Kruszywa. Rodzaje i wykorzystanie
W budownictwie kruszywa wykorzystywane są na szeroką skalę, nie tylko jako składniki betonów i zapraw, ale również do utwardzania podłoża. Na rynku jest dostępnych wiele różnych kruszyw o odmiennych właściwościach, które dzięki temu nadają się do zróżnicowanego zastosowania.
Co to jest kruszywo?
Kruszywa to nic innego jak ziarniste materiały, które są szeroko stosowane w budownictwie i bez których nie można się obyć podczas wielu prac. Zazwyczaj pozyskiwane są metodami kopalnianymi, ale czasami otrzymuje się je także w wyniku recyklingu. Jednak w takim przypadku konieczne jest ich mechaniczne przetworzenie oraz uszlachetnienie. Często w ten sposób przerabiany jest gruz betonowy i ceglany. Dzięki temu można nie tylko ograniczyć eksploatację zasobów naturalnych, ale również zredukować hałdy gruzu – wspominał w pracy Łukasz Mazur z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
Na rynku jest dostępnych wiele różnych rodzajów kruszywa. Jego odpowiednie dobranie do poszczególnych prac budowlanych nie powinno stanowić większego problemu, a sprzedawcy na pewno doradzą najlepsze rozwiązanie. Warto również zaopatrywać się w kruszywo w takich firmach, które gwarantują jego dowóz własnym transportem.
Jakie są rodzaje kruszywa?
Kruszywa budowlane można podzielić na organiczne i mineralne. W skład tych ostatnich wchodzą tzw. kruszywa zwykłe, które mogą być naturalne (skalne), rozdrobnione (np. piasek, żwir, pospółka, otoczaki) lub łamane ze skał (np. tłuczeń, grys, miał, kliniec). W tym segmencie, obok naturalnych kruszyw, występują jeszcze sztuczne (surowce naturalne poddane termicznej obróbce), odpadowe oraz pochodzące z recyklingu.
Kruszywa mineralne dzieli się także na lekkie (naturalne, jak np. węglanoporyt i tufy, sztuczne oraz odpadowe), a także ciężkie (naturalne lub odpadowe). Kruszywa organiczne można podzielić na odpadowe (np. trociny, wióry, strużki), z tworzyw sztucznych (np. granulat styropianowy) i z recyklingu (np. kruszony styropian).
Gdzie stosować kruszywa?
Branża budowlana chętnie i w szerokim zakresie wykorzystuje kruszywa. Przede wszystkim stanowią one 70% objętości betonu i wpływają w istotny sposób na właściwości betonowej mieszanki. W tym przypadku wykorzystywane kruszywo musi być mrozoodporne, a także powinno posiadać odpowiedni stopień wilgotności oraz nasiąkliwości. W budownictwie stosuje się różne rodzaje betonu i w zależności od tego wykorzystuje się różne kruszywa. Do zwykłego betonu używa się najczęściej żwiru, bazaltu lub granitu, do betonu ciężkiego – baryty, magnetyty, limonity, a do lekkiego – węglanoporyty, keramzyty lub żużle wielkopiecowe.
W przypadku zapraw budowlanych najczęściej wykorzystywany jest piasek. W zaprawach cementowych lub cementowo-wapiennych stosowane jest kruszywo o ziarnach nie większych niż 2 mm, z kolei drobniejszy piasek (ziarna do 1 mm) idealny będzie do zapraw gipsowych lub gipsowo-wapiennych. Piasek kwarcowy, a także łamany ze skał twardych wykorzystuje się najczęściej w zaprawie murarskiej. W przypadku gładzi konieczne jest użycie piasku o bardzo drobnych ziarnach, czyli do 0,5 mm.
