Jakie trudności sprawia tłumaczenie tekstów medycznych?
Teksty medyczne uważane są przez wielu tłumaczy za szczególnie trudne. Nietrudno ich zrozumieć, biorąc pod uwagę, że nomenklatura stosowana w tej dziedzinie jest niezrozumiała również dla rodzimych użytkowników języka. Stopień skomplikowania przekłada się często na cenę sporządzenia przekładu oraz czas potrzebny do jego ukończenia. Jakie cechy tekstów medycznych sprawiają szczególne trudności tłumaczom?
Specjalistyczne zwroty
Słownictwo pojawiające się wyłącznie w ściśle określonych sytuacjach jest domeną wielu tekstów specjalistycznych, zarówno medycznych, jak i prawniczych czy technicznych. Zwroty te mają najczęściej bardzo wąskie znaczenie, z czym wiąże się konieczność odnalezienia ich dokładnych odpowiedników w innym języku. Dodatkową trudnością tłumaczenia tekstów medycznych jest stosowanie w oryginalnym dokumencie profesjolektu używanego tylko w danym kraju, czyli nieoficjalnej nomenklatury stosowanej powszechnie wśród przedstawicieli jednego zawodu.
Niejednokrotnie w tekstach pojawiają się również słowa, których zgodnie z konwencją nie tłumaczy się, a pozostawia w niezmienionej formie. W medycynie takimi wyrażeniami są na przykład łacińskie nazwy części ciała. Tłumacz musi więc poniekąd dysponować wiedzą z zakresu dziedziny, której dotyczy tekst, aby oddać zamierzony przez autora sens.
Co z nowymi pojęciami?
Medycyna to szybko rozwijająca się nauka. Nowoczesna technologia podąża za coraz to nowszymi schorzeniami, badacze natomiast muszą nazywać swoje odkrycia. Podczas analizy przekazanych tekstów tłumacze napotykają wyrażenia, które nie widnieją w słownikach, ponieważ ich desygnaty nie istniały jeszcze w momencie gromadzenia materiału językowego.
Przy ustalaniu nowej leksyki tłumacz powinien dobrać takie słowa, aby nie wprowadzić w błąd polskich odbiorców np. poprzez podobieństwo zwrotów do już istniejących pojęć. Z tego powodu musi on dość dokładnie orientować się w zasobie leksykalnym całej dziedziny. Znajomość słownictwa medycznego jest też konieczna, aby nowo powstałemu pojęciu nadać profesjonalne brzmienie.
Odpowiedzialność
Przekładanie dokumentacji medycznej niesie ze sobą odpowiedzialność prawną i moralną, gdyż od tych dokumentów zależy dalsze leczenie pacjenta. Pomyłka mogłaby mieć tragiczne skutki. Praca z tą świadomością jest poważnym obciążeniem psychicznym, powodem uciążliwego dla zdrowia stresu. Niektórzy tłumacze pracujący w Biurze tłumaczeń i nauki języków obcych Perfekt poświęcają tego typu zleceniom więcej niż zwykle czasu, aby zyskać absolutną pewność, że nie popełnili błędu.
Należy też docenić odpowiedzialność pracy z tekstami o szerszym zakresie, takimi jak artykuły czy instrukcje medyczne. Na podstawie ich tłumaczeń często wysnuwane są wnioski wpływające na leczenie konkretnych przypadków chorobowych, a więc pośrednio – na ludzkie życie.
