Zasiedzenie nieruchomości – kiedy można wykorzystać w sądzie?

W myśl kodeksu cywilnego zasiedzenie nieruchomości to forma nabycia prawa własności wskutek długotrwałego i faktycznego posiadania. Zasiedzenie pozwala uzyskać prawa do nieruchomości – zarówno gruntowych, jak i lokalowych i budynkowych. Sprawdźmy, jakie warunki trzeba spełnić, aby stać się właścicielem przez zasiedzenie nieruchomości.

Zasiedzenie nieruchomości – co to oznacza?

Przez zasiedzenie nieruchomości właścicielem może stać się osoba określana jako posiadacz samoistny, czyli ten który dysponuje nieruchomością jak właściciel, wywiązuje się z obowiązków oraz wyraża wolę wykonywania wszystkich uprawnień przysługujących właścicielowi.

Jeżeli posiadacz samoistny wszedł w posiadanie nieruchomości w dobrej wierze, czyli w przekonaniu, że realnie przysługuje mu prawo własności, czas zasiedzenia wynosi 20 lat. Takim posiadaczem może być osoba, która kupiła nieruchomość notarialnie od osoby, która nie miała prawa do jej sprzedaży.

Zasiedzenie nieruchomości w złej wierze odnosi się natomiast do osoby, która weszła w posiadanie nieruchomości bez umowy notarialnej. W takim przypadku czas zasiedzenia wynosi 30 lat.

Nabycie własności – w jakiej sytuacji?

Nabycie własności następuje po upływie terminu okresu zasiedzenia – do tego czasu posiadacz nie ma żadnego prawa do gruntu lub lokalu. Co istotne, można doliczyć do czasu swojego posiadania, czas posiadania nieruchomości przez poprzednika prawnego. W takim przypadku sąd także bierze pod uwagę, czy nieruchomość została nabyta w dobrej czy złej wierze.

Formalności związane z nabyciem nieruchomości przez zasiedzenie

Kiedy wymagany czas posiadania dobiegnie końca, posiadacz musi złożyć wniosek w sądzie rejonowym, właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. W rozprawie – oprócz wnioskodawcy – powinien uczestniczyć ostatni właściciel nieruchomości. Skuteczne przeprowadzenie sprawy o zasiedzenie wymaga pomocy prawnej, dlatego większość wnioskodawców decyduje się skorzystać z usług profesjonalnego radcy prawnego, np. z Kancelarii Adwokackiej Adwokat Justyna Hurej-Słowik. W momencie uprawomocnienia się orzeczenia sądowego powstaje obowiązek podatkowy.

Wskutek nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia dochodzi do obowiązku podatkowego – posiadacz musi uiścić 7% wartości nieruchomości, co wynika z ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podstawa opodatkowania wynika z wartości ustalonej zgodnie ze stanem nieruchomości w dniu jej nabycia i obowiązujących cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.