Czym jest zachowek i kiedy ma zastosowanie?
Zachowek to zagadnienie prawne, które budzi wątpliwości wśród spadkobierców. Celem artykułu jest wyjaśnienie tego pojęcia oraz omówienie sytuacji, w których ma ono zastosowanie. Dowiesz się, czym jest zachowek z punktu widzenia prawa, jakie są przesłanki jego dochodzenia oraz konsekwencje niewykorzystania tego prawa. Wiedza ta może być niezbędna dla osób pragnących zabezpieczyć swoje prawa.
Definicja zachowku
Zachowek to instytucja prawa spadkowego, chroniąca interesy najbliższych krewnych zmarłego. Osoba uprawniona do tej formy roszczenia ma prawo dochodzić swoich należności, nawet gdy testament przewiduje inne rozwiązania. Oznacza to, że zachowek ma charakter roszczenia odszkodowawczego, umożliwiającego uzyskanie części spadku przez bliskich pominiętych w testamencie.
Kiedy zachowek ma zastosowanie
Zachowek stosuje się m.in., gdy zmarły w testamencie pominął osobę, która zgodnie z prawem powinna otrzymać część spadku, na przykład dzieci, małżonek lub rodzice. Uprawniony może wystąpić na drogę sądową, aby domagać się należności. Ważne jest zgłoszenie roszczenia w terminie – zgodnie z kodeksem cywilnym przysługuje mu 5 lat od ogłoszenia testamentu. Zachowek przysługuje tylko najbliższym członkom rodziny, takim jak dzieci, wnuki czy małżonek.
Zachowek przysługuje także, gdy zmarły za życia rozdysponował częścią lub całością swojego majątku z pominięciem osób najbliższych. W takiej sytuacji uprawnionemu przysługuje roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełniania. W takim przypadku na dochodzenie swoich roszczeń przysługuje 5 lat od momentu otwarcia spadku.
Dochodzenie zachowku
Dochodzenie zachowku odbywa się poprzez złożenie pozwu przeciwko spadkobiercom testamentowym lub osobom obdarowanym przez spadkobiercę za jego życia. Należy zgromadzić dowody potwierdzające uprawnienia do zachowku, takie jak dokumenty czy oświadczenia świadków. W trakcie procesu strony przedstawiają argumenty, a sędzia decyduje o wysokości należnej kwoty. Można również rozstrzygnąć sprawę polubownie, co oszczędza czas i koszty oraz unika niepotrzebnych napięć w rodzinie.
Konsekwencje niewykorzystania prawa do zachowku
Niewykorzystanie prawa do zachowku może prowadzić do niekorzystnych skutków dla uprawnionego. Zaniechanie dochodzenia tego prawa wiąże się z ryzykiem utraty części spadku, co może wpłynąć na byt materialny. W skrajnych przypadkach brak działania może skutkować całkowitą utratą możliwości dziedziczenia. Dlatego warto rozważyć dostępne opcje i skonsultować się z prawnikiem przed rezygnacją z dochodzenia zachowku, aby uniknąć niepożądanych konsekwencji prawnych.
Porada prawna dotycząca zachowku
Warto również poruszyć kwestię konsultacji z prawnikiem w kwestii zachowku. Specjaliści mogą pomóc zrozumieć zawiłości prawne oraz udzielić porady dotyczącej dochodzenia przysługującego prawa. Pomoc w sprawach związanych z zachowkiem dostępna jest w ofercie Kancelarii Radcy Prawnego Monika Wegner.