Parki, ogrody, przyroda w Poznaniu

Malta Ski to centrum sportowo-rekreacyjne, oferujące szeroki zakres usług związanych z aktywnym spędzaniem czasu. Główną atrakcją są dwa stoki narciarskie z wyciągami krzesełkowymi. Na miejscu możemy skorzystać z wypożyczalni sprzętu i serwisu narciarskiego. Latem Malta Ski przyciąga atrakcjami letniego toru saneczkowego, minigolfem, licznymi miejscami zabaw i pontonami na stoku. Po aktywnie spędzonym dniu możemy odpocząć i zjeść posiłek w jednym z punktów gastronomicznych.

Budowę Fortu Winiary rozpoczęto w 1828 roku, zaraz po przeniesieniu z obszaru Wzgórza Winiarskiego wsi Winiary i Bonin. Twórcą głównej części Fortu, czyli redity Kernwerk, był Johann Leopold Ludwig von Brese. Już w 1834 roku twierdza była zdolna do działań wojennych, jednak ostateczny kształt całości nadano dopiero w latach 70. XIX w. Był to wówczas najważniejszy element miejskich fortyfikacji. Otaczały one Poznań poligonalnym pierścieniem Twierdzy Poznań. Wybudowana w systemie nowopruskim Cytadela zajmowała powierzchnię ok. 100 ha, tworząc w tym czasie największe dzieło obronne w Europie. Przez cały XIX w. przetrzymywano tutaj więźniów politycznych, między innymi polskich powstańców. Cytadela straciła swoje militarne znaczenie pod koniec XIX w., kiedy powstały umocnienia zewnętrzne, jednak w trakcie drugiej wojny światowej to właśnie ona stanowiła ostatni bastion obrony wojsk niemieckich. Armia Czerwona zdobyła ją 23 lutego 1945 roku, powodując przy tym znaczne zniszczenia, zwłaszcza w obrębie głównej redity. W latach 50. postanowiono o rozebraniu ruin, a cegłę wykorzystano przy budowie osiedli mieszkaniowych. Od lat 60. natomiast funkcjonował tutaj Park Pomnik Przyjaźni i Braterstwa Broni Polsko-Radzieckiej, przekształcony po zmianach ustrojowych w Park Cytadela. Obecnie znajdują się na jego obszarze cmentarze (przeważnie wojskowe), Muzeum Uzbrojenia i Muzeum Armii Poznań (oddziały Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych), a także liczne pomniki: Pomnik Bohaterów, Dzwon Pokoju i Przyjaźni Między Narodami czy rzeźby "Nierozpoznani" Magdaleny Abakanowicz, wykonane na 750-lecie lokacji Poznania. Prócz tego jest to również teren atrakcyjny przyrodniczo oraz architektonicznie, a więc chętnie odwiedzany zarówno przez mieszkańców Poznania, jak i turystów.

Jezioro Maltańskie to sztuczny zbiornik utworzony w 1952 roku ze spiętrzenia wód rzeki Cybiny. Swoją nazwę wzięło od Zakonu Kawalerów Maltańskich. Jezioro jest wykorzystywane jako miejsce uprawiania sportów wodnych. Najbardziej znaną częścią jest Tor Regatowy Malta, na którym odbywają się zawody. W pobliżu znajduje się również Nowe ZOO.

Kolejka Parkowa Maltanka to linia kolei wąskotorowej, której tradycja w Poznaniu sięga lat 50. XX w. Pierwsza trasa Harcerskiej Kolejki Dziecięcej biegła od Ogrodu Jordanowskiego do Łęgów Dębińskich. W 1972 roku przeniesiono cały tabor w rejon Jeziora Maltańskiego, gdzie miał znajdować się miejski obszar rekreacyjny. Nowa Kolejka swoją popularność zawdzięczała głównie umiejscowieniu jednej ze stacji końcowych przy samym wejściu do zoo, co przez lata przyciągało wielu turystów. W latach 80. rozpoczęto przygotowania do Mistrzostw Świata w kajakarstwie, obejmując nimi również całą trasę Kolejki. W 1998 roku wybudowany nowy gmach stacji Balbinka, dla którego inspiracją było pruskie budownictwo kolejowe z przełomu XIX i XX w. Nazwę Kolejka otrzymała oficjalnie dopiero 22 czerwca 2002 roku, w trzydziestą rocznicę jej powstania. Całą trasę obsługuje zabytkowy parowóz i lokomotywa spalinowa, a pieczę nad niemal 4 km torów szerokości 600 mm sprawuje od 1972 roku Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. Obecnie Kolejką dojechać można z ronda Śródka do stacji Zwierzyniec.

