Top 10 miejsc w Polsce

W latach 70. XX w. paleontolodzy natrafili w Górach Świętokrzyskich na pierwsze znaleziska. Znalezione na tym obszarze ślady należały do dinozaurów: allozaura, stegozaura, kamptozaura i kompsognata. 7 sierpnia 2004 w Bałtowie został otwarty Park Jurajski. Jego właścicielem jest Stowarzyszenie "Delta". Podróżując po Parku, przenosimy się aż do okresu kambru. Zrekonstruowanych zostało kilkadziesiąt dinozaurów i innych wymarłych zwierząt w skali 1:1. Najbardziej zachwyca mający prawie 50 metrów długości model roślinożercy jurajskiego - sejsmozaura. Popularnością cieszy się również kredowy drapieżnik - tyranozaur. Rekonstrukcje powstały przy współpracy z Państwowym Instytutem Geologicznym. Mieści się tu również Muzeum Jurajskie, które zostało otwarte 28 września 2004 roku. Podziwiamy tu m.in. skamieniałości z odległego Libanu, Maroka i Madagaskaru. Na terenie parku znajduje się również plac zabaw - atrakcja dla najmłodszych zwiedzających.

Znajdująca się nieopodal wsi Biskupin w województwie kujawsko-pomorskim osada kultury łużyckiej. Walenty Szwajcar, nauczyciel w miejscowej szkole, dowiedziawszy się od swoich uczniów o przypadkowych znaleziskach, poinformował o tym prof. Józefa Kostrzewskiego z Poznania. Ten w roku 1934 rozpoczął badania na starożytnej osadzie. W latach 1939-1942 badania te kontynuowane były przez niemiecki oddział SS-Ausgrabung Urstätt. Po zakończeniu wojny wykopaliska ponownie prowadził zespół polskich badaczy, pod kierownictwem Zdzisława Rajewskiego. To właśnie na biskupińskiej osadzie została zapoczątkowana polska archeologia eksperymentalna. Gród został uznany za pomnik historii Polski. Obiekt datowany jest na 738 r. p.n.e. Osada powstała na wyspie na Jeziorze Biskupińskim, obecnie jest to półwysep. Założona na planie owalnym, o powierzchni 2 ha. Mieściło się tam ok. 106 domostw. Osada jest otoczona wałem drewniano-ziemnym i falochronem, który chronił drewnianą kontrakcję przed krą pływającą po jeziorze. Obecnie mieści się tu muzeum, a co roku we wrześniu odbywa się tu festyn biskupiński. Miejsce to gromadzi wielu fanów archeologii eksperymentalnej, odtwórców i rzemieślników.

Skansen archeologiczny w Trzcinicy powstał jako oddział Muzeum Podkarpackiego w Krośnie. Odkryto w tym miejscu pozostałości osad obronnych liczący sobie ponad 4000 lat. Ponadto zlokalizowano tu ogromne grodzisko wczesnośredniowieczne. Dotąd znaleziono na tym obszarze ponad 160 tys. zabytków. Skansen zajmuje powierzchnię 8 ha. Otaczają go zrekonstruowane mury o długości 150 m. Zbudowano tu 18 chat, oczywiście na podstawie rekonstrukcji przygotowanej przez archeologów. Do grodu prowadzą dwie bramy. Możemy tu podziwiać bardzo nowoczesną ekspozycję muzealną. Budynek muzeum mieści również salę konferencyjną, multimedialną oraz przytulną salę lekcyjną dla uczniów "Salkę Małego Odkrywcy". Można również posmakować przepysznej kuchni w zapleczu gastronomicznym. Organizowany tu jest coroczny Karpacki Festiwal Archeologiczny Dwa Oblicza. W programie: koncerty, rekonstrukcje obrzędów, pokazy kulinarne kuchni wczesnośredniowiecznej, opowieści i legendy, rekonstrukcje bitew, pokazy pradziejowej mody, konkursy, widowiska teatralne i wiele innych atrakcji.

