Instrukcje eksploatacji urządzeń energetycznych okiem ekspertów firmy DJP-SAFETY
Nowe rozporządzenie Ministra Energii z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych zastąpiło dotychczasowo obowiązujące rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych. Wprowadzone zmiany związane są między innymi z instrukcjami eksploatacji urządzeń energetycznych, które muszą być tworzone w jeszcze bardziej precyzyjny sposób oraz oczywiście wedle szeregu rygorystycznych norm. Na czym polega zatem opracowywanie tego typu dokumentacji? O tym opowiadają specjaliści do spraw BHP z firmy DJP-SAFETY.
Definicja urządzeń energetycznych
Zanim specjaliści z firmy DJP-SAFETY przedstawią najważniejsze informacje dotyczące opracowywania instrukcji eksploatacji urządzeń energetycznych, warto przypomnieć, czym są tego typu sprzęty. Według obowiązujących przepisów za urządzenia energetyczne uznaje się urządzenia, instalacje i sieci wykorzystywane do wytwarzania, przechowywania i przesyłania paliw lub energii. Tym samym są to różnego rodzaju maszyny przemysłowe, złożone układy rurociągów wraz z osprzętem, a także rozdzielnice elektryczne, węzły cieplne, agregaty prądotwórcze czy nawet farmy fotowoltaiczne.
Dodać warto, że przepisy nie tylko jasno wskazują to, czym są urządzenia energetyczne, ale co uznawane jest za ich eksploatację. Termin ten oznacza zatem wszystkie czynności wykonywane przy urządzeniach energetycznych, od codziennej obsługi począwszy, na okresowej konserwacji i usuwaniu awarii kończąc. Eksploatacją jest również montaż urządzeń, ich rozruch oraz wykonywanie ich kontroli.
Czym jest i czemu służy instrukcja eksploatacji urządzeń energetycznych?
Specjaliści z firmy usług BHP DJP-SAFETY z Jasła wyjaśniają, iż każde urządzenie energetyczne może być eksploatowane tylko po wcześniejszym przygotowaniu dla niego specjalnej instrukcji. Musi ona odpowiadać wytycznym przepisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Energii, a także wielu normom BHP, UDT oraz PIP. Instrukcje eksploatacji urządzeń energetycznych ważne są między innymi w zakładach pracy, ponieważ dzięki nim określone dokładnie zostały zasady użytkowania określonych urządzeń, co ma na celu obniżenie ryzyka wypadku. Przede wszystkim dokumenty te przygotowywane są zatem dla uzupełniania strategii BHP firm i podwyższania bezpieczeństwa na różnych stanowiskach pracy. Pośrednio instrukcja potrzebna jest zaś po to, by utrzymać urządzenie w wysokim stanie technicznym przy ograniczonym ryzyku wystąpienia awarii na skutek nieprawidłowego eksploatowania.
Specjaliści firmy DJP-SAFETY dodają, że brak posiadania w firmach instrukcji eksploatacji urządzeń energetycznych może wiązać się z nałożeniem na pracodawców mandatów karnych. Nieprzygotowanie wspomnianego dokumentu to bowiem wykroczenie przeciw prawom pracowników.
Na co składa się instrukcja eksploatacji urządzeń energetycznych?
