są w większości położone na wysoczyźnie - Równinie Warszawskiej, którą zamyka od strony rzeki wysoka na 6-25 m skarpa wiślana, która jest krawędzią erozyjną Równiny.

Pozostała część miasta leży w dolinie Wisły oraz na Równinie Wołomińskiej i w Kotlinie Warszawskiej. Na Bielanach, Białołęce, w Wawrze i Wesołej spacerować możemy po porośniętych lasem, wysokich na kilka, kilkanaście metrów wydmach, z najwyższym naturalnym punktem wysokościowym 122,11 m n.p.m.

W Warszawie wyróżniamy kilka wzgórz usypanych przez człowieka, m.in. Kopiec Powstania Warszawskiego (wysokość 121,0 m n.p.m.), Kopiec Szczęśliwicki (wysokość 138,0 m n.p.m. - najwyższy punkt wysokościowy w Warszawie), Kopa Cwila (wysokość 108 m n.p.m.), a także składowiska odpadów, m.in. Góra Śmieciowa na Radiowie (wysokość 144 m n.p.m.) czy hałda popiołów z Elektrociepłowni Siekierki.

Dowiedz się więcej o Warszawie

Historia

Dzisiejsza Warszawa założona została w XIII wieku, choć już od VII wieku na terenie, który obecnie zajmuje, rozwijały się różne grody i osady. Nazwa miasta wywodzi się, według legendy, od imion rybaka Warsa i syrenki Sawy. Za czasów Zygmunta III Wazy stała się jednym z większych ośrodków miejskich w Polsce. W latach 1655-1660 jej okres świetności przerwał najazd szwedzki. Większa część kosztowności, zbiorów dzieł sztuki, skradzionych z dworów i pałaców polskich magnatów, wywieziona została do Szwecji.

Ponowna rozbudowa i rozkwit Warszawy przypada na czasy stanisławowskie. Powstały nowe pałace, parki i kamienice. 3 maja 1791 roku na Zamku Królewskim w Warszawie została podpisana Konstytucja, która miała regulować ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, której istnienie przerwały niestety rozbiory.

Warszawa ucierpiała podczas licznych bitew, powstań, jak również w czasie obu wojen światowych, ale za każdym razem odradzała się „niczym feniks z popiołów”. W wyniku bombardowań Warszawy podczas II wojny światowej, duża część historycznego miasta legła w gruzach - z oryginalnej zabudowy warszawskiej Starówki zachowały się jedynie dwa budynki. Miasto nosi liczne ślady wydarzeń II wojny światowej, w szczególności powstania warszawskiego z 1944 roku. Innymi ważnymi miejscami odwiedzanymi tu przez turystów są pozostałości upamiętniające tragiczną historię getta warszawskiego i losów populacji żydowskiej niegdyś zamieszkującej miasto.

Odbudowywana w latach powojennych, zgodnie z hasłem „Cały naród buduje stolicę”, stopniowo odzyskiwała znaczenie, będąc świadkiem najważniejszych wydarzeń Polski Ludowej - zjazdów PZPR czy pochodów pierwszomajowych. Symbolem tego okresu stał się Pałac Kultury i Nauki, który niepostrzeżenie stał się najbardziej chyba znaną budowlą Warszawy.

Ludność

Warszawa, jako największe polskie miasto pod względem liczby ludności, liczy sobie ok. 1,7 mln zameldowanych mieszkańców. Jest również największym miastem pod względem powierzchni - zajmuje ponad 500 km². Zajmuje 6. miejsce w rankingu najgęściej zaludnionych miast Polski. Ludność Warszawy to ok. 4,5% mieszkańców całego kraju.

45,96% mieszkańców miasta to mężczyźni, a 54,04% - kobiety. W trakcie roku akademickiego stolicę zamieszkuje niemal 300 tys. studentów, a niemal 500 tys. osób dojeżdża każdego dnia do miasta w celach zarobkowych.

