Jakie prawa mają pracownicy firmy, która ogłasza upadłość?

Ogłoszenie przez firmę upadłości to problem nie tylko pracodawcy. Decyzja o likwidacji przedsiębiorstwa dotyka również samych pracowników. Warto jednak mieć świadomość, że osoby zatrudnione mają swoje prawa, które należy od pracodawcy wyegzekwować.

Chociaż większość ochronnych zapisów z kodeksu pracy zostaje anulowana, to jednak osoby zatrudnione – zarówno na czas określony, jak i nieokreślony – są objęte częściową ochroną. Mogą domagać się wypłaty zaległej pensji oraz wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Skrócony okres wypowiedzenia

Ogłoszenie upadłości firmy nie oznacza, że pracownicy z dnia na dzień zostają pozbawieni pracy. Niemniej jednak okres wypowiedzenia zostaje skrócony:

• do 2 tygodni – w przypadku umowy na czas określony,
• do 1 miesiąca – w przypadku umowy na czas nieokreślony.

Warto przy tym podkreślić, że skrócone 2 miesiące okresu wypowiedzenia zostaną wliczone do całości stażu pracy. W takim przypadku pracownikowi należy się również wynagrodzenie za skrócony okres wypowiedzenia.

Kobiety w ciąży i kobiety na urlopie macierzyńskim bez ochrony

W przypadku ogłoszenia upadłości firmy bez prawa do ochrony pozostają kobiety w ciąży oraz te przebywające na urlopie macierzyńskim. Muszą się więc liczyć, że – nawet przebywając na zwolnieniu lekarskim – nie będą mogły wrócić do pracy po urodzeniu dziecka i wykorzystanym urlopie macierzyńskim.

W podobnej sytuacji znajdują się osoby w wieku przedemerytalnym oraz działacze związkowi. I oni nie podlegają ochronie kodeksu pracy, jeśli firma ogłasza upadłość.

Prawo do otrzymania odprawy

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pracodawca jest zobligowany do wypłaty przysługującej pracownikom odprawy oraz ekwiwalentu za niewykorzystane dni urlopu wypoczynkowego.

Wysokość odprawy uzależniona jest od stażu pracy u tego konkretnego pracodawcy. Jeśli pracownik zatrudniony był w firmie:

• krócej niż 2 lata – należy mu się odprawa wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia,
• w przedziale od 2 do 8 lat ­– należy mu się odprawa w wysokości równowartości dwumiesięcznego wynagrodzenia,
• powyżej 8 lat – przysługuje mu odprawa, której wysokość wynosi równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia.

Jeśli chodzi o wypłatę przysługujących świadczeń, zwykle ogłoszenie upadłości oznacza brak środków finansowych przedsiębiorstwa. Pracownicy nie powinni jednak obawiać się niewypłacalności. W przypadku, gdy firma nie jest w stanie wypłacić należnych pracownikom kwot, uzyskują oni świadczenia w ramach Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Warto jednak podkreślić, że Fundusz wypłaci pieniądze za okres 3 miesięcy, które poprzedzają moment niewypłacalności. Pracownik nie może przy tym oczekiwać wypłaty nagród jubileuszowych i premii.