Święta Katarzyna u stóp Łysicy – urokliwe miejsca w Górach Świętokrzyskich
Góry Świętokrzyskie oferują wiele miejsc atrakcyjnych dla turystów. Przepiękne szlaki, zabytkowe klasztory, muzea – każdy może znaleźć tu coś dla siebie. Trudności w orientacji powodować mogą jednak nazwy obiektów, które w Łysogórach, najwyższym pasmie, są do siebie tak podobne, że zmyliły już niejednego podróżnika. Wyjaśnijmy więc, czym są Święta Katarzyna i Łysica, a gdzie znajdziemy Łysiec.
Wieś u stóp Łysicy
Malownicze krajobrazy i górskie szlaki to nie jedyne, co mogą zaoferować nam Góry Świętokrzyskie. U stóp Łysicy leży wieść Święta Katarzyna, w której znajduje się klasztor bernardynek oraz drewniana kapliczka św. Franciszka – obok źródełka św. Franciszka przy drodze na Łysicę.
W Świętej Katarzynie mieści się też Muzeum Minerałów i Skamieniałości. Obejrzeć w nim można ponad tysiąc okazów minerałów, kamieni szlachetnych i skamieniałości. To jedno z największych i najpiękniejszych tego typu muzeów w Polsce, które warto odwiedzić.
Nazwa miejscowości pochodzi od figurki Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej, którą z Ziemi Świętej przywiózł rycerz Władysława Jagiełły, Wacławek.
Najwyższe szczyty Gór Świętokrzyskich
Najwyższym pasmem Gór Świętokrzyskich są Łysogóry. Mają one długość dwudziestu pięciu kilometrów i swój początek mają na północnym zachodzie od przełomu rzeki Lubrzanki. Kończą się na południowym wschodzie w okolicy Nowej Słupi. Pasmo jest znanym i lubianym celem licznych górskich wędrówek.
Najwyższym szczytem jest Łysica o wysokości 614 m n.p.m., która należy do Korony Gór Polski. Wejście na górę znajduje się w miejscowości Święta Katarzyna. Jej nazwa pochodzi od rumowisk skalnych, które pokrywają jej szczyt. Powstały one w okresie plejstocenu – woda zamarzała i topniała na przemian, co prowadziło do rozpadania się skał. Dawniej wierzono, że w takich właśnie miejscach – gołoborzach, czyli „gołych od boru” – odbywały się sabaty wiedźm.
Wygląd szczytu Łysicy tłumaczony jest też legendą. Miał na nim stać zamek, w którym mieszkały trzy siostry. Młodsze były dobre, ale najstarsza zawsze coś knuła. Kiedy na zamku pojawił się przystojny rycerz, postanowiła otruć swoje siostry, by zdobyć rycerza oraz zamek.
Zanim jednak wcieliła ona swój plan w życie, w zamek uderzył piorun, zabijając wszystkich poza średnia siostrą. Jej łzy rozpaczy wsiąkały w ziemię Łysicy i wypływały u stóp góry w postaci źródełka, które dziś nosi nazwę źródełka św. Franciszka i mówi się o nim, że ma moc uzdrawiania chorób oczu.
Drugi co do wysokości szczyt Gór Świętokrzyskich to Łysiec. Góra znana jest też pod dwoma innymi nazwami, którymi są: Łysa Góra oraz Święty Krzyż. Dwie pierwsze nazwy odnoszą się, podobnie jak w przypadku Łysicy, do rumowiska pokrywającego jej szczyt. Święty Krzyż natomiast odwołuje się klasztoru na szczycie góry, gdzie przechowywane są relikwie Krzyża Świętego. Tam właśnie udał się Władysław Jagiełło w drodze pod Grunwald.
