Komu i po co potrzebny jest kosztorys budowlany?
Podjęcie decyzji o rozpoczęciu budowy wymaga nie tylko podjęcia wieloetapowych działań budowlanych, ale także skompletowania niezbędnej dokumentacji. W kwestiach formalnych ważne jest opracowanie kosztorysu prac i oszacowanie kosztów całej inwestycji. Zanim prace budowlane ruszą, projekt architektoniczny musi być opracowany zgodnie z budżetem inwestora, aby budowa mogła dojść do skutku.
Czym jest kosztorys?
Kosztorys to jeden z ważniejszych dokumentów, który powstaje jeszcze przez rozpoczęciem budowy. Jest on pomocny w oszacowaniu wszystkich kosztów, które pochłonie inwestycja, a także często na podstawie kosztorysu udzielany jest kredyt i ustalana jego wysokość. Analiza kosztów opiera się na projekcie budowlanym, dlatego w razie przekroczenia oczekiwanego budżetu, jest jeszcze szansa naniesienia zmian, zanim budowa dojdzie do skutku. Wstępny kosztorys zawiera tylko sugerowane koszty całej budowy, dlatego nie można się nim sztywno sugerować, ma on za zadanie określić tylko w jakim budżecie oscyluje planowana inwestycja.
Z jakich elementów składa się kosztorys?
W przedsięwzięciu budowlanym można założyć, że dla jednej budowy powstaje kilka kosztorysów branżowych lub jeden kosztorys z podziałem na poszczególne branże. Czasami wykonuje się zarówno kosztorys zbiorczy, jak i oddzielne kosztorysy branżowe. Dotyczą one kalkulacji robót ogólnobudowlanych, kosztów przyłączenia instalacji sanitarnych czy szacunkową cenę centralnego ogrzewania oraz pozostałych elementów składowych budynku. Wykonanie kosztorysu warto zlecić specjalistom, wybierając firmę z doświadczeniem, jak na przykład Zakład Usługowo-Projektowy EXTEND Kosztorysy Budowlane. Wiele osób próbuje samodzielnie oszacować koszty budowy na podstawie danych z projektu, jednak nie można oczekiwać, że będą one realnym odzwierciedleniem stanu faktycznego.
Rodzaje kosztorysów
W zależności od etapu prac oraz ich zakresu wyróżnia się kilka rodzajów kosztorysów. Wycena kosztów budowy opracowywana jest na podstawie aktualnych cen oraz danych technicznych. Na tej podstawie powstają cztery rodzaje dokumentacji:
- kosztorys wstępny,
- kosztorys inwestorski,
- kosztorys ofertowy,
- kosztorys powykonawczy lub tzw. rozliczeniowy, za zrealizowany etap inwestycji.
W zależności od specyfikacji projektu, kosztorysy te mogą być uzupełnione o dodatkową dokumentację z wyceną poszczególnych etapów powstawania inwestycji. Każdy z nich składa się z innych elementów i dotyczy odrębnych prac, jednak wszystkie razem tworzą ogólny zarys kosztów, jakie pochłonie budowa. Nawet najbardziej szczegółowy kosztorys nie jest w stanie dokładnie określić całkowitego kosztu przedsięwzięcia, dlatego należy przyjąć margines błędu dla ogólnej wyceny, przede wszystkim z uwagi na dynamiczny rynek, zarówno globalny, jak i lokalny, szczególnie przy inwestycjach realizowanych w przeciągu dłuższego czasu.
Komu i po co potrzebny jest kosztorys budowlany?
Tytułowe pytanie i poniższe uwagi kierujemy przede wszystkim do małych, indywidualnych inwestorów, którzy podejmują się inwestycji raz w życiu, np. budując swój wymarzony dom i z reguły nie są w stanie docenić wagi inwestorskiego przedmiaru i kosztorysu, jako podstawy zawarcia umowy z wykonawcą.
Więksi inwestorzy, deweloperzy, poważni wykonawcy wiedzą, jak ważny jest ten wstępny etap, czyli sporządzenie rzetelnego przedmiaru robót i kosztorysu przed zawarciem umowy i przystąpieniem do realizacji inwestycji.
Podstawowym warunkiem (oprócz innych uwarunkowań) wykonania poprawnego kosztorysu jest rzetelnie wykonany przedmiar robót,.
Kosztorys budowlany potrzebny jest obydwu stronom procesu budowlanego:
- inwestorowi
- wykonawcy inwestycji (robót)
Co daje im dobrze sporządzony przedmiar robót i kosztorys?
Inwestorowi daje:
- informację o przewidywanym koszcie inwestycji
- podstawę do sporządzenia harmonogramu realizacji inwestycji
- podstawę do sporządzenia harmonogramu tzw. przepływów finansowych
- umożliwia jasne, przejrzyste rozliczanie wykonanych robót (poszczególnych etapów inwestycji)
- ogranicza do minimum, lub często wręcz wyklucza spory finansowe między stronami procesu budowlanego
Wykonawcy daje:
- solidną podstawę do zawarcia umowy o wykonanie robót budowlano-montażowych
- informację, że uwzględnione zostały wszystkie nakłady, które trzeba będzie ponieść dla prawidłowego wykonania robót
- ułatwienie w zaplanowaniu i realizowaniu wydatków oraz przychodów za wykonane etapy inwestycji
- podstawę do sporządzenia harmonogramów
- realizacji inwestycji
- zatrudnienia
- zamówień materiałowych
- pracy sprzętu
- pomaga, w powiązaniu z dobrze sporządzonymi harmonogramami, zoptymalizować przebieg inwestycji
Odrębnym zagadnieniem jest, co warunkuje sporządzenie dobrego przedmiaru robót i kosztorysu.
Nie wnikając w oczywiste szczegóły, bardzo ważny jest czytelny podział kosztorysu na poszczególne etapy oraz elementy inwestycji, odzwierciedlający w jak największym stopniu chronologiczny przebieg realizacji inwestycji.
