Jak zrobić kiszonkę z kukurydzy?

Kiszonka z „królowej pasz”, jak nazywana jest kukurydza, jest podstawową paszą objętościową w żywieniu krów mlecznych. Jej ogromną zaletą jest duża koncentracja energii, co sprawia, że wypełnia lukę w deficycie energetycznym występującym u bydła. Jest chętnie zjadana przez zwierzęta i przy okazji wpływa na ich wysoką wydajność oraz zdrowotność. W naszym artykule podpowiadamy, jak uzyskać dobrą kiszonkę z kukurydzy. 

Kiszenie w kwaśnym środowisku

Jakość kukurydzy użytej do wytworzenia kiszonki jest niezmiernie ważna, a zależy ona od uprawy polowej, nawożenia, pogody, gleby, a także właściwego doboru odmiany. Ponadto, trzeba dołożyć wszelkich starań, aby ponieść jak najmniej strat w trakcie jej zbioru, magazynowania oraz dystrybucji.

Przypatrzmy się bliżej samemu procesowi kiszenia, które polega na zakwaszaniu masy roślinnej kwasem mlekowym, który jest tworzony przez bakterie w warunkach beztlenowych. Takie okoliczności oraz właściwe stężenie kwasu mlekowego sprzyjają produkcji kiszonki, która nie psuje się i można ją przechowywać przez długi czas. Kwaśne środowisko powoduje bowiem zamieranie niepożądanych mikroorganizmów, powodujących gnicie kiszonki oraz rozkład białka, co z kolei przyczynia się do powstawania szkodliwych substancji.

Aby wszystko poszło zgodnie z założeniami i nastąpił korzystny rozwój bakterii fermentacji mlekowej, należy pamiętać o odpowiedniej wilgotności surowca, wysokiej zawartości cukru, czystości kiszonego materiału, dokładnym rozdrobnieniu i ubiciu oraz okryciu w celu odcięcia dostępu powietrza.

Optymalny termin zbioru kukurydzy

Jakość plonu jest w dużej mierze uzależniony od kolby kukurydzy. Dzięki niskiej zawartości włókien i wysokiej łatwo strawnych węglowodanów, jej wartość energetyczna jest wyższa niż liści i łodygi o ponad 60%. Sprawia to, że opóźnienie zbioru kukurydzy na kiszonkę zwiększa udział kolby w suchej masie całej rośliny z 35% do ok. 50%, a to z kolei ma wpływ na wzrost wartości energetycznej o 10%. 

Kiedy najlepiej zebrać kukurydzę na kiszonkę? W fazie woskowej bądź woskowo-szklistej ziarna, kiedy zawartość suchej masy wynosi do 35%. W ziarniaku w tym okresie jest dużo skrobi i można go bez problemu rozdrobnić walcami sieczkarni. Niekorzystne jest zbieranie kukurydzy we wcześniejszych fazach, ale również w zbyt późnych, w których zawartość suchej masy przekracza 35%. Uzyskany materiał jest suchy, twardy i trudny do rozdrobnienia.   

Cechy odpowiedniej kiszonki

Produkcja kiszonki z kukurydzy nie jest wymagającym zajęciem, ponieważ jest to roślina łatwo zakiszająca się, dzięki dużej zawartości cukrów rozpuszczalnych. Problem może pojawić się w trakcie wybierania kiszonki, szczególnie latem. Rozwój pleśni i drożdży, powodowany dostępem powietrza, prowadzi do wzrostu temperatury oraz podwyższenia pH kiszonki. Zachodzi wtedy wtórna fermentacja, dlatego warto podczas produkcji użyć zakiszacza, najlepiej z zawartością bakterii Lactobacillus buchneri, które wytwarzają kwas propionowy i octowy, hamujące rozwój pleśni i grzybów.

Wysokiej jakości kiszonka z kukurydzy charakteryzuje się zapachem aromatycznym, chlebowym, lekko kwaskowym. Konsystencja oraz barwa powinna być zbliżona do materiału wyjściowego. Należy pamiętać, że podając krowom kiszonkę z kukurydzy gorszej jakości, będą pobierały mniej suchej masy, co prowadzi do mniejszej wydajności. W przypadku kupna gotowych kiszonek z kukurydzy, warto zwrócić się do odpowiednich sklepów lub Spółdzielni Mleczarskiej „ROTR” w Rypinie, gdzie specjaliści odpowiedzą i doradzą w kluczowych kwestiach dotyczących żywienia bydła.