Czym się różnią zboża jare od ozimych?

Zboża stanowią podstawę produkcji spożywczej, a tym samym też jedną w podstaw upraw rolnych. W Polsce na polach możemy zobaczyć m.in.: pszenicę, żyto, pszenżyto, jęczmień, proso, owies, kukurydzę czy grykę. Poszczególne odmiany tych roślin mają różne okresy wegetacyjne i wymagają innego traktowania. Stąd podział na zboża ozime i jare. Co to oznacza i jaka jest różnica między zbożami ozimymi i jarymi?

Zboża jare i ozime - różnica

Z punktu widzenia rolnika różnica między zbożami jarymi i ozimymi jest bardzo duża, bo wymaga zupełnie innego podejścia, a przede wszystkim innego kalendarza upraw. Zboża ozime wysiewa się jesienią. Nasiona zimują pod śniegiem w zmarzniętej ziemi, aby dopiero na wiosnę wykiełkować. Z kolei zboża jare wysiewa się wiosną i od razu rozpoczyna się ich wzrost. Z czego wynika taka różnica? Zapytaliśmy o to specjalistę z firmy AgroNas – producenta nasion zbóż:

Aby ozimina wyrosła, potrzebuje okresu nazywanego jarowizacją. Jest to konieczny etap jej rozwoju. Roślina ozima bez jarowizacji nie zakwita i nie wydaje plonu. Zboże ozime wysiane wiosną po prostu nie wyrośnie. W niskich temperaturach przygotowuje się ono do wykiełkowania. Zbyt ciepła zima także może zminimalizować plon zboża ozimego. Zboża jare z kolei nie muszą przechodzić jarowizacji, a mróz by je uszkodził, więc nie mogą być wysiewane jesienią. 

Ta różnica w procesie wegetacji zbóż jarych i ozimych niesie wiele konsekwencji dla rolnika. Grunt pod zboża ozime należy przygotować wcześniej. Zachodzi też ryzyko, że zima będzie zbyt ciepła i praca pójdzie na marne. Zboża jare wymagają prac przygotowawczych na wiosnę, a ponieważ kiełkują w cieple, szansa na to, że wyrosną prawidłowo, jest większa. Z kolei mogą im zaszkodzić wiosenne przymrozki. Wybór między zbożami ozimymi i jarymi powinien być więc dyktowany organizacją pracy w gospodarstwie, stanem gleby, a także prognozami synoptyków.

Odmiany zbóż jarych i ozimych

Obecnie, gdy mamy do wyboru wiele odmian poszczególnych roślin, większość zbóż można dostać zarówno w wariancie jarym, jak i ozimym. Które nasiona zbóż zaliczają się do jarych, a które do ozimych? Zobaczmy na przykładzie oferty AgroNas. 

Wśród zbóż jarych znajdziemy: 

• jęcznień odmian: kucyk, shannon oraz quench,
• pszenicę odmian: WPB Skye, tybalt, arabella,
• pszenżyto odmian: dublet, mazur, sopot,
• owies odmian: bingo, nawigator, gniady, arab.

Do odmian zbóż ozimych zaliczają się:

• pszenice: Aleksander, Arkadia, Formacja, Julius, Sailor, Tacitus, Wilejka,
• pszenżyto: Fredro, Grenado, Meloman, Rotondo, Twingo,
• żyto: Dańkowskie Diament i Dańkowskie Rubin,
• żyto hybrydowe: Stach, Serafino, KWS Binntto, KWS Vinetto,
• jęczmień Quadriga.