Nowe ZOO zostało otwarte dla zwiedzających w 1974 roku. Znajduje się tuż obok Jeziora Maltańskiego. Cały teren ZOO podzielony jest na 33 stanowiska, w tym wybiegi dla żubrów, jeleniowatych, nosorożców czy woliery różnych gatunków ptaków. Największą jego atrakcją jest otwarta w 2008 roku Słoniarnia, w której "mieszkają" obecnie 2 słonie.

Poznański Ogród Botaniczny powstał w latach 1922-1925. Obecnie znajduje się pod zarządem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Znajdują się w nim bogate zbiory roślin. Wśród nich możemy podziwiać m.in. rzadki okaz welwiczii osobliwej, a także wiktorię amazońską.

Palmiarnia Poznańska, gromadząca zbiory botaniczne, znajduje się w Parku Wilsona. Placówka powstała w 1911 roku jako budynek należący do ogrodu botanicznego. Obecnie możemy tu podziwiać około 17 tysięcy roślin oraz około 170 gatunków ryb i 40 roślin wodnych. Ciekawostką jest schron znajdujący się w Parku Wilsona. Jest on udostępniony dla zwiedzających. Pochodzi on z 1944 roku, a odkryto go w 1998 roku. Został zbudowany dla Niemców zamieszkujących pobliskie kamienice.

W 1834 roku teren dzisiejszego Parku Wilsona wykupiony został przez Towarzystwo Upiększania Miasta, które zorganizowało tu szkółkę drzew i krzewów, jednak dopiero w latach 1902-1904 urządzono tutaj ogród według projektu niemieckiego dyrektora Ogrodów Miejskich w Poznaniu, Hermanna Kube. W trakcie prac wykorzystano istniejący już bogaty starodrzew do części krajobrazowej. Druga część - francuska - podporządkowana jest obecnie ustawionej w latach 20. fontannie. Przed pierwszą wojną światową Park nazywano Ogrodem Botanicznym ze względu na ogromną różnorodność znajdujących się w nim roślin. Z tego powodu również włączono go do terenów Wystawy Wschodnioniemieckiej, w ramach której wybudowano pierwszą Palmiarnię w 1910 roku. W 1926 roku Park otrzymał oficjalną nazwę na cześć popierającego sprawę polską prezydenta USA, Thomasa W. Wilsona. Z okazji 150-lecia istnienia Stanów Zjednoczonych Ignacy Paderewski ufundował również stojący tutaj do II Wojny Światowej pomnik Wilsona. Jego autorem był amerykański rzeźbiarz, Gutzon Borglum, znany głównie z twarzy prezydentów amerykańskich wykutych w Górze Rushmore. Z tego czasu pochodzi również muszla koncertowa. W okresie powojennym przeniesiono do Parku Wilsona rzeźbę Perseusza i Andromedy odlaną w 1891 według projektu J. Pfhula. Oryginalnie wieńczyła ona fontannę przy dzisiejszym pl. Ratajskiego jako dar od królowej Wiktorii z okazji jej wizyty w Poznaniu w 1888 roku. W latach 90. przeprowadzono gruntowną rewitalizację całego założenia. Zrekonstruowano m.in. bramę główną, gdzie na postumenty wróciły dwie rzeźby Edwarda Haupta, przedstawiające dzieci na rybie, pochodzące z czasów Wystawy Krajowej. W pobliżu stanęło również popiersie prezydenta Wilsona dłuta Zofii Trzcińskiej-Kamińskiej. Obecnie oprócz spacerów po przepięknych alejkach główną atrakcją Parku Wilsona jest ogromna Palmiarnia wraz z akwarium, rozbudowana w latach 80., posiadająca bogate kolekcje ryb i roślin egzotycznych.

Rezerwat przyrody Meteoryt Morasko jest rezerwatem przyrodniczo-astronomicznym. Został utworzony w 1976 w miejscu, w którym około 5 tysięcy lat temu upadł meteoryt. W rezerwacie możemy podziwiać kratery, powstałe na skutek uderzenia odłamków meteorytu. Ciekawostką jest fakt, że w 2006 roku znaleziono tu ważący 164 kg meteoryt, największy znaleziony do tej pory w Polsce.