Stosowanie gazów technicznych w butlach – przemysł gazowy
Polska kondycja przemysłu gazowego związanego z przetwórstwem i dystrybucją gazu ziemnego jest wysoce zmonopolizowana. Inaczej jest w przypadku produkcji i obrotu gazu technicznego w butlach – tutaj można zaobserwować wysoką konkurencyjność firm. Istotnym punktem specyfikacji firm producenckich jest zakres oferowanych usług oraz jakość i różnorodność surowców.
Producenci i dystrybutorzy gazów technicznych
Najlepsze firmy z branży gazowniczej oferują kompleksowe wsparcie techniczne w zakresie zastosowania gazów. W swojej ofercie posiadają one gazy techniczne, mieszanki spawalnicze, mieszanki gazowe, gazy kalibracyjne, gazy laserowe, wiązki gazowe, gazy kriogeniczne czy gazy ciekłe. Warto wiedzieć, że największe zapotrzebowanie występuje w przypadku produkcji i dystrybucji gazów sprężonych: tlenu różnych klas i czystości, argonu, dwutlenku węgla, azotu, wodoru, helu, propanu butanu i gazów spożywczych. Charakterystyka liderów branży gazów technicznych uwzględnia również działania związane z projektowaniem oraz budową instalacji gazowych (pod wiązki lub zbiorniki), montowaniem i dystrybucją zbiorników kriogenicznych, a także naprawą i konserwacją butli. Firmy producenckie gazów technicznych takie jak Lind Gaz Polska obsługują wiele rynków w tym. lotnictwo, chemikalia, żywność i napoje, elektronikę, energię, opiekę zdrowotną, produkcję czy metale pierwotne. Jeśli chodzi o zakres obsługiwanych branży, należy wspomnieć, że gazy techniczne są wymagane niemalże we wszystkich gałęziach gospodarki.
Specyfikacja branżowa gazów technicznych
Gazy techniczne mają różnorodne zastosowanie w przemyśle, a także w badaniach naukowych. Sposób produkowania jest uzależniony od ich rodzaju. Wyróżnia się otrzymywanie gazów poprzez separację kriogeniczną i destylację skroplonego powietrzna na poszczególne gazy, otrzymywanie gazów w wyniku procesów chemicznych (elektrochemicznych oraz biochemicznych), otrzymywanie ze źródeł naturalnych, a także na drodze absorpcji wybiórczej (wykorzystuje się tu sita molekularne). Jeśli chodzi o zastosowanie danego gazu technicznego w określonej branży, można dokonać podziału ze względu na dominację danego typu surowca w konkretnych ośrodkach przemysłowych:
tlen – dominuje w metalurgii, przemyśle chemicznym, elektrochemicznym, przy badaniach naukowych, w przemyśle szklarskim. Przykładowe zastosowanie: palniki do cięcia i spawania metali.
azot – dominacja w przemyśle chemicznym, elektronicznym, oświetleniowym i spożywczym. Przykładowe zastosowanie: ciekły azot w zamrażalkach kriogenicznych (zamrażanie i chłodzenie produktów spożywczych), pakowanie produktów w atmosferach modyfikowanych.
dwutlenek węgla – dominacja w metalurgii, przemyśle chemicznym, spożywczym (m.in. w chłodnictwie, a także w badaniach naukowych. Przykład: wykorzystanie w aplikacjach biotechnologicznych, czynniki chłodnicze.
hel – lotnictwo, medycyna, obróbce metali. Przykład: produkcja półprzewodników, kalibracja urządzeń analitycznych, pompowanie kół samolotów i poduszek powietrznych.
argon – dominacja w metalurgii i w przemysłach samochodowym i oświetleniowym. Przykład: używany, jako gaz osłonowy przy spawaniu łukowym, składnik mieszanek wypełniających lampy żarowe.
Butle do dystrybucji gazów technicznych
W przypadku producentów i dystrybutorów gazów technicznych bezsprzecznie wymagane jest posiadanie odpowiednich certyfikatów takich jak ISO 9001:2008 oraz ISO 22000:2005. Również oznakowanie butli jest bardzo ważne – nie tylko z punktu widzenia bezpieczeństwa, ale również w celu odpowiedniego zarządzania obrotem towarów (optymalizuje to koszty eksploatacyjne). Każda butla musi być wyposażona w odpowiedni system znaków: specjalne nalepki, odpowiednie barwy czy kody kreskowe. Przedsiębiorstwa dbają również o prowadzenie systemów komputerowych – baz danych – związanych z obrotem butlami. Pozwala to na odpowiednią identyfikację danej butli (np. określenie cyklu użytkowania oraz stanów napełniania). Bardzo ważne są unijne unormowania dotyczące butli (np. wykorzystanie inteligentnych zaworów butlowych). Norma europejska i polska oznakowania butli – PN-EN 1089-3:1999 – wyróżnia przykładowe oznakowanie kolorystyczne:
tlen – niebieska butla z białą górą, znaki koloru czarnego,
CO2 – butla cała szara,
wodór – szara butla z czerwoną górą i czarnymi napisami,
azot – szara butla z czarną górą,
argon – szara butla, góra zielona, napisy czarne,
hel – szara butla z brązową górą, napisy czarne,
acetylen – butla kasztanowa z białymi napisami.
Najlepsze firmy, takie jak wyżej wspomniana Linde nieustannie prowadzi prace nad doskonaleniem opakowań butlowych, aby sprostać wymaganiom rozwijającego się rynku. Oprócz standardowych opakowań, butli stalowych lub aluminiowych o ciśnieniu napełnienia do 300 barów, oferuje ona szereg nowoczesnych, innowacyjnych opakowań. Lekkie, ergonomiczne butle GENIE, butle z nowoczesnymi zaworami EVOS, a także butle z zaworami VIPR, które są zintegrowane z reduktorem. Zatrudnieni tam eksperci dokładają wszelkich starań, aby zapewnić swoim klientom najlepsze możliwe opakowania butli.
