Każda branża wytwarza specyficzny słownik pojęć. Nie zawsze są one znane i zrozumiałe dla zwykłego użytkownika. Wkraczając w świat remontów czy robót budowlanych spotykamy się z różnymi materiałami budowlanymi, wykończeniowymi i niekoniecznie wiemy, co kryje się za pojęciem klinkier, żelbet, czy jastrych. Nie zawsze potrafimy zdefiniować pojęcia takie jak: płyty OSB, sztukateria oraz rury drenarskie.
Nasz "Słownik materiałów budowlanych" przygotowany z myślą o użytkownikach przedstawia podstawowe pojęcia związane z materiałami budowlanymi i wykończeniowymi oraz pokryciami dachowymi. Kiedy zastanawiasz się, czego oczekiwać od danego materiału czy jakich dachówek użyć do zabezpieczenia dachu, zawsze możesz posłużyć się słownikiem, aby wiedzieć dokładnie, co kryje się za pewnymi pojęciami.
- Bednarka - Taśma wykonana ze stali nierdzewnej lub ocynkowana. Służy do uziemiania instalacji elektrycznych i konstrukcji budowlanych lub wykorzystywana jest do instalacji odgromowych (głównie w telekomunikacji).
- Beton komórkowy - Należy do betonów lekkich. Wytwarzany jest z kruszyw np.: cementu, piasku, pumeksu, często mieszany ze specjalnie spreparowaną pianą lub środkami chemicznymi. Charakteryzuje się występowaniem porów w bloczkach betonowych. Jest ciepłochłonny i odporny na nacisk oraz prosty w obróbce, niestety łatwo pochłania wilgoć.
- Dachówka - Jeden z najpopularniejszych materiałów pokrywania dachów. Montowana na zakład, jedna nad drugą. Rodzaje dachówek, jakie można znaleźć na rynku, to: dachówki cementowe, blachodachówki, dachówki z tworzyw sztucznych.
- Dźwigary - Element konstrukcyjny. Rozróżnia się dźwigar dachowy i stropowy. Dźwigary mogą być wykonane z drewna, metalu, żelbetonu. Ich cechy charakterystyczne to wytrzymałość na obciążenia i nośność.
- Folia izolacyjna - Jest to rodzaj folii budowlanej, służącej głównie zabezpieczaniu przed zawilgoceniem m.in. podłóg czy dachów. Wyróżnia się folie grube i cienkie. Te ostatnie służą m.in. do pakowania towarów.
- Fuga - Spoina służąca do wypełnienia szczelin między płytkami. Rodzaje fug zależą od miejsca położenia lub rozmiaru płytek oraz składu czy materiału, z którego są wykonane. Wyróżnia się m.in. fugi szerokie, wąskie, jednoskładnikowe, dwuskładnikowe lub cementowe i uelastyczniające.
- Glazura - Szkliwo ceramiczne będące powłoką występującą na płytkach lub ceramice. Jej zadaniem jest zabezpieczyć wyrób przed wodą i korozją, ale równie ważną funkcją jest nadanie odpowiedniego wyglądu i stylu. Powłoka powoduje uzyskanie gładkich, połyskujących powierzchni w dowolnych kolorach. Glazura nakładana jest metodą zanurzania, natrysku lub polewania i wypalana w wysokiej temperaturze.
- Gonty - Forma pokrycia dachowego wykonana z drewna, takiego jak jodła, świerk, dęb, modrzew. Materiał musi być odpowiednio cięty lub łupany i impregnowany.
- Jastrych - Cienka warstwa podłogowa. Jej rodzaj zależy od wykorzystanego spoiwa. Wyróżnia się m.in. cementowy, magnezjowy, asfaltowy i inne.
- Kamień elewacyjny - Powstaje z materiałów naturalnych (piaskowiec, granit, marmur, bazalt) lub na bazie cementu z dodatkiem barwników, piasków kwarcowych, keramzytu. Kamień elewacyjny to element dekoracyjny służący do obłożenia domów, kominków czy studni.
- Keramzyt - Materiał powstający z wypalania w wysokich temperaturach iłów i łatwo pęczniejących glin. Jest odporny na czynniki atmosferyczne, chemiczne oraz grzyby. Wykazuje się wysoką izolacyjnością cieplną. Uzyskuje się z niego lekki beton, z którego powstają m.in.: pustaki ścienne czy płyty dachowe.
