Z czego złożona jest więźba dachowa?

Można wyróżnić kilka typów konstrukcji dachowej, aczkolwiek zazwyczaj na domach jednorodzinnych i wielorodzinnych montuje się konstrukcje nazywane więźbą dachową. Pod tą nazwą kryje się konstrukcja dachu o drewnianym stelażu. Główną rolą więźby dachowej jest przeniesienie ciężaru z pokrycia dachowego. Czym dokładnie jest więźba dachowa i co się na nią składa?

Więźba dachowa – co to takiego?

Więźba dachowa to stelaż dachu wykonany z drewna, którego zadaniem jest przenoszenie obciążenia z pokrycia dachowego. Od tego, pod jakim kątem nachylenia zostanie zamontowana więźba, zależy stopień odprowadzania wody, a także gromadzenie się śniegu. Wykonanie więźby dachowej to jedno z zadań wykonywanych przez tartak Interhas z Prudnika w województwie opolskim. Należy jednak pamiętać, że więźba powinna być dokładnie przemyślana, ponieważ w przypadku zagospodarowania poddasza niektóre jej elementy mogą sprawiać wiele problemów podczas aranżacji pomieszczeń znajdujących się pod dachem. Taka konstrukcja umożliwia stworzenie dachów o rozmaitych kształtach. Oczywiście najtańsze są te dwuspadowe, ponieważ nie mają one skomplikowanej konstrukcji, która jest bardziej pracochłonna do wykonania.

Z jakich elementów złożona jest więźba dachowa?

Pierwszym elementem, który wchodzi w skład więźby dachowej jest murłata, czyli pozioma belka, którą mocuje się do ścian. Charakteryzuje się ona kwadratowym przekrojem. Na murłatach oparte są kolejne elementy więźby, czyli krokwie, a także krawężnice. Te części łączy się do murłaty za pomocą złącz zaciosowych lub stalowych łączników. Wspomniana krokiew to element nośny konstrukcji, który mocowany jest skośnie. Elementy te łączy się ze sobą w pary na górze więźby, czym otrzymujemy szczyt dachu nazywany kalenicą. Przekrój krokwi jest prostokątny, a stosunek szerokości do wysokości wynosi około 1:2. W przypadku wklęsłych załamań połaci dachowej montuje się krokwie, których przekrój jest większy. Takie elementy nazywa się krokwiami koszowymi. Elementem, który pełni rolę krokwi na załamaniu wypukłym jest krawężnica.

Kolejnym elementem składającym się na więźbę dachową jest jętka, czyli pozioma belka odpowiedzialna za łączenie par krokwi w około 1/3 ich długości od szczytu dachu. Jętka stanowi pośrednią podporę, która zwiększa nośność krokwi. Najczęściej jętki charakteryzują się przekrojem takim, jaki mają krokwie, aczkolwiek niekiedy stosuje się cieńsze deski, które przybija się z dwóch stron do krokwi. Ze względu na to, że jętki muszą być sztywne, wykonuje się je z desek, a dodatkowo co metr między deskami mocuje się klocki usztywniające. Z kolei poziomą belką podpartą między słupami jest płatew. Na tym elemencie więźby opierają się krokwie w połowie ich długości. Płatew wykonany jest z krawędziaków, których przekrój jest kwadratowy. Niekiedy do wykonania tej części stosuje się stalowe belki dwuteowe.

Następnymi częściami więźby dachowej są kleszcze. Są to deski o grubości 25 – 35 mm, których zadaniem jest spinanie krokwi w konstrukcjach płatwiowych na poziomie zamontowania płatwi. Stosuje się je w celu zapobiegnięcia rozsunięciu się krokwi. Z kolei krokwią o zmniejszonej długości, która łączy krawężnicę lub koszową krokiew z murłatą jest kulawka. Dźwigar to element wykonany konstrukcyjny. Miecze to belki ustawione skośnie, które stosuje się w celu łączenia słupów z kleszczami. Ich zadaniem jest zmniejszenie rozpiętości płatwi, a także usztywnienie więźby podłużnie. Kolejnym elementem więźby dachowej jest wiatrownica. Wykonana jest ona z deski lub łaty. Montuje się do ukośnie do krokwi od jej spodu. Wiatrownica odpowiada za usztywnienie konstrukcji w kierunku podłużnym. Ostatnim elementem jest belka podwalinowa, czyli belka znajdująca się na stropie, na której opierają się slupy dachu.