Kopalnia soli w Wieliczce to bodajże najsłynniejszy zabytek w Polsce i najbardziej znany na świecie. Jest to jedyna kopalnia na świecie, która działa nieprzerwanie od średniowiecza aż po dzień dzisiejszy. Jednocześnie wiele z ok. 300 km chodników i pomieszczeń, wydrążonych do głębokości 327 m, zostało udostępnionych dla turystów. Już w okresie neolitu (3,5 tys. lat p.n.e.) na tym terenie znajdowały się warzelnie soli, natomiast pierwsze szyby górnicze pochodzą z XIII w. Wydobycie soli kamiennej zakończono tutaj w 1964 roku, natomiast dziś kopalnia wykorzystywana jest do celów leczniczych, turystycznych i edukacyjnych. Pod ziemią podziwiać można zarówno różne sposoby eksploatacji złoża wykorzystywane na przestrzeni wieków, jak i niekwestionowane dzieła sztuki w postaci kaplic, np. najsłynniejszej kaplicy św. Kingi, której wystrój rzeźbiarski poszerzany jest nadal już od ponad 100 lat. Od lat 70. kopalnia wpisana jest na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Manufaktura w Łodzi - Manufaktura w Łodzi to obecnie jedno z największych centrów handlowo-usługowych w Europie Środkowej, a zarazem jedno z najciekawszych. Uroczyste otwarcie nastąpiło w 2006 roku po kilku latach przygotowań, rozbudowy i renowacji zabytkowych budynków fabryki płótna Izraela Poznańskiego. Wizytówką centrum są neogotyckie gmachy z nietynkowanej czerwonej cegły. Przebudowy dokonano tak, aby zachować przemysłowy charakter obiektów z 2. połowy XIX w., za co autorzy koncepcji - biuro architektoniczne Sud Architectes z Lyonu oraz firma Virgile&Stone z Londynu - zdobyli liczne nagrody na arenie międzynarodowej. Obecnie każdy znajdzie tutaj coś dla siebie. Oprócz licznych obiektów handlowych znajdują się tutaj również obiekty rekreacyjne, takie jak ściana wspinaczkowa, arena do jazdy na rolkach, fitness club i skate park, a także kino i teatr. Dla miłośników kultury zorganizowano tutaj Muzeum Historyczne Miasta Łodzi, Muzeum Sztuki i Experymentarium. Posilić się można w kilkudziesięciu restauracjach i kawiarniach czy wypocząć na przepięknie zagospodarowanym placu.

Krakowskie Sukiennice to najstarsze i najsłynniejsze "centrum handlowe" w Polsce. Ich powstanie datowane jest na XIII w., kiedy to książę Bolesław Wstydliwy zobowiązał się wybudować kramy sukienne dla Krakowa. Wielokrotnie przebudowywane, do naszych czasów przetrwały w swej renesansowej formie według projektów mistrza Pankracego, Padovano i Santi Gucciego. Od północy i południa podziwiać można również gotyckie, ostrołukowe arkady. Obecnie w Sukiennicach można zakupić przy jednym z setek kramików pamiątki, przekąski, biżuterię czy inne drobiazgi, zasiąść w restauracji czy podziwiać Galerię Malarstwa Polskiego i Rzeźby XIX Wieku na piętrze. Natomiast od niedawna w podziemiach znajduje się nowoczesne, interaktywne muzeum Rynku Głównego i Sukiennic. Jest to de facto park archeologiczny prezentujący historię handlu i rzemiosła w Krakowie, ale także ukazujący, co działo się w tym miejscu przed lokacją miasta. Co ciekawe, pomieszczenia muzealne leżą kilkanaście metrów pod ziemią, choć jest to naturalny poziom wczesnośredniowiecznego i średniowiecznego Krakowa.

Toruńskie Stare Miasto to jeden z najciekawszych zespołów zabytkowych w Polsce. W 1997 roku wpisano je na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO ze względu na dokładnie zachowany średniowieczny układ przestrzenny. Rozplanowane po 1236 roku, było wielokrotnie przebudowywane, ale do dziś zachowało swój charakter oraz najważniejsze zabytki architektury. Należą do nich, oprócz murów obronnych i pozostałości zamku krzyżackiego, Rynek i Ratusz Staromiejski, Katedra Świętych Janów, kamienice z XIV w., Krzywa Wieża oraz unikatowy gotycki Most Pauliński, który biegnie pod powierzchnią ulicy. Zwiedzając Stare Miasto w Toruniu, nie można również pominąć miejsc związanych z osobą Mikołaja Kopernika, który się tutaj urodził. Obowiązkowym punktem programu jest również zakup tradycyjnych toruńskich pierniczków i spacer ulicą Szeroką, gdzie w sezonie znaleźć można mnóstwo kramów i straganów z pamiątkami, przekąskami i biżuterią, ale także skosztować potraw kuchni polskiej lub zajrzeć do ekskluzywnych butików.

