Zespół policystycznych jajników – co warto wiedzieć?
Zespół policystycznych jajników jest schorzeniem, które dotyka ok. 10-15% kobiet w wieku rozrodczym. To najczęstsze kobiece zaburzenie hormonalne, które prowadzi m.in. do niepłodności oraz innych niebezpiecznych powikłań. Masz problemy z miesiączkowaniem? Zauważasz u siebie nadmierne owłosienie? Sprawdź, czy nie masz zespołu policystycznych jajników.
Na czym polega PCOS?
Zespół policystycznych jajników (z ang. Polycistic Ovary Syndrome – PCOS) to choroba o charakterze endokrynologicznym. Jej przyczyną jest nadmierna ilość hormonów męskich – zwłaszcza testosteronu, a z drugiej strony – nadmierne uwalnianie hormonu luteinizującego (LH) bądź podwyższony poziom insuliny we krwi. Skąd bierze się PCOS? Na to pytanie nie da się jednoznacznie odpowiedzieć. Lekarze wskazują związek z insulinoodpornością, a także z zaburzeniami dominującego pęcherzyka jajnika w pierwszej fazie owulacji. W wyniku tego typu zmian następuje rozchwianie poziomów hormonów, a w konsekwencji – poważne zaburzenia.
Jak rozpoznać objawy PCOS?
Najbardziej charakterystyczne objawy zespołu policystycznych jajników to:
- zaburzenia miesiączkowania – nieregularne, rzadkie menstruacje lub wtórny brak miesiączkowania,
- niepłodność, która wynika z braku owulacji,
- hirsutyzm, a więc pojawianie się „męskiego” owłosienia u kobiet – np. na twarzy, klatce piersiowej czy plecach,
- otyłość – dotyczy ponad 50% pacjentek z PCOS,
- łysienie androgeniczne – zakola na czole.
Jeśli dostrzegasz je u siebie, powinnaś udać się do lekarza ginekologa lub endokrynologa. Lekarz przeprowadzi profesjonalną diagnostykę w celu potwierdzenia lub wykluczenia zespołu policystycznych jajników.
Diagnostyka PCOS: oznaczenie poziomu hormonów to podstawa
PCOS jest zaburzeniem o charakterze endokrynologicznym. Podstawą jest więc oznaczenie poziomu hormonów. Zadanie to wykona dobre laboratorium diagnostyczne, np. Novum.NZOZ.Laboratorium na podstawie pobranej próbki krwi. Lekarz może zlecić diagnostykę poziomu hormonów takich jak:
- testosteron,
- prolaktyna,
- progesteron,
- LH,
- kortyzol,
- androstendion,
- DHEA,
- SHBG.
Ponadto wykonane zostanie badanie USG jajników. Zgodnie z nazwą zaburzenia, jego objawem jest również pojawienie się cyst na jajnikach oraz powiększenie się tych organów.
Gdy PCOS zostanie potwierdzone, m.in. przez podwyższony poziom testosteronu, lekarz wskaże odpowiedni kierunek leczenia – przede wszystkim hormonalnego. Mogą zostać również wprowadzone leki przeciwcukrzycowe (jeśli występuje podwyższony poziom insuliny). Elementem leczenia będzie również dieta oraz zwiększenie ruchu – tak, by pacjentka mogła obniżyć masę swojego ciała.
A co, jeśli podejrzenie PCOS nie zostanie potwierdzone? Wyniki badań hormonalnych i dodatkowej diagnostyki mogą poprowadzić lekarza np. w stronę zespołu Cushinga czy zaburzeń nadnerczy, które wymagają innych form terapii.
