Farmacja to bardzo specyficzna branża, dlatego osoby z nią związane posługują się typowym dla niej językiem. Robiąc zakupy w aptece, często można zetknąć się z takimi pojęciami jak: dermokosmetyk, nutrikosmetyk, lek refundowany, lek recepturowy, lek generyczny itp. Nie każdy zna dokładne znaczenie tych pojęć, więc rozmowa z farmaceutą może wprowadzić w konsternację.

Z myślą o osobach, które chcą zgłębić tajniki branży farmaceutycznej, powstał słownik. Znajdziesz w nim najważniejsze pojęcia dotyczące aptek i szeroko pojętej farmacji. Dzięki niemu rozwiejesz wszelkie wątpliwości i wzbogacisz swoją wiedzę. Sięgaj do niego tak często, jak jest to konieczne. Niech branża apteczna przestanie być dla Ciebie owiana wielką tajemnicą.

Słownik

  • Apteka leków gotowych - Apteka, która zajmuje się sprzedażą leków dostarczonych bezpośrednio od producentów. Nie zajmuje się przygotowywaniem leków recepturowych na podstawie recepty od lekarza.
  • Apteka leków recepturowych - Apteka, która - poza sprzedażą ogólną leków gotowych - zajmuje się przygotowywaniem leków recepturowych na zamówienie.
  • Apteka wewnątrzszpitalna - Zamknięta placówka, która działa wyłącznie na potrzeby szpitala - nie jest więc dostępna dla klientów. Obsługuje jedynie osoby hospitalizowane. Zadaniem aptek wewnątrzszpitalnych jest dostarczanie leków zgodnie z zapotrzebowaniami pacjentów.
  • Dermokosmetyk - Kosmetyk, który zawiera aktywne substancje o działaniu dermatologicznym. Przeznaczony jest do skóry problematycznej, np. z trądzikiem, ze zmarszczkami, do cery naczynkowej, z tendencją do alergii itp. Dermokosmetykami mogą być również szampony do włosów.
  • Farmaceuta - Chociaż pojęcie dotyczy osoby, która ukończyła studia wyższe na kierunku farmacja, potocznie tym mianem określa się każdego pracownika apteki lub hurtowni farmaceutycznej. Osoba z tytułem farmaceuty podlega wpisowi do rejestru farmaceutów prowadzonego przez Okręgową Radę Aptekarską.
  • Farmaceutyka - Dział zajmujący się lekami w zakresie od projektowania, poprzez produkcję, a skończywszy na dystrybuowaniu. Obejmuje także badania nad nowymi lekami, produkcję przemysłową leków, ochronę patentową, sporządzanie leków recepturowych itp.
  • Farmacja - Inaczej: nauki farmaceutyczne. Jest to zespół nauk o lekach - zarówno syntetycznych, biologicznych, jak i pochodzenia naturalnego. W jej skład wchodzą m.in. takie dyscypliny naukowe jak: farmakologia, farmakoterapia, chemia leków, toksykologia, botanika farmaceutyczna, farmacja stosowana.
  • Farmakologia - Dziedzina medycyny i farmacji. Koncentruje się na mechanizmie działania leków na organizm oraz konsekwencjach tego oddziaływania. Zajmuje się budową i właściwościami substancji chemicznych, reakcjami organizmów na substancje, możliwością zastosowania konkretnych substancji do leczenia chorób lub zapobiegania im.
  • Farmakopea - Inaczej: kodeks apteczny. Stanowi urzędowy spis wszystkich leków dopuszczonych do sprzedaży i stosowania w danym kraju. Obejmuje również spis leków recepturowych. Zawiera informacje o wykorzystywanych substancjach, sposobach ich przechowywania itp.
  • Farmakoterapia - Leczenie chorób i dolegliwości z wykorzystaniem dostępnych na rynku farmaceutycznym leków, których celem jest zwalczanie schorzeń lub ich objawów.
  • Lek generyczny - Inaczej: generyk, lek odtwórczy. Lek będący zamiennikiem leku oryginalnego, który zawiera taką samą substancję czynną. Wprowadzenie leku odtwórczego do obrotu jest możliwe, gdy zostanie udowodniony m.in. ten sam skład z identyczną ilością substancji czynnej, ta sama postać, ta sama biodostępność, takie samo działanie farmakologiczne.
