Sprawne urządzenia dzięki tworzywom samosmarnym
Tworzywa samosmarowne, zwane również samosmarnymi oraz samosmarującymi są grupą tworzyw sztucznych na bazie polimerów. Zalicza się do nich standardowe tworzywa, tj. poliamid, polietylen, teflon, modyfikowane olejami, smarami, grafitem lub dwusiarczkiem molibdenu. Dzięki modyfikacji zyskują one unikalną cechę. Dodatki sprawiają, że tworzywa są dodatkowo wewnętrznie smarowane i posiadają znacznie lepsze właściwości ślizgowe oraz niższy współczynnik tarcia, niż tworzywa niemodyfikowane.
Charakterystyka i zastosowanie tworzyw samosmarnych
Tworzywa samosmarne posiadają bardzo dobre właściwości ślizgowe i niski współczynnik tarcia. Pracują bez konieczności dodatkowego smarowania, doskonale tłumiąc drgania, co znacznie wycisza pracę maszyn. Do najczęściej wykorzystywanych tworzyw samosmarnych należy teflon PTFE z wypełniaczami takimi, jak grafit, węgiel, brąz, mosiądz, dwusiarczek molibdenu, biel tytanowa, włókno szklane. Zastosowanie tworzywa samosmarownego jest bardzo szerokie. Materiał ten idealnie nadaje się do produkcji rolek, zębatek, listw ślizgowych oraz innych ruchomych elementów maszyn i urządzeń, pozostających w ciągłym ruchu.
Zalety tworzyw
Tworzywa samosmarne mają świetne właściwości ślizgowe, dzięki którym mogą pracować „na sucho”. Wyróżniają się bardzo wysoką odpornością na ścieranie, wytrzymałością mechaniczną przy dużej ciągliwości, wysoką odpornością na pełzanie i dość wysoką odpornością na starzenie cieplne. Mają również bardzo dobrą wytrzymałość zmęczeniową i odporność na zużycie cierne. Charakteryzuje je wysoka twardość i sztywność, dobra odporność na oleje, tłuszcze i paliwa, dobre właściwości elektroizolacyjne i wysoka absorpcja wilgoci, co powoduje niską stabilność wymiarową w wilgotnym środowisku.
Wpływ na urządzenia
Tarcie to opór ruchu względnego pomiędzy dwiema powierzchniami. Im mniejszy współczynnik tarcia, tym łatwiej ślizgają się po sobie dwie powierzchnie. Tarcie powoduje zużycie ścierne, które skraca trwałość użytkową materiałów. Wpływa to ujemnie na efektywność produktów i obniża ich wydajność. Powoduje też konieczność częstszej wymiany elementów konstrukcyjnych, co zwiększa koszty konserwacji. Termoplastyczne tworzywa sztuczne nadają się do zastosowań, w których niski współczynnik tarcia jest kluczowy. Wskutek mniejszego tarcia części produkowane z tych termoplastów wytwarzają mniej ciepła, dzięki czemu zwiększa się ich trwałość użytkowa, co prowadzi do obniżenia kosztów. Z uwagi na niski współczynnik tarcia PTFE jest często stosowany w elementach wykonujących ruchy ślizgowe. Firmy oferują całą gamę różnych tworzyw sztucznych odpornych na zużycie. Do wielu z nich wprowadzane są dodatki jeszcze bardziej poprawiające ich właściwości cierne.