Obecnie jest to najbardziej zróżnicowane kulturowo miasto w Polsce. Prócz ludności z różnych części kraju, zamieszkują ją również obcokrajowcy - są to zarówno dyplomaci związani z ambasadami i pracownicy organizacji międzynarodowych, jak i ludność zza wschodniej granicy Polski, szukająca zatrudnienia.

Kultura

To właśnie tutaj mieszczą się siedziby władz centralnych: Prezydenta RP, Parlamentu, Rady Ministrów, a także liczne stowarzyszenia, instytucje naukowo-kulturalne, ambasady, konsulaty i siedziby organizacji międzynarodowych.

Najbardziej charakterystycznym punktem Warszawy jest Pałac Kultury i Nauki, prezent od władz radzieckich. Jest to miejsce, gdzie organizowane są liczne wydarzenia kulturalne. Tu mieści się Muzeum Techniki, kino, kluby oraz teatry, a także widowiskowa Sala Kongresowa.

W licznych galeriach handlowych można spędzić czas na zakupach, ale również na rozrywce, gdyż znajdują się tu także kina, kręgielnie, kawiarnie i restauracje podające potrawy z całego świata. Takich restauracji zresztą w Warszawie jest bardzo dużo i dostępne są dla każdego.

O każdej porze roku odbywają się tu festiwale, festyny czy koncerty tematyczne. Na licznych placach miasta organizowane są imprezy masowe, bardzo popularne wśród mieszkańców i turystów, jak przykładowo koncert inauguracyjny na pl. Defilad z okazji przejęcia przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej, czy koncert sylwestrowy na błoniach Stadionu Narodowego. Do bardzo lubianych imprez należy również Warszawski Festiwal Filmowy, majowe Juwenalia na wszystkich uczelniach wyższych, czy też Żydowski Festiwal „Warszawa Singera”, Orange Warsaw Festival, czerwcowe Wianki, a także liczne wydarzenia sportowe, takie jak Run Warsaw czy Warszawska Masa Krytyczna.

Miasto pełni również rolę ośrodka kulturalnego i naukowego. W Warszawie znajdują się zajmujące czołowe miejsca w rankingach państwowe uczelnie Polski: Uniwersytet Warszawski, Politechnika Warszawska, Szkoła Główna Handlowa oraz Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego. Wśród ważniejszych jednostek muzealnych wyróżnić należy: Muzeum Narodowe, Centrum Nauki Kopernik, Muzeum Historyczne, Muzeum Archeologiczne, Muzeum Powstania Warszawskiego czy Muzeum na Zamku Królewskim. Wszystkie one biorą co roku udział, w jeden z majowych weekendów, w Nocy Muzeów, kiedy można zwiedzać je za darmo. Dodatkową promocję nauki stanowi coroczny Piknik Naukowy organizowany przez Centrum Nauki Kopernik i Polskie Radio.

Klimat

Miasto leży w strefie klimatu umiarkowanego, ciepłego przejściowego. Rejon ten charakteryzuje się dość równomiernymi opadami, których średnia wynosi około 493 mm/rok, największa średnia opadów przypada w czerwcu i wynosi 72 mm, a minimalna średnia wypada w lutym - 18 mm. Średnia roczna temperatura powietrza wynosi +7,8ºC, maksymalna średnia w lipcu to +18,0ºC, zaś minimalna średnia w styczniu -3,3ºC. Zdarzają się jednak zarówno upały sięgające 33-37ºC, jak i siarczyste mrozy rzędu -35ºC.

Klimat Warszawy - podobnie jak całej Polski - odznacza się dużą zmiennością. Okresy zachmurzenia i opadów często przeplatają się z pogodą słoneczną i suchą. Przez 60% dni w roku jest pod wpływem mas powietrza polarno-morskiego, a około 30% dni w roku pod wpływem mas powietrza polarno-kontynentalnego. Mamy tu dodatkowo do czynienia z efektem „miejskiej wyspy ciepła” wywołującym ocieplenie klimatu i wzrost ilości opadów.

