Wady zgryzu i ich wpływ na zdrowie

Zęby pełnią wiele ważnych funkcji: pozwalają na życie pokarmów, biorą udział w artykulacji głosek i poprawiają estetykę twarzy. Ich odpowiednie ustawienie decyduje o tym, czy poszczególne zadania będą realizowane prawidłowo. Wady zgryzu nie tylko mogą ograniczać codzienny komfort, ale też mają znaczący wpływ na ogólny stan zdrowia. Skąd się biorą takie zmiany, jakie są ich rodzaje i jak oddziałują na organizm?

Skąd się biorą wady zgryzu?

Wada zgryzu to nic innego jak morfologiczno-czynnościowe zaburzenie obejmujące narząd żucia. Zmiany dotyczą jednak nie tylko ulokowania poszczególnych zębów, ale również wzajemnego ustawienia wobec siebie szczęki i żuchwy, a niekiedy nawet zaburzeń ze strony mięśni czy stawów skroniowo-żuchwowych. Ich pochodzenie może mieć charakter wrodzony lub nabyty. W pierwszym przypadku za wadę odpowiada genetyka. W drugim – jest ona następstwem niewłaściwych nawyków lub innych czynników medycznych i środowiskowych.

Przyczyny pojawiania się wad zgryzu są przedmiotem badań ortodoncji, która zajmuje się tą tematyką od ponad wieku. Obecnie można już wymienić czynniki, które prowadzą do powstawania takich zaburzeń, co pozwala zarówno na profilaktykę, jak i na skuteczne leczenie. 

- Do najczęstszych przyczyn zalicza się zmiany wywołane zaburzeniami w wydzielaniu hormonu wzrostu, krzywice, niedoczynność tarczycy, pozycję noworodka, karmienie butelką z niewłaściwym smoczkiem. Do zmian mogą też przyczynić się oddychanie przez usta, przerost migdałków czy wady postawy. Wśród czynników stomatologicznych wymienia się również parafunkcje takie jak zgrzytanie zębami, ssanie palca, obgryzanie ołówków, próchnicę i urazy oraz choroby stawu skroniowo-żuchwowego

– wyjaśnia lekarz z gabinetu Stomatologia dr Pańczyk.

Jak wady zgryzu wpływają na zdrowie?

Mogłoby się wydawać, że niekompletne, czy źle ustawione uzębienie jedynie ogranicza komfort jedzenia, czy mówienia. Dlatego wiele osób z takim przekonanie bagatelizuje problem i nie korzysta z pomocy ortodonty. W rzeczywistości zaniedbanie może mieć o wiele poważniejsze konsekwencje, które dotyczą całego organizmu. Jak wady zgryzu wpływają na zdrowie? Problemy, jakie niesie za sobą takie zaniedbanie, są inne u dzieci i dorosłych. W przypadku najmłodszych i nastolatków mogą pojawiać się dysfunkcje takie jak:

• zmiany w obrębie uzębienia takie jak rozwój próchnicy, uszkodzenia zdrowych zębów, choroby dziąseł,
• stała progresja wady zgryzu, prowadząca do utraty możliwości jej korekcji,
• stłoczenie zębów stałych wynikające z braku miejsca,
• urazy i złamania zębów nadmiernie wychylonych,
• intensywne ścieranie się zębów,
• wady wymowy,
• obniżenie samooceny i pogorszenie stanu psychicznego wynikające z nieestetycznego wyglądu,
• choroby przewodu pokarmowego, będące efektem problemów z żuciem.

U osób dorosłych nieleczone wady zgryzu mogą przyspieszać odkładanie się kamienia nazębnego, a w jego następstwie – choroby dziąseł, zanikanie kości, wzrost ruchomości zębów włącznie z ich utratą oraz paradontozę. Problemy z żuciem prowadzą do dysfunkcji ze strony układu pokarmowego, a pogorszenie wyglądu i dyskomfort, jaki niesie za sobą przygryzanie policzków czy ukruszanie zębów – do problemów natury psychicznej. Te ostatnie może też wywoływać brak samoakceptacji czy akceptacji przez otoczenie.

Poza dysfunkcjami w obrębie jamy ustnej i układu pokarmowego czy nerwowego nieprawidłowy zgryz może też powodować dolegliwości bólowe w obrębie głowy, karku, szyi i oczu. W przypadku zaawansowanych wad może też dochodzić do przeciążenia całego układu mięśniowo-szkieletowego. Jego skutkiem są zaburzenia motoryki oraz zmiany postawy.