  • Lek o przedłużonym uwalnianiu - Lek, który bardzo powoli uwalnia się na całej długości przewodu pokarmowego. Jego celem jest zapewnienie stałego stężenia aktywnej substancji leczniczej w okresie od 8 do 12 godzin. Dzięki temu możliwe jest zmniejszenie częstotliwości podawania leku, co eliminuje konieczność wielokrotnego zażywania leku w ciągu doby.
  • Lek recepturowy - Lek, który sporządzany jest w aptece według recepty lekarskiej, na której pojawia się informacja o składzie leku oraz końcowej formie. Taki produkt leczniczy zawiera skład ilościowy i jakościowy adekwatny do stopnia zaawansowania choroby oraz indywidualnych cech pacjenta.
  • Lek refundowany - Lek, za którego częściowo płaci NFZ. Refundacji podlegają produkty lecznicze, środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne - stanowiące produkty ratujące życie, leki wspomagające lub uzupełniające działanie leków głównych. Leki refundowane mają stałe ceny i marże.
  • Leki biologiczne - Grupa leków, która powiązana jest z czynnymi biologicznie cząsteczkami, które naturalnie występują w organizmie człowieka. Leki biologiczne mogą wpływać na receptory komórkowe lub interakcję między różnymi cząsteczkami czynnymi biologicznie albo naśladować funkcje prawidłowych białek człowieka.
  • Leki syntetyczne - Leki, które powstały na drodze syntezy chemicznej. Określenie to stosuje się również w odniesieniu do leków zawierających substancje, które pierwotnie były pozyskane z surowców naturalnych.
  • Maść - Lek w postaci półstałej, który jest przeznaczony do użytku zewnętrznego. Maść stosuje się na skórę, błony śluzowe (nosa, odbytu, pochwy, oczu, uszu). Składa się z substancji czynnej rozpuszczonej na podłożu.
  • Nutraceutyk - Środek spożywczy o wartościach żywieniowych połączonych z cechami środków farmaceutycznych. Pojęcie odnosi się do poszczególnych składników żywności, substancji dodatkowych, a także gotowych produktów spożywczych i suplementów.
  • Recepta - Pisemne polecenie lekarza, będące podstawą dla farmaceuty do wydania leków, które mają zostać wykorzystane do leczenia schorzenia. Recepta w mniejszym stopniu jest także informacją dla pacjenta (np. o sposobie dawkowania).
  • Roztwór - Postać leku, która może być oparta na wodzie, mieszaninach rozpuszczalników polarnych. Istnieją również roztwory olejowe. Przeznaczone są zarówno do stosowania wewnętrznego, jak i zewnętrznego.
  • Suplement diety - Produkt stanowiący uzupełnienie diety, który zawiera cenne dla zdrowia składniki (głównie witaminy). Dostępny w postaci skoncentrowanej, tj. tabletek, proszku, płynu lub kapsułek. Wśród suplementów można wyróżnić m.in. wspomagające odchudzanie, regenerujące stawy, opóźniające procesy starzenia, poprawiające stan skóry, włosów i paznokci.
  • Technik farmaceutyczny - Osoba pracująca w aptece oraz innych gałęziach przemysłu farmaceutycznego. Do jego zadań należy nie tylko sprzedaż leków, ale również praca techniczna czy analityczna związana z produkcją leków, kontrolą jakości oraz obrotem.
  • Zawiesina - Stanowi jedną z postaci leków, która obejmuje trudno rozpuszczalne substancje lecznicze. Zawartość substancji nierozpuszczalnej może wynieść od 0,5% do 40% całkowitej masy leku. Fazą rozpraszającą w zawiesinie jest woda, etanol, glicerol lub olej. Stosowana do użytku zewnętrznego i wewnętrznego.