O Białymstoku

Białystok, stolica województwa podlaskiego, znajduje się na Nizinie Podlaskiej. Miasto położone jest nad rzeką Białą. Obszar, na którym znajduje się miasto, jest zróżnicowany pod względem rzeźby tereny. Jest to największa aglomeracja w północno-wschodniej Polsce, która ogrywa ważną rolę pod względem gospodarczym, naukowym oraz kulturalnym w tej części kraju.

Miasto związane jest z przemysłem włókienniczym. Rozwinięty jest tu również przemysł elektromaszynowy, spożywczy, drzewny. Białystok to także ważny ośrodek uniwersytecki, w którym kształci się wielu studentów.

Białystok oraz pobliskie tereny określane są „Zielonymi Płucami Polski”. Rozwój gospodarczy łączy się tu z dbałością o środowisko. Warto wiedzieć, że ponad 30% powierzchni miasta to tereny zielone. Znajdują się tu zarówno parki, skwery oraz lasy, a nawet dwa rezerwaty przyrody. Można odpocząć tu na łonie natury, np. w Parku Branickich, Parku Zwierzyniec, Parku Centralnym oraz Plantach.

Położenie geograficzne oraz uwarunkowania historyczne przyczyniły się do tego, że Białystok stał się miejscem spotkania różnych narodowości, kultur oraz religii. Do dziś mieszka tu wielu protestantów, wcześniej miasto zamieszkiwała liczna społeczność żydowska. W mieście można podziwiać ciekawą architekturę.

Obecnie Białystok wciąż prężnie się rozwija i staje się coraz bardziej atrakcyjną lokalizacją dla przedsiębiorców. To miasto z perspektywami, które jest przyjazne mieszkańcom.

Dowiedz się więcej o Białymstoku

Historia

Zgodnie z legendą miasto nazwę zawdzięcza przepływającej przez nie rzece. Po staropolsku białymstokiem określano czysty, bystry strumień. Legenda głosi, że w XIV wieku wielki książę litewski odpoczywał w okolicach rzeki i postanowił, że wybuduje tu dwór. Tak powstała wieś Biały Stok.

Osada, a następnie folwark Białystok powstał na przełomie XV i XVI wieku, gdy właścicielem został Mikołaj Michnowicz Raczkowicz, który był wnukiem Jakuba Raczka Tabutowicza. Później Białystok przeszedł w posiadanie rodziny Wiesiołowskich. Piotr Wiesiołowski wyjątkowo zasłużył się dla miasta, ufundował budowę Starego Kościoła Farnego, a także wzniósł murowany gotycko-renesansowy zamek, który w wyniku przebudowy pod koniec XVII wieku stał się rezydencją rodu Branickich. Obecnie znany jest jako pałac Branickich.

Pierwsze wzmianki o białostockiej cerkwi pojawiły się na początku XVIII wieku, a pod koniec tego wieku rozpoczęły się prace nad budową ratusza. W XIX wieku miasto zyskało przemysłowy charakter, a w latach 1807-1915 należało do Imperium Rosyjskiego. Miasteczko zaczęło się rozwijać, powstała Kolej Warszawsko-Petersburska, zostały też uruchomione wodociągi.

Od 1915 do 1919 roku Białystok był okupowany prze Niemców. Spod wschodniej okupacji został wyzwolony po wygranej z Armią Czerwoną w 1920 roku. Do 1939 roku Białystok był stolicą województwa białostockiego, a po wybuchu wojny stał się ośrodkiem polskich komunistów. Latem 1941 roku w mieście powstało getto. W 1944 roku doszło do walki o wyzwolenie spod okupacji hitlerowskiej. W tym czasie miasto zostało zniszczone. Później zostało odbudowane, powstały uczelnie, rozwinął się przemysł.

Od 1999 roku Białystok stał się stolicą województwa podlaskiego i tak pozostaje do dziś. Obecnie miasto nieustannie się rozwija.

Ludność

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2018 roku Białystok zamieszkuje 297 640 mieszkańców, z czego 158 000 stanowią kobiety. Warto wspomnieć, że ludność Białegostoku tworzą również mniejszości narodowe. Najliczniejszą grupą są Białorusini, którzy stanowią 2,5% mieszkańców miasta. W mieście działa Konsulat Białorusi i organizacje zrzeszające mniejszość białoruską. W Białymstoku mieszkają również Rosjanie, Tatarzy, Ukraińcy oraz Romowie.