Instrukcja eksploatacji urządzeń energetycznych jest dokumentem, który zawiera określone procedury i zasady wykonywania czynności niezbędnych dla bezpiecznego wykonywania pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych. Musi ona być zatem wyczerpująca, klarowna i opracowana na podstawie rozporządzenia, dokumentacji techniczno-ruchowych producenta oraz na podstawie szeregu innych przepisów i norm. Specjaliści z firmy usług BHP DJP-SAFETY wyjaśniają, iż w instrukcji musi znaleźć się:
charakterystyka urządzenia energetycznego,
opis budowy urządzenia oraz w niezbędnym zakresie opis jego układów automatyki, pomiarów, sygnalizacji, zabezpieczeń i sterowań,
zestaw rysunków, schematów i wykresów z opisami zgodnymi z obowiązującym nazewnictwem,
opis czynności związanych z uruchomieniem, obsługą w czasie pracy i zatrzymaniem urządzenia energetycznego w warunkach normalnej pracy tego urządzenia,
zasady postępowania w razie awarii oraz zakłóceń w pracy urządzenia,
wymagania w zakresie konserwacji, napraw, remontów urządzeń energetycznych oraz terminy przeprowadzania przeglądów, prób i pomiarów,
wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy i przepisów przeciwpożarowych dla danej grupy urządzeń energetycznych, obiektów oraz wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją danego urządzenia,
identyfikację zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkiego oraz dla środowiska naturalnego związanych z eksploatacją danego urządzenia energetycznego,
organizację prac eksploatacyjnych wymagania dotyczące środków ochrony zbiorowej lub indywidualnej, zapewnienia asekuracji, łączności oraz innych technicznych lub organizacyjnych środków ochrony stosowanych w celu ograniczenia ryzyka zawodowego, zwanych dalej środkami ochronnymi,
wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją danego urządzenia lub grupy urządzeń energetycznych, określone w odrębnych przepisach.
Tym samym instrukcja wyznacza między innymi: wykaz osób upoważnionych do wykonywania prac eksploatacyjnych; sposób oznakowania urządzenia; sposób zabezpieczenia urządzenia; techniki przeprowadzania konserwacji/kontroli/napraw urządzenia; listę dodatkowych środków ochrony wymaganych przy eksploatacji urządzenia; warunki techniczne dla pracy urządzenia; a nawet warunki dotyczące temperatury, wilgotności, składu powietrza itp.
Jak napisać instrukcję eksploatacji urządzenia?
Opracowanie instrukcji eksploatacji urządzeń energetycznych należy powierzyć specjalistom z takich firm jak DJP-SAFETY. Dokumenty te muszą być bowiem sporządzone wedle obowiązujących przepisów i wytycznych wspomnianego rozporządzenia, a nieprawidłowe przygotowanie czy brak wdrożenia wyznaczonych zasad może po kontroli oznaczać nałożenie wysokiej grzywny. Jak zatem eksperci z pracowni DJP-SAFETY przygotowują instrukcje eksploatacji urządzeń energetycznych? Jeden ze specjalistów z Jasła zdradza:
Nasz zespół zawsze opracowuje instrukcje wedle obowiązujących przepisów. Przede wszystkim nasi specjaliści zapoznają się z zakresem prac eksploatacyjnych wykonywanych na danym urządzeniu, a także weryfikują dokumentację techniczno-rozruchową producentów. Istotne jest też sprawdzenie schematów instalacji oraz pozostałej dokumentacji technicznej. Kolejne etapy prac to przeprowadzanie inspekcji miejsca zainstalowania danego urządzenia, przy czym bardzo ważna jest dokumentacja zdjęciowa. Dopiero wtedy nasz zespół może zidentyfikować zagrożenia w miejscu instalacji. Przed opracowaniem instrukcji zawsze przeprowadzamy również wywiady z personelem oraz obsługą techniczną firmy. Czynników, które bierzemy zatem pod uwagę, jest setki, a to wszystko wpływa na 100% bezpieczeństwo późniejszej eksploatacji urządzenia energetycznego. Zapraszamy do współpracy!
Podsumowanie
Każdy pracodawca, w którego zakładzie pracy ma być użytkowane urządzenie energetyczne, pod rygorem wysokiej kary finansowej musi zadbać o przygotowanie instrukcji eksploatacji tegoż urządzenia. Zadanie to najlepiej zlecać doświadczonym behapowcom z takich firm jak DJP-SAFETY, pamiętając również o konieczności przeprowadzenie właściwych szkoleń BHP dla osób uprawnionych do obsługi wspomnianych urządzeń energetycznych.
Podstawa prawna:
§ 4 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Energii z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1210).