Zasady organizacji stref płatnego parkowania
Strefa płatnego parkowania to obszar na terenie miasta lub gminy, w którym wprowadzono obowiązek opłacania miejsc postojowych. Zasady organizacji SPP reguluje ustawa o drogach publicznych. Strefy wprowadza się na terenach charakteryzujących się deficytem miejsc parkingowych w celu zwiększenia rotacji parkujących samochodów. Za ustalenie wysokości opłat odpowiadają radni gminy lub miasta na podstawie wytycznych wynikających z obowiązujących przepisów.
Opłaty za strefę płatnego parkowania
Zgodnie z ustawą o drogach publicznych wyróżniamy dwa rodzaje stref płatnego parkowania:
SPP, w których opłaty mogą być pobierane wyłącznie w dni robocze. Wysokość stawki za pierwszą godzinę nie może być wyższa niż 0,15% minimalnego wynagrodzenia.
Śródmiejską strefę parkowania, w której opłaty pobierane są także w dni wolne. Dotyczy miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców. Opłata za pierwszą godzinę może wynosić maksymalnie 0,45% minimalnego wynagrodzenia.
Co ważne, stawka za kolejne trzy godziny parkowania powinna rosnąć w sposób progresywny, przy czym maksymalny wzrost może wynieść 20%. Natomiast opłata za każdą kolejną godzinę nie może być wyższa niż cena pierwszej godziny postoju. Włodarze miast i gmin mogą wprowadzić opłaty zryczałtowane, abonamentowe lub zerową stawkę dla wybranych grup użytkowników. Stawki opłat mogą być uzależnione od miejsca parkingowego, czyli podstref.
Elektroniczne systemy dla SPP
O sposobie wnoszenia opłat za postój decydują włodarze gmin lub miast, przy czym najczęściej stosowane są parkometry. Do rzadkości należą już budki strażnicze, w których można wykupić bilet na parking. Rozwiązań do administrowania SPP dostarcza Katowicki Departament Zarządzania Parkingami. Kierowcy w nowoczesnych systemach poboru opłat mogą dokonywać płatności gotówką lub kartą. Coraz częściej udostępniana jest również możliwość realizowania mobilnych płatności za pośrednictwem dedykowanych aplikacji.
Parkometry umożliwiają zakup bilety parkingowego, który uprawnia do parkowania pojazdu. Obok parkometrów często wybieranym rozwiązaniem są automatyczne kasy parkingowe, które służą do rozliczania opłat w obrębie systemów parkingowych. Działają nieco inaczej niż parkometry – przy wjeździe kierowca otrzymuje bilecik z kodem kreskowym, który musi zeskanować, opuszczając parking. Wówczas automatyczna kasa wyświetla należną do zapłaty kwotę.
Innym rozwiązaniem są e-upoważnienia do parkowania, czyli elektroniczne systemy zezwoleń identyfikujące pojazdy na podstawie numerów rejestracyjnych. Jest to skuteczna metoda weryfikacji płatności za postój, a także rozpoznawania pojazdów uprawnionych do darmowego parkowania, na przykład na terenie spółdzielni mieszkaniowych.
Wjazd do strefy płatnego parkowania bardzo często zabezpieczany jest szlabanem, co ma zapobiec zajmowaniu miejsc przez nieupoważnione pojazdy. Szlaban otwiera się po rozpoznaniu przez system numeru rejestracyjnego. Warte polecenia są kamery ANPR, czyli Automatyczny System Rozpoznawania Numerów Rejestracyjnych, które umieszczone przy wjeździe identyfikują numery rejestracyjne i przekazują je na serwer. Szlabany parkingowe na Śląsku sterowane elektronicznym systemem otwierają się dopiero po rozpoznaniu pojazdu na liście. Na parkingach wyposażonych w kamery ANPR kierowcy nie muszą pobierać biletów z parkometrów.
Sprawnie funkcjonowanie strefy SPP
Aby sprawnie zarządzać strefą płatnego parkowania, należy zadbać o właściwe oznakowanie terenu objętego opłatami. Na wjazdach wymagany jest znak D-44 Strefa parkowania a przy wyjazdach D-45 Koniec strefy parkowania. Miejsca postojowe również powinny być właściwie oznaczone, także za pomocą znaków poziomych. Ponadto radni gminy lub miasta muszą dokładnie sprecyzować warunki funkcjonowania SPP na podstawie ustawy o drogach publicznych. Najważniejsze aspekty to limit wysokości opłat oraz sposób ich pobierania. Nie bez znaczenia pozostaje obsługa stref płatnego parkowania – mowa o wdrożonych metodach kontroli uiszczanych opłat oraz skutecznych sposobach dochodzenia należności z tytułu kar.
