Czym są i kiedy wykorzystywane są badania nieniszczące?
Badania nieniszczące (skrót angielski NDT) są grupą metod badań diagnostycznych stanowiących narzędzia kontroli dostarczające informacji o własnościach użytkowych obiektów, stanie makrostruktury lub mikrostruktury materiałów. Przyjmuje się, że NDT to takie sposoby kontroli, które nie zmieniają w niczym eksploatacyjnej przydatności materiału lub gotowego wyrobu, pozwalające wykrywać różne rodzaje wad materiałowych, niejednorodności i nieciągłości, pęknięcia, ubytki korozyjne i erozyjne, zmiany struktury itp. Metody NDT mogą być stosowane do kontroli jakości produkcji oraz do określania stanu technicznego lub wyznaczania miejsc i zakresu remontu potrzebnego do utrzymania zdatności technicznej obiektu – konstrukcji podczas eksploatacji. W praktyce przemysłowej badania NDT wykorzystuje się wszędzie tam, gdzie istnieje techniczne lub ekonomiczne uzasadnienie pewności i niezawodności działania, obniżenia ryzyka awarii oraz gdzie wymagana jest wysoka kultura techniczna.
Metody wykorzystywane w trakcie badań nieniszczących
Podstawową metodą, którą wykorzystuje się w badaniach nieniszczących, jest metoda wizualna (VT), czyli wzrokowa ocena badanego obiektu. Jest to metoda najprostsza, bardzo skuteczna i szeroko stosowana przed zastosowaniem innych metod.
Kolejna grupa metod stosowanych w wielu gałęziach przemysłu to metody tzw. powierzchniowe – penetracyjna (PT), magnetyczno-proszkowa (MT) i prądów wirowych (ET), które umożliwiają badania warstw powierzchniowych lub przypowierzchniowych. Najbardziej zaawansowane metody NDT występują w grupie metod tzw. objętościowych. Do tych metod zalicza się metoda radiograficzna (RT) i ultradźwiękowa (UT). Ta ostatnia notuje bardzo dynamiczny rozwój ze względu na coraz szersze stosowanie technik wyposażonych w narzędzia komputerowe, skomplikowane oprogramowanie do symulacji, realizacji i analizy badania, skanery i inne narzędzia pozwalające na pełną rejestrację przebiegu i wyniku badania (PAUT), zwłaszcza odpowiedzialnych obiektów. NDT wykonywane są głównie do sprawdzania konstrukcji metalowych, ale nie ma przeszkód dla stosowania wybranych metod na obiektach z innych materiałów (np. w przemyśle lotniczym). Badania nieniszczące pozwalają zatem na monitorowanie jakości produkcji i/lub stanu konstrukcji w trakcie jej pracy.
Co wpływa na rzetelność wyników przy badaniach nieniszczących?
Rzetelne wyniki uzyskamy tylko wówczas, gdy dysponujemy wyszkolonymi i doświadczonymi specjalistami o odpowiedniej etyce zawodowej oraz stawiamy na sprawdzone wyposażenie (aparatura, materiały) renomowanych firm. Doświadczenie, wiedza oraz profesjonalny sprzęt to podstawa, aby NDT spełniały swoją rolę. Jedną z placówek zajmujących się badaniami nieniszczącymi jest firma Koli Sp. z o.o. O szczegóły jej działalności zapytaliśmy u źródła:
Świadczymy szeroki zakres usług związany z niezależnymi inspekcjami oraz nadzorami przy wykorzystaniu pomiarów i badań nieniszczących (NDT). Specjalizujemy się w zaawansowanych badaniach ultradźwiękowych techniką Phased Array oraz badaniach elektromagnetycznych (MT i ACFM). Wykorzystując swoje wieloletnie i wielobranżowe doświadczenie, służymy ponadto doradztwem i szeroką ofertą aparatury, wyposażenia oraz materiałów do badań metodami nieniszczącymi. Ofertę opieramy o reprezentację czołowych producentów zagranicznych oraz własne opracowania i patenty.
Szczególne zastosowania badań nieniszczących
Wyniki badań nieniszczących dają nam wgląd w różne parametry sprawdzanej za ich pomocą konstrukcji. Wielokrotnie stanowią one ostateczne potwierdzenie, że dana struktura spełnia założenia projektowe i standardy produkcyjne oraz bezpieczeństwa. Dlatego NDT są tak istotne na przykład w lotnictwie, energetyce, branży chemicznej i petrochemicznej.
