Nadzór przyrodniczy i kompensacja przyrodnicza
Nadzór przyrodniczy polega na stałym lub okresowym monitoringu terenu inwestycji. Jego celem jest zapewnienie prawidłowego przebiegu budowy i funkcjonowania obiektu pod względem wymagań z zakresu ochrony przyrody. Jest on nieodzowny przy prowadzeniu różnorodnych przedsięwzięć. Jakie ?
Nadzór przyrodniczy jest wymagany przy wielu inwestycjach budowlanych. Najczęściej przy budowie dróg i autostrad, wałów przeciwpowodziowych, modernizacji linii kolejowych, regulacji i udrożnieniach cieków. Konieczność angażowania zespołu ekspertów wynika w tych przypadkach z zapisów decyzji środowiskowych, wydawanych przez właściwe miejscowo regionalne dyrekcje ochrony środowiska.
Rodzaje nadzorów przyrodniczych
Nadzór przyrodniczy jest niezbędny, by w całości spełnić wymagania wynikające z przepisów i obowiązków nałożonych w decyzji środowiskowej. W praktyce służy ochronie gatunkowej i pozwala na uniknięcie szkód w środowisku. Wyróżnia się dwa rodzaje nadzoru przyrodniczego należą: herpetologiczny i ornitologiczny.
Nadzór herpetologiczny
Często przed wydaniem decyzji środowiskowej organy administracji publicznej wymagają ekspertyzy herpetologicznej. Zawiera ona ocenę oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na płazy i gady oraz zobowiązanie inwestora do prowadzenia monitoringu herpetologicznego w czasie realizacji i funkcjonowania inwestycji. Narzędziem umożliwiającym taki monitoring jest herpetologiczny nadzór przyrodniczy. Ekspertyza przedrealizacyjna powinna trwać rok. W przypadku oceny potencjalnego oddziaływania przedsięwzięcia na herpetofaunę konieczne jest wykonanie badań w okresie od marca do czerwca - gdy inwestycja może niszczyć miejsca rozrodu płazów i gadów oraz w marcu oraz sierpniu i wrześniu, gdy inwestycja koliduje ze szlakami migracyjnymi płazów. Do zadań specjalisty herpetologa należeć może również nadzór herpetologiczny - opiniowanie projektów przejść dla małych zwierząt i projektów zbiorników kompensacyjnych oraz kontrola pułapek i ogrodzeń zapobiegających wchodzeniu płazów i gadów na teren inwestycji.
Nadzór ornitologiczny
Tam, gdzie realizacja przedsięwzięcia może skutkować naruszeniem przepisów ochrony gatunkowej przez płoszenie, niepokojenie i zabijanie ptaków oraz niszczenie siedlisk powinien być sprawowany nadzór ornitologiczny. Polega on na kontroli i nadzorowaniu prac budowlanych i remontowych, aby nie naruszały one obowiązujących w Polsce przepisów ochrony gatunkowej.
Jeśli ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa lub gdy wystąpią szkody w środowisku, niezbędne może okazać się przeprowadzenie kompensacji przyrodniczej. Przykładem działań kompensujących negatywne oddziaływanie inwestycji mogą być nasadzenia zamienne oraz montowanie budek dla ptaków oraz budowa zbiorników wodnych jako kompensacja utraty siedliska.