Uniwersytety Trzeciego Wieku – miejsce nauki i kontaktu z kulturą
Uczestnictwo w zajęciach UTW to dla wielu starszych osób jedyna okazja zdobywania wiedzy, udziału w warsztatach i obcowania z kulturą. Uniwersytety Trzeciego Wieku realizują swoją misję już niemal 50 lat.
Aktualna misja
Idea UTW zrodziła się we Francji, w latach 70. To wtedy Pierre Vellas, profesor Uniwersytetu w Tuluzie, zorganizował spotkanie dla seniorów, podczas którego powstały ich najważniejsze postulaty. Na ich podstawie wykształciło się zjawisko Uniwersytetów Trzeciego Wieku, które dziś funkcjonują na całym świecie. Czego chcieli seniorzy prawie pół wieku temu? Zwiększania wiedzy na temat utrzymania zdrowia w podeszłym wieku, upowszechniania wiedzy o kulturze, wzbogaconej o ich doświadczenie, oraz zmobilizowania naukowców do rozwiązywania problemów osób starszych. Wszystkie te postulaty wciąż są aktualne, co tłumaczy niesłabnącą popularność Uniwersytetów Trzeciego Wieku, zwłaszcza w mniejszych miastach – tam, gdzie nie działa ani teatr, ani filharmonia, ani żadne inne instytucje zapewniające seniorom kontakt z kulturą, muzyką i innymi rozrywkami. Zaletą Uniwersytetów Trzeciego Wieku jest ich dostępność i różnorodność proponowanych przez nich zajęć. Studentom-seniorom zdarzy się wyjazd na wydarzenie sportowe i wykład poświęcony profilaktyce niebezpiecznych chorób. Co ważne, zajęcia UTW wprowadzają do ich życia pewien rytm, sprawiają, że chce im się wyjść z domu, a to bardzo potrzebne zwłaszcza samotnym ludziom na emeryturze.
UTW w Polsce
W Polsce UTW pojawiły się w 1975 roku. Pierwszy uniwersytet dla seniorów w naszym kraju powstał w Warszawie. Założenia, jakie sformułowali polscy twórcy UTW, to włączenie osób starszych do systemu kształcenia, wielopłaszczyznowa aktywizacja słuchaczy, prowadzenie badań naukowych oraz wdrożenie profilaktyki gerontologicznej. Warto podkreślić, że Polska, po Francji i Belgii, była trzecim krajem, w którym rozwinęła się ta inicjatywa.
Zajęcia dla każdego
Czego uczą się studenci trzeciego wieku? Obok prelekcji i seminariów, prowadzonych przez wykładowców uniwersyteckich, spotkania UTW to cały szereg innych zajęć. Zdarzają się lektoraty z języków obcych, nauka rękodzieła, koła zainteresowań, warsztaty artystyczna oraz zajęcia ruchowe i rekreacyjne. Studenci Trzeciego Wieku mają też ułatwiony dostęp do kultury – mogą wybrać się do teatru, na konkurs tańca lub choćby do kina, wydając na to mniej, niż gdyby zdecydowali się iść w pojedynkę. Plusem dla mieszkańców mniejszych miejscowości, jest też to, że UTW organizuje zwykle transport na spektakl czy film do większego miasta. W małych miejscowościach studenci-seniorzy spotykają się zwykle w domach kultury lub w świetlicach. Uniwersytety działają nie tylko w miastach, ale także na wsi – na przykład Gminne Centrum Kultury i Sportu z gminy Jabłonna organizuje wykłady także w swojej filii w pobliskim Chotomowie, co pozwala uczestniczyć w nich większej grupie seniorów.