- Klinkier - Tworzywo ceramiczne otrzymywane z wypalania w wysokiej temperaturze glin wapienno-żelazistych, wapienno-magnezjowych lub żelazistych. Służy do produkcji np. cegły, płytek, dachówek, bruku. Dzięki odporności na warunki atmosferyczne i chemiczne stosowany jest do budowy nawierzchni, posadzek, jako okładzina ścian budynków czy materiał do kanałów ściekowych.
- Kruszywo budowlane - Materiał służący do wyrobu betonów (razem z cementem), kostek brukowych, nawierzchni drogowych, tynkowania, murowania czy np. czyszczenia konstrukcji stalowych. Rodzaje kruszywa wyróżnia się w zależności od pochodzenia kruszywa (naturalne, łamane, sztuczne) i ich uziarnienia. Do kruszyw budowlanych zalicza się m.in. piasek, żwir, grys, tłuczeń, żużel, łupki spiekane, keramzyt.
- Lastryko - Materiał budowlany stosowany jako powierzchnia posadzek lub stopni schodowych. Powstaje po zmieszaniu cementu portlandzkiego, grysu kamiennego, barwnika i wody. Stosowany najczęściej na klatkach schodowych, w piwnicach, na balkonach i tarasach lub jako parapety okienne.
- Membrana dachowa - Stosowana przy budowie lub remontach dachów płaskich. Wykonana z elastycznego PVC oraz rdzenia (np. welonu szklanego). Służy do zabezpieczania dachu przed działaniem czynników atmosferycznych (wiatr, deszcz).
- Ościeżnica - Rama osadzona wewnątrz otworu ściany budynku, tzw. ościeżu drzwiowym, okiennym lub bramowym. Zwana jest również futryną, ramiakiem. Może być wykonana z: drewna, PCV, metalu. Najczęściej wybierana w parze ze skrzydłami, dopasowana wymiarami do otworów.
- Papa - Jeden z materiałów służących do pokrywania dachów. Rodzaje papy to: asfaltowa, bitumiczna, podkładowa, do wierzchniego krycia.
- Płyty OSB - Jedno- lub wielowarstwowe, drewnopochodne płyty kompozytowe. Wykorzystywane jako poszycia ścian, podłóg i dachów oraz zamiennik sklejki lub desek w drewnianych szkieletach. Nazwa pochodzi z angielskiego – Oriented Strand Board.
- Pręty zbrojeniowe - Elementy ze stali służące do zbrojenia betonu, dzięki czemu zwiększa się wytrzymałość i sztywność części konstrukcyjnych. Wyróżnia się pręty okrągłe gładkie lub okrągłe żebrowane. Z użyciem prętów powstają balkony, tarasy, stropy, ściany fundamentowe, nadproża, schody.
- Rury drenarskie - Elementy wykorzystywane w systemach odwadniających. Stosowane są zarówno wokół budynków, jak i w terenie np. na łąkach, polach uprawnych czy boiskach. Wykonywane z PCV lub PP-B.
- Sztukateria - Elementy dekoracyjne montowane do sufitów lub ścian. Wśród nich wyróżnia się m.in. stiuki putta, ornamenty czy pilastry.
- Wełna mineralna - Materiał budowlany stosowany w celu termoizolacji budynku. Ma pochodzenie mineralne. Powstaje z topionego w wysokiej temperaturze kamienia bazaltowego poddawanego dalszym procesom (rozwłóknieniu, hydrofobizacji) i wzbogaceniom (dodawane jest np. lepiszcze). Wełna mineralna charakteryzuje się m.in.: izolacyjnością cieplną, termiczną, ochroną przed wilgocią, wiatrem, ogniem (jest niepalna), ma właściwości dźwiękochłonne. Występuje w kilku odmianach, np. jako wełna mineralna szklana, wełna mineralna kamienna.
- Więźba dachowa - Element konstrukcyjny dachu, powstający z tzw. wiązarów. Wyróżnia się wiązary rozporowe, bezrozporowe, mieszane lub kratownice. Konstrukcja więźby uzależniona jest od konstrukcji dachu.
- Żelbet - Materiał budowlany stosowany do fundamentów. Powstaje z betonu wzmocnionego stalą. Choć jest łatwy w wykonaniu, wymaga odpowiednich warunków przy wylewaniu i zasychaniu, w tym stosownej wilgotności.
