Konstrukcja dachu drewnianego
Dach, czyli najwyższa część budynku, złożona jest z konstrukcji nośnej oraz pokrycia. Konstrukcję nośną najczęściej stanowi więźba dachowa, która jest najważniejszym elementem konstrukcyjnym każdego dachu. Powinna ona być wykonana bardzo starannie, ponieważ jej zadaniem jest bezpieczne przeniesienie ciężaru własnego dachu, pokrycia i obciążeń, które spowodowane są np. przez śnieg oraz wiatr. Przyjrzyjmy się bliżej rodzajom więźby dachowej – drewnianego szkieletu dachu, na którym oparte jest pokrycie.
Czym są więźby dachowe?
Tradycyjne więźby dachowe pochłaniają i przenoszą obciążenia z pokrycia. Są jednym z najprostszych i najstarszych rozwiązań, jakie stosuje się w budownictwie. Wykonane z drewna, z uwagi na ogromne znaczenie w ogólnej konstrukcji dachu, muszą spełniać normy określone w przepisach i zasadach sztuki ciesielskiej. Więźby dachowe nie są jednak konstrukcjami jednorodnymi – wyróżniamy kilka ich typów. Wybór odpowiedniego rodzaju jest uzależniony od kształtu dachu, wielkości budynku oraz jego przeznaczenia.
Więźby krokwiowe i krokwiowo-jętkowe
Najczęściej spotyka się więźby krokwiowe i krokwiowo-jętkowe. Pierwsze z nich składają się z pary krokwi, które zbiegają się w kalenicy, tworząc jednocześnie podstawę więzarów. W więźbach krokwiowo-jętkowych stosuje się jętki – poprzeczne belki łączące krokwie – aby wzmocnić całość konstrukcji. Takie rozwiązanie zapewnia niezawodność i możliwość zagospodarowania całego poddasza, a przy okazji jest łatwe w realizacji. Wiąże się z tym jednak pewna wada – rozpiętość dachu będzie wynosiła w takim przypadku maksymalnie do 7 metrów przy typowym wykonaniu.
Więźby płatwiowo-kleszczowe
W sytuacji, gdy rozpiętość dachu przekracza 11 metrów lub jego spadek jest niewielki, więźba dachowa musi być odpowiednio zabezpieczona. Należy wtedy wybrać więźbę płatwiowo-kleszczową, w której krokwie są dodatkowo podparte mniej więcej w połowie rozpiętości. Podpory są wykonane z płatwi oraz słupów, a całą konstrukcję usztywniają kleszcze, mające postać podwójnych belek wiążących końce słupów z opartymi na nich krokwiami. Tego typu więźba dachowa przekazuje obciążenia na strop ostatniej kondygnacji, co pozwala na zaprojektowanie wytrzymałego stropu ze stabilną i wytrzymałą konstrukcją więźby dachowej.
Gatunek drewna ma znaczenie
Warto jednak pamiętać, że nie tylko konstrukcja więźby ma wpływ na wytrzymałość domu oraz jego bezpieczeństwo. Zwrócić uwagę należy również na gatunek drewna, z jakiego jest ona wykonana – zauważa ekspert MAT-BUD Tartak i Skład Drzewny – firmy, która zajmuje się produkcją więźb dachowych na indywidualne zamówienia klientów.
Najlepsze efekty otrzymuje się z drewna sosnowego i świerkowego, które są miękkie, wytrzymałe i nie sprawiają problemów przy obróbce. Ponadto, drewno wykorzystywane do produkcji więźby dachowej, powinno posiadać pewne określone parametry, a także być odpowiednio zaimpregnowane i zabezpieczone przed ogniem. Dopiero po skończeniu więźby dachowej można położyć pokrycie dachowe, będące ochroną przed działaniem szkodliwych czynników atmosferycznych. Może nim być np. drewniany gont, strzecha, kamienny łupek lub pokrycie sztuczne – dachówka, blachodachówka lub papa.
