Korozja

Korozja to naturalny proces utleniania jakiemu podlegają metale wracając ze stanu odlewu konstrukcyjnego do swego stanu naturalnego rudy tj. związków chemicznych. Proces ten polegający na niszczeniu struktury i pojawieniu się rdzy oraz innych produktów utleniania, pod wpływem wilgoci i substancji znajdujących się w otoczeniu, zachodzi zwykle na powierzchni metalu. Czasami korozja przebiega jednak wewnątrz materiału, co jest trudne do wykrycia i może ujawnić się nagle, w postaci gwałtownego zniszczenia elementów stalowej konstrukcji: pęknięcia, złamania albo jej perforacji.

Rodzaje korozji stali wysokostopowych (nierdzewnych)

Stale wysokostopowe często nazywane są nierdzewnymi, ze względu na swoją dużą odporność na korozję. Uzyskuje się je stosując głównie stopy z chromem, niklem i molibdenem. Na rynku dostępne są stale o różnej odporności na korozję, używane odpowiednio przy produkcji przedmiotów codziennego użytku jak i do specjalistycznych urządzeń przemysłu chemicznego.

Niewłaściwa obróbka cieplna lub mechaniczna, a także nieodpowiedni montaż i łączenie elementów, w tym proces spawania, mogą prowadzić do obniżenia odporności stali wysokostopowej na korozję. W zależności od przyczyny wystąpienia, korozję dzielimy na trzy główne typy: międzykrystaliczną, wżerową i szczelinową.

Korozja międzykrystaliczna występuje w efekcie nieprawidłowo wykonanego spawania stali wysokostopowych. Ten rodzaj korozji jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ efekty destrukcji materiału nie dają się obserwować na zewnątrz. W tym przypadku uszkodzenia konstrukcji następują gwałtownie i mogą mieć katastrofalne skutki.

Korozja wżerowa wynika z miejscowego uszkodzenia powierzchni stali albo jej struktury, prowadząc do perforacji ścian urządzeń. Jest ona szczególnie niebezpieczna w przypadku wymienników ciepła, urządzeń pracujących pod ciśnieniem oraz instalacji przetwarzającej agresywne substancje w przemyśle chemicznym.

Korozja szczelinowa natomiast występuje wszędzie tam, gdzie powierzchnia stali wysokostopowej styka się z innymi elementami, szczególnie na złączach skręcanych, tuż pod uszczelkami.

Metody zapobiegania korozji stali wysokostopowych

Odporność stali wysokostopowych na korozję międzykrystaliczną określa się stosując metodę Monypenny’ego – Straussa zgodnie z normą PN-EN ISO 3651-2, metoda A albo ASTM A262, praktyka E. Ze względu na specyfikę oceny uzyskanych efektów, jest to jedno z najtrudniejszych badań, wymagających odpowiedniego doświadczenia badawczego.

Najpopularniejszą normą pozwalającą na określenie odporności na korozję wżerową jest ASTM G48, metoda A. Odporność na korozję w tym przypadku ocenia się na podstawie utraty masy badanej próbki podczas ekspozycji korozyjnej.

Podobnie określana jest odporność stali na korozję szczelinową. W tym przypadku najczęściej stosowane jest badanie wykonywane zgodnie z normą ASTM G48, metoda B.

Ekspertyzy uszkodzeń eksploatacyjnych

W sytuacji, gdy w warunkach eksploatacji urządzenia wystąpiły już zniszczenia korozyjne, warto określić ich przyczynę aby uniknąć podobnych skutków w przyszłości. W tym celu w Centrum Techniki Okrętowej S.A. wykonuje się ekspertyzy uszkodzeń eksploatacyjnych, mechanicznych i korozyjnych, obiektów przemysłowych, wymienników ciepła i instalacji. Wyniki przeprowadzonych badań i ich analiza, pozwalają z reguły na identyfikację przyczyny i mechanizmu zniszczenia korozyjnego oraz na podjęcie odpowiednich działań mających na celu uniknięcie bądź zminimalizowanie zagrożeń korozyjnych w dalszej eksploatacji.