Kultura

Białystok to główny ośrodek kultury w północno-wschodniej części kraju. Można odwiedzić tutaj najbardziej znane i największe w województwie muzeum, czyli Muzeum Podlaskie. Poza tym zwiedzić tu można Muzeum Wojska prezentujące wystawy stałe i czasowe oraz Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu w Białymstoku.

Białystok jest również miastem sztuki, znajdują się tu liczne galerie miejskie i prywatne. Jedną z nich jest znana galeria prezentująca działa sztuki współczesnej, czyli Galeria Arsenał. Również warta odwiedzenia jest Galeria im. Sleńdzińskich.

Białystok określany jest w ofertach biur podróży jako centrum sztuki lalkarskiej. To właśnie tutaj znajduje się Białostocki Teatr Lalek oraz Wydział Sztuki Lalkarskiej. Poza tym prężnie działają Teatr Dramatyczny oraz opera i filharmonia. W mieście można skorzystać z oferty kilku bibliotek, w tym Książnicy Podlaskiej oraz Biblioteki Uniwersyteckiej. Działają tu liczne ośrodki i domu kultury, m.in. centrum im. Ludwika Zamenhofa.

W Białymstoku organizowane są wydarzenia cykliczne. Co roku odbywa się tu Międzynarodowy Festiwal Filmów Krótkometrażowych "ŻUBROFFKA", podczas którego prezentowane są filmy niezależne i amatorskie. To również miasto muzycznych festiwali. Przeprowadzany jest tu corocznie Ogólnopolski Konkurs Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego organizowany przez Operę oraz Filharmonię Podlaską, a także Białostockie Dni Muzyki Cerkiewnej oraz święto muzyki bluesowej, czyli Jesień z Bluesem. W mieście odbywają się też festiwale muzyki alternatywnej - Up To Date Festival oraz Halfway Festival. Ciekawym wydarzeniem jest Lumo Bjalistoko.

Klimat

Na Podlasiu, czyli regionie, w którym znajduje się Białystok, jest znacznie chłodniej niż w innych częściach Polski. Średnia temperatura to około +7 °C. Temperatury notowane w styczniu oscylują w granicach -4 do -6 °C, jest to najniższa średnia w kraju. Klimat określany jest jako surowy, wyraźne są tu wpływy klimatu kontynentalnego. Zimy są ostre i mroźne, natomiast lata suche. W roku średnio przypada od 50 do 60 dni mroźnych. Pokrywa śnieżna zalega od 90 do nawet 110 dni.

Architektura

W Białymstoku można podziwiać architekturę w stylu gotyckim, renesansowym oraz barokowym. Znajdują się tutaj liczne obiekty wybudowane w XIX wieku.

Szczególnie warty zobaczenia jest zabytkowy Pałac Branickich, który nazywany jest "Wersalem Północy" lub "Polskim Wersalem". Dziś budynek jest siedzibą Uniwersytetu Medycznego, a wnętrza można zwiedzać z przewodnikiem przez cały rok. Przy okazji zwiedzania pałacu koniecznie trzeba obejrzeć ogrody barokowe.

Oazą zieleni w sercu miasta jest Park Planty, który powstał w latach 30. XX wieku. Znajdują się tu romantyczne alejki, fontanny, rzeźby i dywany kwiatowe. Po spacerze po parku można odwiedzić cerkiew św. Mikołaja, która jest jednym z symboli miasta i ważnym miejscem dla prawosławnych, którzy stanowią 20% populacji miasta.

Sercem miasta jest Rynek Kościuszki. W jego centralnym punkcie znajduje się ratusz. Na rynku można odpocząć w jednej z licznych restauracji i kawiarni i spróbować lokalnej kuchni. Z ciekawostek warto zobaczyć też Pomnik Spalonej Synagogi, który nawiązuje do zamieszkującej miasto społeczności żydowskiej.

Gospodarka

Białystok to ośrodek przemysłu włókienniczego. Inne rozwinięte tu gałęzie przemysłu to przemysł elektroniczny, maszynowy, metalowy, spożywczy, drzewny. To również ważny punkt handlowy, szczególnie z państwami wschodnimi. Działają tu liczne sklepy, markety i galerie handlowe.

Mapa / dzielnice

Miasto zgodnie z Uchwałą z 2004 roku zostało podzielone na 28 osiedli. Każde z osiedli reprezentowane jest przez własną radę i zarząd, których zadaniem jest dbałość o potrzeby mieszkańców i przedstawianie ich opinii organom władz miasta.