Kiedy potrzebne jest wyznaczenie, wznowienie lub ustalenie, czyli najczęstsze problemy z granicami działki

Spór o tzw. miedzę to tylko jeden z wielu problemów, z którymi należy się liczyć
w przypadku pojawienia się kłopotów z granicami naszej działki. Wbrew pozorom sytuacje gdy fizyczny przebieg granicy jest nieznany lub nie zgadza się on ze stanem prawnym nie należą do rzadkości. Wiele z tego typu konfliktów udaje się rozwiązać w sposób polubowny, niemniej jednak część z nich kończy się na sali sądowej. Nie da się jednak ukryć, że w przypadku pojawienia się problemów z granicami działki nie uda nam się ich rozstrzygnąć bez pomocy doświadczonego geodety.

Kilka słów o granicach nieruchomości

Wyznaczanie zasięgu prawa własności do posiadanych gruntów i nieruchomości od zawsze wymagało ustalania oraz pomiaru granic. W chwili obecnej odpowiednio wyznaczone granice działki mają bardzo istotne znaczenie w związku z rozwojem rynku nieruchomości, szacowaniem wartości nieruchomości i coraz większym znaczeniem obrotu nieruchomościami. Warto przy tym pamiętać, że w polskim systemie ewidencji gruntów i budynków funkcjonują dwa rodzaje granic:

• granice działek ujawnione uprzednio w ewidencji gruntów (ewidencyjne) – określone na mocy dekretu o ewidencji gruntów i budynków z 2 lutego 1955 roku, mierzone według stanu faktycznego istniejącego na gruncie w momencie pomiaru,
• granice prawne ustalone według stanu prawnego nieruchomości - jednoznacznie określone w toku postępowania geodezyjno-administracyjnego albo sądowego, zakończonego decyzją administracyjną lub prawomocnym orzeczeniem sądowym, czyli takie na które istnieje pełna dokumentacja geodezyjna oraz potwierdzająca ją dokumentacja prawna.

W związku z powyższym można stwierdzić, że wszystkie granice prawne są jednocześnie ewidencyjnymi, ale nie wszystkie granice ewidencyjne zaliczyć można do granic prawnych.

Procedury związane z granicami działki

Potrzeba zweryfikowania jak przebiega granica działki może pojawić się w wielu sytuacjach związanych z daną nieruchomością. Nie da się przy tym ukryć, że podstawową rolę
w ustaleniu przebiegu granic mają czynności geodezyjno-prawne, wykonywane przez doświadczonego geodetę, takiego jak Karczewski Wiesław, Kaczor Ireneusz Geodezja, pomiary, mapy. Działania te mogą okazać niezbędne w przypadku:

• kupna nieruchomości
• sprzedaży działki,
• podział nieruchomości,
• rozgraniczenia nieruchomości,
• scalenia nieruchomości ,
• wymiany gruntów,
• wywłaszczenia nieruchomości,
• budowy domu, ogrodzenia lub innych elementów infrastruktury.

W zależności od stanu prawnego i stopnia naszej wiedzy dotyczącej granicy nieruchomości możliwe jest podjęcie szeregu działań geodezyjnych, mających na celu precyzyjne określenie jej przebiegu. Zaliczyć do nich należy:

• ustalenie przebiegu granic działek - w przypadku, gdy brak jest dokumentacji geodezyjnej lub istniejąca jest niewiarygodna oraz niemiarodajna. W tym przypadku geodeta określa punkty i linie graniczne, stawia na gruncie znaki określające granice
  i nanosi je na mapy. Dodatkowo jeżeli granice działek miedzy stronami stały się sporne lub wymagają ponownego ustalenia, właściwym jest w pierwszej kolejności administracyjny tryb postępowania rozgraniczeniowego,
• rozgraniczenie - następuje w przypadku kiedy granice zostały wyznaczone przez geodetę, ale jej przebieg jest kwestią sporną lub w przypadku ustalenia granic działek. Dlatego też gdy któraś ze stron nie zgadza się z ich przebiegiem, a nie da się ustalić ich pierwotnej lokalizacji, określa się je na podstawie ostatniego stanu spokojnego, czyli momentu, kiedy nie dochodziło do konfliktów z powodu danej granicy,
• wznowienie granic – ma miejsce wówczas, gdy granice nieruchomościami zostały już wcześniej prawnie ustalone i polega ono na odnalezieniu istniejącej i obowiązującej linii granicznej oraz zaznaczenie jej na gruncie stosownymi znakami granicznymi. Jest to działanie typowo techniczne, które wykonuje uprawniony geodeta na podstawie znaków i śladów granicznych oraz miarodajnych dokumentów,
• wyznaczenie granic działki - wymaga odszukania wszystkich punktów granicznych działki i wskazania ich właścicielowi nieruchomości. Najczęściej tego typu informacje geodeta uzyskuje z zasobu geodezyjnego właściwego Starostwa Powiatowego. Warto przy tym pamiętać, że jeżeli w przeszłości właściciele działek sąsiednich podpisali dokument, że zgadzają się z przebiegiem granic, to uznaje się granice za prawnie przyjęte.

Wiedza o tym jak przebiegają granice naszej działki, wsparta odpowiednią dokumentacją geodezyjno-administracyjną, umożliwi nam bezproblemowe przebrnięcie przez różnego rodzaju spory oraz ułatwi przeprowadzenie procesów inwestycyjnych związanych z naszą nieruchomością.