Jak wygląda rehabilitacja po wszczepieniu endoprotezy?
Po operacji wszczepienia endoprotezy może dojść do osłabienia mięśni i zaburzeń chodu, dlatego rehabilitacja pooperacyjna jest niezwykle ważna. Dzięki niej możliwe jest szybsze odzyskanie pełnej sprawności. Rehabilitacja po wszczepieniu endoprotezy zawsze zależna jest od rodzaju implantu, wieku pacjenta oraz jego możliwości, w związku z czym program leczenia ustalany jest indywidualnie. Istnieją jednak pewne wytyczne ogólne.
Wszczepienie endoprotezy jest nierzadko zabiegiem koniecznym, aby pacjent mógł pozbyć się bólu oraz na nowo zacząć cieszyć się życiem. Jest to operacja, po której życie co prawda nie będzie wyglądało tak samo – konieczne jest bowiem stosowanie się do zaleceń i unikanie sytuacji, w których może dojść do zwichnięcia nowego stawu. Jednak dzięki rehabilitacji ogólnoustrojowej możliwe jest odzyskanie w miarę pełnej sprawności, a nawet powrót do aktywności fizycznej – jednak istotne jest, aby fizjoterapię rozpocząć jak najszybciej oraz kontynuować nawet do kilku miesięcy po zabiegu.
Kiedy rozpocząć rehabilitację?
Rehabilitację warto rozpocząć jeszcze przed operacją wszczepienia endoprotezy oraz kontynuować po zabiegu. Decyzja o wszczepianiu implantu biodra lub kolana zazwyczaj podyktowana jest znacznymi zmianami zwyrodnieniowymi w obrębie stawu, w związku z czym rehabilitacja przedoperacyjna pomoże jedynie w minimalnym stopniu. Jej zadanie jest jednak inne: dzięki temu możliwe będzie wzmocnienie siły i odbudowa masy mięśniowej, zwiększenie zakresu ruchomości w stawach, nauka chodu o kulach (poprawa koordynacji ruchowej) oraz nauka właściwego wykonywania ćwiczeń izometrycznych, dzięki czemu powrót do pełnej sprawności będzie dla pacjenta łatwiejszy i mniej bolesny. Ćwiczenia maja także na celu przygotowanie pacjenta psychicznie do rehabilitacji pooperacyjnej.Odpowiednio dostosowaną fizjoterapię można rozpocząć bezpośrednio po zabiegu. O ile nie ma wyraźnych przeciwwskazań od lekarza prowadzącego najlepiej rozpocząć ją jak najszybciej. Jest to ważne nie tylko ze względu na powrót do pełnej sprawności ruchowej. Głównym celem jest niedopuszczenie do powikłań ze strony układu oddechowego i krążenia. Ćwiczenia oddechowe zapobiegają zaleganiu wydzieliny w drogach oddechowych, natomiast ćwiczenia izometryczne oraz ćwiczenia czynne poprawiają trofikę tkanek oraz przyspieszają gojenie się rany pooperacyjnej.
Wcześnie podjęta rehabilitacja może zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej. Istotna jest również praca z blizną, dzięki czemu możliwe będzie zachowanie jej elastyczności, a tym samym uniknięcie zaburzeń ruchomości. Bez rehabilitacji może dojść do zaburzeń funkcji nowego stawu, a tym samym do ograniczenia ruchomości oraz pojawienia się bólu.
Pierwszy etap rehabilitacji
W początkowym etapie wykonuje się ćwiczenia oddechowe oraz izometryczne, polegające na napinaniu mięśni otaczających wymieniony staw. Pomocne są również szyny do ciągłego ruchu biernego. W miarę możliwości wykonuje się również ćwiczenia czynne, a także przeprowadza instruktaż dotyczący właściwego odpoczywania, wstawania czy chodzenia o kulach – mówi specjalista z Neuro-Care – Jest to szczególnie istotne, ponieważ kończyny z endoprotezą nie należy zbytnio obciążać, a jednocześnie pacjent musi nauczyć się, w jaki sposób może samodzielnie wykonywać podstawowe czynności.
Dolegliwości bólowe mogą być minimalizowane poprzez zastosowanie zabiegów z zakresu fizykoterapii, takich jak pole magnetyczne, miejscowa krioterapia, ultradźwięki i inne. Proces rehabilitacji powinien być dostosowany w taki sposób, by zwiększyć siłę mięśni odpowiedzialnych za właściwą stabilizację stawu, zlikwidować obrzęki oraz ból, a także zmobilizować bliznę pooperacyjną, aby zachować jej elastyczność – dodaje.
