Wartości niematerialne i prawne w firmie, jako istotny element funkcjonowania przedsiębiorstwa

Na prawidłowe funkcjonowanie oraz rozwój współczesnego przedsiębiorstwa wpływa wiele czynników. Nie da się jednak ukryć, że coraz częściej w strukturze aktywów jednostek gospodarczych, niezwykle istotną rolę odgrywają, nie tylko fizycznie dostępne środki trwałe, ale także wartości niematerialne i prawne, które stanowią ogromny potencjał firmy, pozwalający na większą swobodę działania na rynku oraz szybszy rozwój.

Czym są wartości niematerialne i prawne

Prowadząc przedsiębiorstwo należy mieć świadomość, że wśród aktywów firmy istnieje specjalna grupa, która choć zaliczana do środków trwałych, nie ma jednak postaci fizycznej, a mimo to przynosi firmie całkiem realny dochód. Mowa tu o wartościach niematerialnych
i prawnych, nabytych przez jednostkę, które może ona wykorzystać w prowadzonej działalności. Aby jednak uwzględniły je różnego rodzaju bilanse i sprawozdania księgowe przedsiębiorstwa, składniki te muszą spełniać określone warunki, czyli:

• powinny być możliwe do zidentyfikowania i wydzielenia od innych zasobów firmy oraz nadawać się do gospodarczego wykorzystania,
• przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż 12 miesięcy,
• są przeznaczone na potrzeby własne jednostki lub oddane do używania na podstawie umów najmu czy dzierżawy,
• jednostka powinna sprawować nad nim kontrolę, przy czym nie musi to wynikać
  z posiadania tytułu prawnego do składnika.

Kwestie związane z określeniem co stanowi wartości niematerialne i prawne w firmie reguluje Ustawa o rachunkowości, która jako tego typu aktywa wymienia:

• autorskie prawa majątkowe i prawa pokrewne,
• licencje oraz koncesje,
• prawa do wynalazków lub patentów,
• prawa do znaków towarowych (np. logo firmy), wzorów użytkowych oraz zdobniczych,
• prawo do wykorzystywania wiedzy przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how),
• nabyta wartość firmy,
• koszty zakończonych prac rozwojowych.

Bilansowanie oraz prowadzenie ewidencji wartości niematerialnych i prawnych

Ewidencjonowanie wartości niematerialnych i prawnych to obowiązek każdego przedsiębiorcy prowadzącego książkę przychodów i rozchodów. Warto bowiem wiedzieć, że prowadzenie ewidencji wartości niematerialnych i prawnych realizowane jest na tych samych zasadach jak ma to miejsce w przypadku środków trwałych, a co za tym idzie
w dokumentacji ewidencyjnej powinny się znaleźć przede wszystkim dane takie jak daty nabycia składnika i przyjęcia do używania oraz informacje o dokumentach stwierdzających nabycie, a także określenie wartości niematerialnej, prawnej i wartości początkowej, jak również stawka amortyzacyjna i kwota odpisów amortyzacyjnych.      
Dodatkowo przedsiębiorca, oprócz prowadzenia ewidencji, powinien wartości niematerialne i prawne, pomniejszone o dokonane odpisy amortyzacyjne, wykazać
w bilansie określającym stan majątku firmy. Aktywa tego typu umieszcza się w bilansie
z podziałem obejmującym koszty zakończonych prac rozwojowych, wartość firmy oraz inne wartości niematerialne i prawne, a także zaliczki poniesione na te składniki.         
Wartości niematerialne i prawne to niezwykle istotny element funkcjonowania ogromnej liczby przedsiębiorstw, który ma niemałe znaczenie dla rozwoju i funkcjonowania firmy. Dlatego też wszelkie kwestie związane z obsługą księgowo – prawną tych wartości warto zlecać specjalistom, takim jak doświadczeni księgowi z firmy Sigma Biuro rachunkowe Elżbieta Bednarek, co da gwarancję rzetelnej oraz kompleksowej realizacji zadań
i obowiązków obejmujących swym zakresem obsługę wartości niematerialnych
i prawnych w przedsiębiorstwie.