Architektura

Na romantyczny spacer czy kolację przy świecach warto wybrać się na warszawską Starówkę. Jest to miejsce niezwykłe - mimo że wygląda na naprawdę stare, ma dopiero ponad 60 lat. Zostało całkowicie odbudowane po II wojnie światowej. W 1980 roku Stare Miasto, wraz z sąsiednim historycznym centrum Warszawy, zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Odbudowano również wiele innych ważnych dla tego miasta miejsc historycznych, do których należą m.in. Pałac w Wilanowie z pięknymi ogrodami królewskimi, Pałac Namiestnikowski, powszechnie znany jako Pałac Prezydencki, czy kościół wizytek przy Krakowskim Przedmieściu.

Na mapie Warszawy widnieje również zielone założenie parkowo-pałacowe. Łazienki Królewskie liczące 76 hektarów powierzchni, to niezliczona ilość ścieżek parkowych z małą architekturą i Pałacem Na Wodzie w centrum. Tutaj znajduje się pomnik Chopina, przy którym w okresie letnim organizowane są koncerty chopinowskie.

W centrum, wokół Pałacu Kultury i Nauki, wyrastają wieżowce, które wprowadzają stolicę do czołówki europejskich miast pod względem wysokiej zabudowy. Obecnie mieści się tutaj 40 budynków sięgających powyżej 65 metrów wysokości.

Gospodarka

Warszawa jest głównym ośrodkiem gospodarczym naszego kraju - co dwunaste przedsiębiorstwo działające w Polsce ma tu swoją siedzibę. Miasto zajmuje drugie miejsce w kraju, zaraz po Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, w przemyśle i handlu.

Według danych z roku 2008 w mieście istniało ponad 300 tys. podmiotów gospodarczych, z czego większość w sektorze prywatnym. W 2010 roku Warszawa zajęła trzecie miejsce w rankingu ulubionych europejskich metropolii przedsiębiorców.

Istnieje tu wiele centrów rozrywkowo-handlowych: Arkadia, Blue City, Galeria Mokotów, Promenada, Sadyba Best Mall, Wola Park oraz Złote Tarasy.

Mapa/dzielnice

Układ urbanistyczny dzisiejszej Warszawy właściwie stworzono od podstaw w pierwszych latach powojennych w związku z ogromnymi zniszczeniami, jakich dokonały bombardowania i planowe działania nazistowskich okupantów - zwłaszcza w centralnych dzielnicach.

Układ miasta determinuje położenie na obu brzegach prawie nieuregulowanej rzeki, w której najbliższym sąsiedztwie znajdują się mało zagospodarowane tereny zielone, ulubione miejsca spacerów. Wyjątek stanowi zachodni brzeg Wisły na odcinku nazywanym Wybrzeżem Kościuszkowskim, gdzie mieści się np. Centrum Nauki Kopernik czy ciekawy gmach Biblioteki Uniwersyteckiej.

Obecnie Warszawa podzielona jest administracyjnie na 18 niezależnych dzielnic, z których każda ma swój oddzielny charakter. Do najbardziej lubianych przez turystów należą niewątpliwie Śródmieście ze Starym Miastem oraz Mokotów, gdzie znajduje się ogromna większość zabytków i muzeów. Do miejsc nieodłącznie związanych z historią należy także Wola z zabytkowymi cmentarzami, m.in. Powązkami, licznymi pomnikami i skwerami.

Z roku na rok wzrasta popularność Pragi-Północ, gdzie powstają coraz to nowe lokale rozrywkowe - klimatyczne puby i piwiarnie, kluby i kawiarnie. Tutaj również znaleźć można wiele zachowanych zabytków, a także zwiedzić Ogród Zoologiczny.

Prawdziwą perełkę stanowi zielona Saska Kępa, a także Żoliborz z charakterystyczną dla okresu międzywojennego zabudową willową i mieszkaniową. Dużym prestiżem cieszy się również Wilanów oraz położone przy Lesie Bródnowskim Zacisze.

Do dzielnic o największej liczbie parków, lasów i innych terenów zielonych należą niewątpliwie Bielany. Celem weekendowych wypadów jest Las Bielański, a także Mazowiecki Park Krajobrazowy położony na Wawrze i wspomniany już Las Bródnowski z wczesnośredniowiecznym grodziskiem Bródno.