Rodzaje działań geotechnicznych wykonywanych przed rozpoczęciem budowy

Duże inwestycje budowlane, zaliczane do innej kategorii obiektów niż kategoria I – związana ze wznoszeniem domów jednorodzinnych i wielorodzinny o jednej bądź dwóch kondygnacjach – wymagają wykorzystania wiedzy oraz specjalistycznego sprzętu firm z branży geotechnicznej. To one wykonują odpowiednie odwierty w celu badania próbek ziemi na potrzeby budowlane.

Kompleksowe obsługa inwestycji budowlanej – usługi geotechniczne

Na usługi geotechniczne składają się wszystkie rodzaje badań geologicznych, geomorfologicznych i hydrogeologicznych. Bardzo ważne są tu również opracowania, opinie i dokumentacje związane z podłożem przeznaczonym pod inwestycje. Najlepsze firmy geotechniczne zajmują się kompleksową obsługą inwestycji budowlanych w zakresie gruntów. Są również zaangażowane w prace na rzecz ochrony środowiska naturalnego – wykonują rocznie wiele analiz gruntowych na potrzeby takich procesów, jak rewitalizacja gruntów. Liderem na polskim rynku jest firma Geobud, która może poszczycić się wieloletnią praktyką oraz dużym wkładem w rozwój całej branży.

Wiercenie badawcze

Jednym z podstawowych badań polowych wykonywanych w miejscu prac inwestycyjnych nad danym obiektem architektonicznym jest tak zwane wiercenie badawcze. Wykonują je tylko firmy geotechniczne, które posiadają odpowiedni sprzęt oraz zatrudniają specjalistów zajmujących się odwiertami badawczymi. Wykorzystywanymi maszynami mogą być mechaniczne wiertnice przenośne, ręczne zestawy wiertnicze, a także bardziej złożone samojezdne wiertnice hydrauliczne, umieszczone na podwoziach samochodowych lub gąsienicowych. Jeśli chodzi o zakres zastosowania wierceń badawczych, można wyróżnić działania związane z wierceniem otworów geotechnicznych, geologiczno-inżynierskich i hydrogeologicznych, a także wykonywaniem odwiertów obserwacyjnych, studziennych czy płytkich otworów złożonych. To dzięki nim można przejść do kolejnego etapu działań, związanego z poborem odpowiednich próbek.

Próbki badawcze odwiertów geotechnicznych

Otwory, które są wynikiem wiercenia badawczego, umożliwiają wykonanie różnego rodzaju badań. Po wyciągnięciu z podłoża świdra zestawu wiertniczego można dokonać tak zwanego badania makroskopowego. Ma ono na celu sklasyfikowanie gruntu pod względem rodzaju, jakości i wilgotności. Kolejne próbki mają posłużyć do ustalenia między innymi układu warstwy podłoża – profilu litologicznego – a także położenia warstw wodonośnych i tak zwanych poziomów piezometrycznych. Ważne są również próbki gleby z dna otworu, które będą służyły do dalszych analiz laboratoryjnych. Warto wiedzieć, że to właśnie od badań geotechnicznych, hydrotechnicznych, geologicznych oraz geośrodowiskowych zależy, czy dana inwestycja (tj. budowa stacji paliw czy zakładów odpadów komunalnych) może zostać w ogóle przeprowadzona na danym obszarze.

Badania laboratoryjne – specjalistyczne ośrodki

Nie każda firma geotechniczna posiada specjalistyczne laboratorium badawcze. Jego działalność wiąże się bowiem z dużymi kosztami utrzymania oraz koniecznością kupna bardzo drogiego sprzętu laboratoryjnego. Podobnie jest ze specjalistami – pracownicy związani z badaniami analitycznymi, a także naukowymi są bardzo trudni w pozyskaniu. Firmy, które posiadają zatem odpowiednie – własne – laboratoria, znacznie wyróżniają się na tle innych, obecnych na rynku usług geotechnicznych. W tego typu placówkach możliwe jest przeprowadzenie badań, takich jak: badanie uziarnienia gleby, badanie naturalnej wilgotności, badanie nienaruszalnej struktury NNS, a także badania składu granulometrycznego, określanie wskaźnika porowatości, pęcznienia swobodnego czy osiadania zapadowego.

Badania uzupełniające w procesie analiz gruntów

Sondowanie wykorzystuje się zarówno w wypadku badania gruntów stałych – naturalnych, jak i sypkich – antropogenicznych. Dzięki niemu można dokonać określenia stopnia poziomu zagęszczenia gruntów, a także pozyskać inne niezbędne geotechniczne informacje potrzebne do późniejszej dokumentacji oraz sporządzania map. Wyróżnia się sondowanie statyczne CPT i CPTU oraz sondowanie dynamiczne. Pierwsze z nich wykonuje się przy użyciu penetrometrów o sile nacisku 100 lub 150 kN lub mechaniczną sondą wkręcaną WST. Metoda dynamiczna sondowana wymaga użycia sondy cylindrycznej SPT. Wyróżnia się również sondowanie i testy sondą ścinającą oraz udarowo-obrotową.

Odpowiednia dokumentacja oraz projektowanie 

Bardzo ważnym etapem prac geotechników jest również sporządzenie odpowiedniej dokumentacji przeprowadzonych działań terenowych i laboratoryjnych: przygotowują oni protokoły, ekspertyzy oraz mapy geotechniczne. To na ich podstawie projektuje się zagospodarowanie przestrzeni, a także uzyskuje zgodę na prowadzenie w danym terenie inwestycji. Warto wiedzieć, że w przypadku ciężkich warunków gruntowych wymagana jest poszerzona ekspertyza geologiczno-inżynierska.