Góry Świętokrzyskie – gdzie warto się wybrać?

Planując wyjazd w góry, rzadko wybieramy województwo świętokrzyskie jako cel swojej podróży. Jest to duży błąd, ponieważ znajdujące się tutaj pasma górskie charakteryzuje wiele turystycznych walorów. Choć kojarzą się przede wszystkim z czarownicami i licznymi legendami, to mają dużo do zaoferowania. Przedstawiamy przewodnik po najważniejszych atrakcjach Gór Świętokrzyskich. Przekonaj się, co warto zobaczyć w tym regionie.

Historia, legendy i tajemnice, czyli co kryją w sobie Góry Świętokrzyskie?

„Świętokrzyskie czaruje” to jedno z głównych haseł reklamowych województwa w centralnej Polsce. To jasne nawiązanie do licznych opowieści i podań o tutejszych wiedźmach i diabłach. Góry Świętokrzyskie są tajemniczym i jednocześnie jednym z najstarszych łańcuchów górskich w Europie. Od wieków słyną z sabatów czarownic, które miały się tutaj odbywać na gołoborzach. Przez lata u szczytu pasma funkcjonowały liczne miejsca pogańskiego kultu.

Ulokowany w centralnej części kraju niewysoki masyw górski został wyniesiony w kambrze prawie 500 milionów lat temu. Charakterystyczny wygląd Góry Świętokrzyskie zawdzięczają najstarszym w Polsce skałom, stromym stokom, gołoborzom, ostańcowym skałkom oraz głęboko wciętym dolinom. W regionie znajduje się wiele turystycznych atrakcji, które przyciągają kolejnych turystów. Decydując się na podróż do tego malowniczego miejsca, nie musimy obawiać się o bazę noclegową – znajdziemy tutaj wiele ośrodków wypoczynkowych, domków letniskowych czy hoteli. 

Najważniejsze atrakcje Gór Świętokrzyskich 

Zastanawiasz się, dlaczego warto odwiedzić Góry Świętokrzyskie? Region ten potrafi urzec pod wieloma względami. Z jednej strony można zachwycić się pięknem przyrody i jej niesamowitymi wytworami, z drugiej poznajemy miejsce z wieloma ośrodkami pogańskiego kultu, po trzecie otrzymujemy dostęp do wielu architektonicznych wizytówek centralnej Polski. Zimą gwarantuje możliwość uprawiania sportów np. jazdy na nartach, a latem organizowania pieszych wędrówek i aktywnego wypoczynku.

Co warto więc zobaczyć w Górach Świętokrzyskich? Przedstawiamy najciekawsze turystyczne atrakcje najstarszego łańcucha górskiego w Polsce.

Główny Szlak Świętokrzyski

Liczy 105 kilometrów i jest najdłuższym szlakiem Gór Świętokrzyskich. Trasa im. Edmunda Massalskiego prowadzi przez najciekawsze perełki regionu pomiędzy miejscowościami Gołoszyce oraz Kuźniaki. Decydując się na wędrówkę, możemy poza szczytami zobaczyć lokalne zabytki, muzea czy sanktuaria. Ze względu na małą wysokość pasma, można zdecydować się nawet na rodzinne podróżowanie. Co warto zwiedzić, poruszając się po Głównym Szlaku Świętokrzyskim?

• Góra Truskolaska: pokryte w całości lasami jodłowo-bukowymi wzniesienie to najdalej wysunięty na wschód szczyt Pasma Jeleniowskiego.

• Góra Wesołówka: szczyt znajdujący się w obrębie Jeleniowskiego Parku Krajobrazowego, który zawiera chronione obszary gołoborzy i lasów jodłowo-bukowych.

• Góra Jeleniowska: dawne miejsce kultu pogańskiego, które zastąpiło przejęty przez chrześcijan Święty Krzyż.

• Drewniana chałupa w Kakoninie: zachowany w doskonałym stanie przykład zabudowy ludowej oraz świętokrzyskiej tradycji. Zabytkowy budynek został zbudowany w połowie XIX wieku, a dziś stanowi oddział Muzeum Wsi Kieleckiej. 

• Muzeum Minerałów w Świętej Katarzynie: położone w niewielkiej miejscowości prywatne muzeum, w którym znajdują się okazy z Gór Świętokrzyskich i innych zakątków świata. Obok działa również szlifiernia krzemienia pasiastego.

Świętokrzyski Park Narodowy

Tuż po Pienińskim i Białowieskim Parku Narodowym został trzecim tego typu chronionym obszarem w Polsce. Stanowi swoistą wizytówkę turystyczną Gór Świętokrzyskich znajdując się w ich centralnej części. Swoim obszarem obejmuje pasmo Łysogór wraz z najpopularniejszymi szczytami:

• Łysicą – najwyższy ze szczytów Gór Świętokrzyskich. Ma dwa wierzchołki: Skałę Agaty, która osiąga wysokość 614 m n.p.m. oraz zachodni o około metr niższy. Nazywany jest również Górą Świętej Katarzyny i należy do Korony Gór Polskich. Według legend stanowił miejsce sabatów czarownic.   

• Łysą Górą – nazywany również Świętym Krzyżem jest najbardziej znanym szczytem gór. Wznosi się na 595 metrów wysokości i znajduje się tutaj tzw. wał kultowy, czyli pozostałości miejsca kultu z czasów Słowian. Wielu turystów odwiedza tutejsze opactwo (Sanktuarium Relikwii Krzyża Świętego), od którego wzięła się nazwa pasma.

Przez Świętokrzyski Park Narodowy przebiega sześć pieszych szlaków turystycznych. Podróżnicy mogą podziwiać tutaj bogatą florę i faunę oraz liczne zabytki np. Muzeum Przyrodnicze.

Jaskiniowy Raj

Jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych Gór Świętokrzyskich są niewątpliwie występujące na tym terenie wyjątkowo licznie jaskinie. Za zdecydowanie najpopularniejszy punkt na mapie uchodzi Jaskinia Raj. Należy do grupy najpiękniejszych grot krasowych w Polsce. Charakteryzuje się bogatą szatą naciekową. To również rezerwat nieożywionej przyrody oraz stanowisko archeologiczne. Nieopodal zlokalizowano Pierwsze Centrum Neandertalczyka.

Decydując się na wycieczkę po Górach Świętokrzyskich z przewodnikiem turystycznym lub bez musimy również odwiedzić Jaskinię na Kadzielni. To popularny w Polsce rezerwat geologiczny, który łączy w sobie trzy różne skalne jamy: Szczelinę, Prochownię oraz Odkrywców.   

Jeśli zastanawiasz się, co jeszcze można zwiedzić w Górach Świętokrzyskich, to ciekawym wyborem może okazać się historyczna architektura np. Zamek w Chęcinach, Zamek Krzyżtopór czy Osada Średniowieczna w Hucie Szklanej. Region ten obfituje również w wiele atrakcji dla dzieci. Pamiętajmy, że choć świętokrzyski łańcuch górski nie należy do najbardziej wymagających, to warto odpowiednio przygotować się na wędrówki po tym terenie (nawet w okresie wakacyjnym). Musisz więc sprawdzić, co warto zabrać latem w góry.