Czym jest operat szacunkowy?

Operat szacunkowy to pisemna opinia rzeczoznawcy majątkowego, określająca wartość przedmiotu wyceny. Posiada charakter urzędowy i zawiera istotne informacje, uzyskane w procesie szacowania nieruchomości.

Kwestie formalno-prawne

Z uwagi na charakter dowodowy operatu, jego forma i treść powinny być ujednolicone – niezależne od miejsca sporządzenia oraz rzeczoznawców majątkowych. Operat może być sporządzony wyłącznie w formie pisemnej, a zawarte w nim informacje muszą być przekazane przejrzyście, zgodnie z przepisami prawa i przyjętymi standardami zawodowymi.

Jeżeli autorami operatu szacunkowego są co najmniej dwaj rzeczoznawcy, dopuszczalna jest częściowa odpowiedzialność za czynności wykonane odrębnie przez każdego z nich. ,,W sytuacji wystąpienia rozbieżności w opiniach rzeczoznawców, co do wartości tej samej nieruchomości, oceny dokonuje organizacja zawodowa rzeczoznawców majątkowych” – objaśnia Jan Pawłowski, rzeczoznawca majątkowy firmy J.P. Praxis z Warszawy.

Treść operatu

W treści operatu znajdują się najważniejsze dane dotyczące wyceny nieruchomości, w tym przyjęte podstawy prawne, rozwiązania merytoryczne (metody i techniki szacowania) oraz prezentacja toku obliczeń wyniku końcowego. Rzeczoznawca ma obowiązek zawrzeć m.in. takie informacje, jak: określenie celu wyceny, opis stanu nieruchomości, określenie nieruchomości i zakresu wyceny oraz wskazanie przeznaczenia wycenianej nieruchomości na podstawie dostępnej dokumentacji.

Operat może podlegać aktualizacji w okresie do 2 lat od daty sporządzenia. Czynność ta musi być wykonana przez tego samego rzeczoznawcę i potwierdzona stosowną klauzulą, zgodnie z art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.). ,,Aktualizacja polega na potwierdzeniu aktualizacji wyceny oraz określeniu nowej wartości nieruchomości, zaktualizowanej na datę dokonania aktualizacji” – objaśnia ekspert J.P. Praxis.

Przydatność operatu

Kiedy będziemy potrzebować operatu szacunkowego? Przyda się on w wielu sytuacjach życiowych, np. przy zabezpieczaniu kredytu. Niektóre banki wymagają przedstawienia operatu, który wyraźnie określa wartość nieruchomości, stanowiącej zabezpieczenie hipoteczne.

Ponadto, operat przydaje się w takich sytuacjach, jak: ustalenie ceny zakupu/sprzedaży nieruchomości, podział majątku, określenie odszkodowania, aktualizacja opłat za użytkowanie wieczyste czy też egzekucja z nieruchomości. Właściwie sporządzony operat może zabezpieczyć nasze interesy w najmniej spodziewanym momencie. Warto o tym pamiętać, korzystając z usług rzeczoznawcy majątkowego.