Konserwatorzy zabytków – specjaliści o unikalnych uprawnieniach
W Polsce znajduje się wiele perełek architektonicznych, urbanistycznych, oraz oczywiście wiekowych dzieł sztuki, również tych o charakterze sakralnym. Niestety, aby mogły one cieszyć się swoją świetnością, należy wykonywać przy nich wiele prac konserwacyjnych. Nimi zaś zajmować się mogą w Polsce tylko uprawnione podmioty. Mowa o konserwatorach zabytków i dzieł sztuki, którzy posiadają różny zakres uprawnień do czynnego wykonywania zawodu.
Konserwatorzy zabytków – sztuka artystyczna
Konserwatorzy zabytków swoje uprawnienia zdobywają zarówno podczas bardzo wymagających studiów wyższych, jak i później podczas pierwszej praktyki zawodowej. Istotne jest przy tym to, aby posiadali oni nie tylko szeroką wiedzę właśnie praktyczną, ale również teoretyczną. Mowa o historii sztuki, architekturze, czy innowacyjnych metodach konserwacyjnych. Ważny jest również talent artystyczny, niebywała precyzja, umiejętności organizowania i planowania prac, a także kompetencje analityczne. Coraz częściej konserwatorzy zabytków posiadają również zdolności związane z obsługą różnych nowoczesnych programów komputerowych. Przykładem mogą być środowiska, pozwalające na tworzenie rozwiązań wirtualnych wycieczek po zabytkach!
Wymogi pracy zawarte w Rozporządzeniu Ministerstwa Kultury i Sztuki
Profesję konserwatora zabytków i jej zakres prac, restrykcyjne reguluje między innymi Rozporządzenie Ministerstwa Kultury i Sztuki z dnia 11 stycznia 1994 r., a także ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2014 r. poz. 1446 ze zm.). Mówią one między innymi o tym, że wszystkie prace konserwatorskie wykonywane przez podmioty niebędące wojewódzkim konserwatorem zabytków, muszą właśnie od tej instytucji uzyskać odpowiednie zezwolenie na wykonywanie danych działań. Inwestycje wielokrotnie muszą mieć wcześniej przedłożoną dokumentację projektową i kosztorysową, a wybór określonej firmy renowacyjnej niekiedy odbywa się w drodze konkursu. Wszystko zależy od rodzaju i zakresu prac, oraz od statusu prawnego danego zabytku/dzieła sztuki. Im bardziej cenniejsze oraz im bardziej zniszczone, tym proces wyboru konserwatora jest bardziej restrykcyjny. Wiele obiektów udało się jednak uratować między innymi doświadczonemu zespołowi CROATON KRODS.
Czym tak naprawdę zajmują się konserwatorzy zabytków?
Zakres prac konserwatorów zabytków i dzieł sztuki może być bardzo zróżnicowany oraz szeroki. Nie tylko zajmują się oni bowiem zabezpieczaniem oraz odnawianiem danych obiektów, ale także wydawaniem opinii na ich temat, łącznie ze wskazywaniem wartości zarówno kulturalnej, jak i materialnej. Jeśli chodzi jednak o szereg uprawnień dotyczących bezpośredniego ingerowania w dany zabytek/dzieło sztuki, należy wymienić procesy: renowacji, restauracji, rekonstrukcji, rewaloryzacji, remontu, modernizacji, termomodernizacji, oraz robót budowlanych wokół zabytku.