Większa część zabudowy warszawskiej Starówki pochodzi z XVII i XVIII wieku. Mury otaczające Stare Miasto pochodzą z XIV-XVI wieku. Jego założycielem był Bolesław II, książę mazowiecki i płocki. Starówka ulokowana była w miejscu szlaku handlowego znad Morza Czarnego ku Bałtykowi, dlatego początkowo zamieszkiwali ją bogaci kupcy. Przy prostokątnym placu mieszkało 40 najbogatszych osadników. Niewielkie, wąskie kamieniczki, jedno- lub dwupiętrowe, są zwieńczone stromymi, dwuspadowymi dachami. Wraz z założeniem miasta stanął tu kościół parafialny, dzisiejsza katedra św. Jana. Na środku Rynku wybudowano Ratusz (zburzony w 1817 roku). Za księcia Janusza w roku 1413 rozpoczęła się dynamiczna rozbudowa miasta. Otaczała go podwójna linia murów, wieńczona basztami. U stóp murów wykopana została fosa. Szybko powstawały nowe budynki i tereny publicznego użytku: kościół św. Marcina, Szpital pw. św. Ducha, dwa cmentarze, łaźnia przy Bramie Nowomiejskiej, a w wieży Marszałkowskiej powstało więzienie. Gdy Zygmunt III Waza przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy, unowocześniono sieć wodociągową miasta. Powstały ujęcia wody pitnej i okazalsze kamienice. Głównym ośrodkiem handlu był Rynek. Swoimi towarami handlowali tu zarówno kupcy krajowi, jak i cudzoziemcy. Wraz z upływem czasu zmieniała się stylistyka w architekturze, na początku powstawały kamienice gotyckie, później renesansowe, a na początku XVII wieku popularne stały się tendencje barokowe. W czasie powstania warszawskiego w 1944 roku Starówka została w 90% zburzona, w całości zachowały się dwa budynki. Pierwszy etap odgruzowania i odbudowy zakończył się 22 lipca 1953 roku. Od 1981 roku Zamek Królewski został ponownie udostępniony zwiedzającym. 2 września 1980 roku. warszawska Starówka została wpisana listę światowego dziedzictwa UNESCO jako przykład kompletnej rekonstrukcji.

Malbork był wtedy stolicą Państwa Zakonnego. Pierwszy etap budowy datuje się na lata 1278-1281. Wybudowano wtedy Zamek Główny (Wysoki) oraz Przedzamcze (Zamek Średni). Początkowo był to zamek komturski. Później w latach 1309-1457 był rezydencją Wielkich Mistrzów. Sypialnie, kapitularz i refektarz konwentu mieściły się na Zamku Wysokim. Wśród budowli powstał również kościół zamkowy pw. Najświętszej Marii Panny z kaplicą św. Anny, która pełniła funkcję krypty Wielkich Mistrzów. Rezydencja właściwa Wielkich Mistrzów mieściła się w Zamku Średnim. W 1410 roku, po bitwie pod Grunwaldem Malbork był oblegany przez wojska polsko-litewskie pod wodzą króla Władysława Jagiełły. 7 czerwca 1457 roku zamek dostał się w posiadanie Kazimierzowi Jagiellończykowi. Pełnił on funkcję rezydencji królów Polski do roku 1772. W tych czasach Zamek Wysoki był wykorzystywany jako magazyn, a królewskie przyjęcia urządzane były w Wielkim Refektarzu. W Zamku Średnim mieściła się wtedy rezydencja króla. Zamek został zdobyty przez Szwedów w roku 1626. W 10 lat później Szwedzi go opuścili. W czasie potopu szwedzkiego zamek mocno ucierpiał. W 1644 wybuchł pożar dachu na Zamku Wysokim. Zajęty został przez Prusaków 13 września 1772 roku. Zamek Wysoki przeszedł kolejne przebudowy. Wielki Refektarz przeznaczono na ujeżdżalnię koni, a w Zamku Średnim urządzono fabrykę tkanin i mieszkania dla robotników. W latach 1801-1804 została przeprowadzona przebudowa zamku na wielkie magazyny wojskowe. W zimie 1945 roku zorganizowany został w zamku punkt oporu. Uległ on wtedy dużym zniszczeniom. Od 22 sierpnia 1945 był siedzibą Oddziału Muzeum Wojska Polskiego nr 1. Następnie został przekazany władzom miasta, które w 1961 otworzyły w nim Muzeum Zamkowe. W roku 1997 Zamek w Malborku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Odbywają się tu również rekonstrukcje oblężenia zamku po bitwie pod Grunwaldem oraz spektakle typu "Światło i dźwięk".