Świece w obrzędach religijnych
Świece wykorzystujemy dziś powszechnie jako sposób na podkreślenie uroczystego charakteru spotkania, stworzenie intymnego, relaksującego nastroju czy element dekoracji. Szczególne znaczenie mają one jednak w obrzędach religijnych, towarzysząc nam podczas chrztu, komunii, ślubu i śmierci.
Symbolika świec w liturgii
Świece nie są obce żadnej osobie wierzącej bez względu na jej wyznanie, bowiem zapalanie gromnic i tradycyjnych świeczek, a także zniczy praktykowane jest w wielu religiach. Miejscem, w którym świece są standardowym elementem wyposażenia pozostają świątynie. Można je znaleźć zarówno na ołtarzach, jak i w charakterze świeczek zapalanych w intencji rozmaitych wydarzeń, próśb czy podziękowań kierowanych do Boga. W takim ujęciu świece mają charakter symboliczny. Co oznacza płomień palącej się gromnicy lub cienkiej, kolorowej świeczki zapalanej w konkretnej intencji? W początkach narodzin wierzeń religijnych palenie świec było formą materializacji wiary. Ponieważ zrozumienie istnienia istoty wyższej dla prostych, prymitywnych ludzi było bardzo trudne, poprzez płomień świecy wyobrażali oni sobie istoty wyższe, utrwalając własną wiarę.
Nakazy religijne wiary chrześcijańskiej pozwalają jedynie na palenie w celach religijnych wosku i oliwy jako produktów naturalnych, uznawanych za dary boże. Wosk uznawany był też w przeszłości za dziewiczy, dlatego wykonane z niego świece symbolizowały czystość wolną od lubieżności, a także człowieczeństwo. Ponieważ zgodnie z wiarą chrześcijańską Chrystus był synem dziewicy, płomień świecy woskowej jest jego symbolem, podobnie jak knot symbolizuje czystą duszę. Inne wytłumaczenie palenia świec liturgicznych odnosi się do połączenia jasności płomienia z jego właściwościami trawiącymi, co jest kolejnym przedstawieniem natury boskiej, z jednej strony zapewniającej światło, chroniącej i opiekuńczej, z drugiej strony trawiącej, pochłaniającej bez reszty.
Świece w tradycyjnych obrzędach
Pomimo mistycznego wytłumaczenia znaczenia świec jako symboli religijnych, przeciętny katolik sięga po nie w bardziej przyziemnych sytuacjach, związanych z obchodzeniem świąt religijnych, ale też przy okazji ważnych wydarzeń związanych z obrzędami kościelnymi. Osobom wierzącym przez całe ich życie towarzyszy gromnica, kupowana na chrzest, a potem towarzysząca podczas pierwszej komunii, ślubu kościelnego i w czasie ostatniego namaszczenia udzielanego przez kapłana u schyłku życia. Takie tradycje praktykowano przez dziesiątki lat i do dziś wiele z nich jest zachowanych, szczególnie wśród osób z najstarszego pokolenia.
Współczesność jednak niesie zmiany obyczajów w wielu dziedzinach. Dotyczą one również obrzędów religijnych, a najlepszym przykładem jest asortyment świec okolicznościowych oferowanych przez firmę Delial s.c. PPHU Wytwórnia świec i inne tego typu przedsiębiorstwa zajmujące się ich produkcją i sprzedażą. Wyraźne zróżnicowanie wzornictwa pomiędzy świecami chrzcielnymi, komunijnymi i ślubnymi pokazuje, że dziś już nie tylko przywiązujemy wagę do tego symbolu religijnego, który ma nam towarzyszyć przez całe życie, symbolizując ducha bożego, ale jest on także dodatkiem mającym pasować do okoliczności i uzupełniać wszystkie elementy obrzędu.
