Apatia – czym jest, jak ją rozpoznać i jak ją leczyć?
Apatia jest stanem psychicznym, który cechuje się obniżeniem zdolność człowieka do odczuwania zarówno bodźców fizycznych, jak i emocji. Osoby doświadczające apatii niechętnie podejmują aktywności wszelkiego rodzaju, unikając sportu, spotkań towarzyskich czy też samorozwoju. Często stan ten powiązany jest z depresją czy innymi zaburzeniami psychicznymi. Zdarza się również, iż apatię wywołuje nadmierny stres, nieodpowiednia dieta lub też przewlekła choroba np. cukrzyca.
Apatia – choroba umysłu, ciała i duszy
Apatia nie tylko jest stanem psychicznym i zaburzeniem, ale także uznawana jest za chorobę. Chory odczuwa przy niej brak chęci do życia i podejmowania aktywności, a te ograniczone są do codziennych czynności niezbędnych do egzystencji. W skrajnych przypadkach osoba doświadczająca apatii porzuca pracę, przestaje spotykać się z rodziną oraz przyjaciółmi czy też traci zainteresowanie rzeczami, które niegdyś sprawiały jej wiele radości. Dodatkowo przy apatii pojawia się poczucie rezygnacji i monotonii. Chory odczuwa również zmęczenie fizyczne i emocjonalne. Wbrew pozorom przewlekła apatia nie musi jednak wiązać się z depresją, lecz często jest jej jednym z ważniejszych objawów. Jak zaś rozpoznać apatię?
Apatia jest stosunkowo łatwa w rozpoznaniu. Następuje przy niej obniżenie nastroju, przygnębienie i smutek, a niekiedy nawet otumanienie. Spowolnione są również reakcje fizyczne – chory odczuwa brak apetytu, obniżony jest pociąg seksualny czy nawet pragnienie. Apatia wiąże się też z problemami ze snem lub z nadmierną sennością i bezustannym zmęczeniem. Zaburzona jest też aktywność intelektualna i poznawcza, a osoba doświadczająca apatii może mieć problemy z koncentracją czy pamięcią.
Przyczyny apatii
Apatia wiąże się często z depresją. Jest też objawem innych zaburzeń psychicznych takich jak choroba dwubiegunowa, schizofrenia czy nawet nerwica. Pojawić się może także po urazach psychicznych związanych z wypadkiem, utratą pracy, śmierci bliskiej osoby czy po innym traumatycznym przeżyciu. Wbrew pozorom nie jest to jednak stan, tylko wynikający z problemów natury psychicznej.
Apatię wywołują również różne choroby. Często towarzyszy ona zaawansowanej cukrzycy, schorzeniom endokrynologicznym, chorobom układu krążenia, a także schorzeniom wieku starczego. Przyczyną apatii może być też długotrwały stres lub nieodpowiednia dieta. Niekiedy pojawia się też u osób, które nadwyrężają swoje siły fizyczne. Pacjenci, u których wykluczono zaś zaburzenia psychiczne i schorzenia fizyczne mogą cierpieć na zespół chronicznego zmęczenia – diagnoza stawiana jest wtedy poprzez wykluczanie innych czynników chorobowych.
Jak poradzić sobie z apatią?
Wstępne zdiagnozowanie apatii wymaga konsultacji z lekarzem psychiatrą, który przede wszystkim pomoże dotrzeć do źródła problemu. Istotne jest bowiem to, by określić jaki czynnik wywołuje apatię. W przypadku zaburzeń psychicznych wdrażane jest leczenie farmakologiczne oraz psychoterapia tak ważna m.in. przy depresji czy chorobie afektywnej dwubiegunowej. Jeśli apatia ma jednak inne podłoże, pacjent jest kierowany na badania np. pod kątem problemów z tarczycą czy poziomem glukozy we krwi.
Oprócz tego psychiatrzy – w Katowicach polecany jest gabinet Praktyki lekarskiej Bartłomieja Staszaka – rekomendują podjęcie terapii relaksacyjnych, udział w warsztatach redukujących stres, a także w tzw. treningach autogennych. Ważna może być też zmiana diety, otoczenia, pracy oraz podjęcie aktywności fizycznej – sportu.
