Odpust parafialny - co to jest i na czym polega?
Zgodnie z tradycją Kościoła Katolickiego, odpust parafialny to uroczystość patrona konkretnego kościoła. Przypada on na dzień, w którym opiekun parafii zostaje wspomniany w liturgii. Wszyscy wierni skupieni w danej wspólnocie obchodzą wówczas huczne święto towarzyszące odpustowi teologicznemu. Choć to właśnie duchowy wymiar uroczystości jest najważniejszy, nie należy odbierać ważności ludowym tradycjom związanym z jej obchodzeniem. Jedną ze zwyczajowych potraw są obwarzanki.
Duchowy wymiar odpustu parafialnego
Dzień patronalnego święta danego kościoła jest okazją do uzyskania odpustu, czyli całkowitego lub częściowego odpuszczenia grzechów. Wstawiennictwo opiekuna parafii jest jedną z okoliczności ułatwiających jego otrzymanie. To dlatego dzień wspomnienia patrona w liturgii jest tak hucznie obchodzony. To jedna z największych parafialnych uroczystości w całym roku, chętnie uczestniczą w niej nie tylko lokalni wierni, ale także pielgrzymi z różnych stron kraju. Odpust może zostać udzielony zarówno żywym, jak i zmarłym, dotyczy jednak wyłącznie chrześcijan.
Co ciekawe, można go uzyskać każdego dnia, a w przypadku częściowego darowania kary nawet kilka razy dziennie, oczywiście pod warunkiem m.in. uczestnictwa w odpowiednich nabożeństwach lub odmówienia konkretnych modlitw oraz pozostawania w stanie łaski uświęcającej. Pomoc patrona parafii w uzyskaniu odpustu jest nieoceniona, dlatego też w tradycji ludowej dzień jego święta jest hucznie obchodzony. Uroczystościom religijnym towarzyszy festyn pozwalający lokalnej społeczności na zaprezentowanie się z jak najlepszej strony. Kramy z rękodziełem, odpustowe obwarzanki czy ludowe tańce to dziś nieodłączne elementy święta.
Ludowy wymiar odpustu parafialnego
Kapłani od lat nawołują do przeżywania duchowego wymiaru odpustu, trudno jednak dziwić się parafianom cieszącym się straganowymi atrakcjami. Do niedawna święta te rzeczywiście kojarzono z możliwością zakupienia tanich i tandetnych bibelotów, lecz moda ta szybko się zmienia. Lokalni animatorzy kultury dbają bowiem o to, by odpustowe kramy oferowały tradycyjne produkty pochodzące z danej parafii. Niesłabnącą popularnością cieszy się produkcja wyrobów piekarniczych. Wypiekaniem tradycyjnych obwarzanków zgodnie ze staropolskimi recepturami zajmuje się Zakład cukierniczy Grzegorz Niedzielski z Pułtuska. Również plastikowe zabawki i niewyszukana biżuteria zostają zastąpione rękodziełami z gliny, drewna czy papieru. Dzięki temu ludowy wymiar odpustu parafialnego staje się dobrym sposobem na promocję regionu.
