Czym jest Podstawowa Opieka Zdrowotna (POZ)?

Podstawowa Opieka Zdrowotna (POZ) to świadczenie lekarskie i pielęgniarskie, a także specjalistyczne i laboratoryjne, które jest zapewniane wszystkim osobom ubezpieczonym i zamieszkałym/przebywającym na terytorium Polski. Gwarantuje ono zatem kompleksową pomoc medyczną w przychodniach, a także w domach pacjentów. W jaki sposób działa POZ i jak wybrać odpowiedniego lekarza? Tego dowiesz się z artykułu.

Dostępność świadczeń medycznych

Jeśli chodzi o świadczenia POZ, należy wiedzieć to, że dotyczą one zarówno pomocy lekarskiej, jak i pielęgniarskiej oraz laboratoryjnej. Ich elementem są również specjalistyczne działania profilaktyczne m.in. pediatryczne, a także np. te dotyczące terapii przeciwodleżynowych dla osób niepełnosprawnych oraz dla pacjentów geriatrycznych. Leczenie w ramach POZ dotyczy zatem wszystkich ubezpieczonych osób niezależnie od wieku oraz stanu zdrowia.

Dostępność świadczeń POZ jest bardzo szeroka. Dzisiaj podstawowa opieka zdrowotna prowadzona jest przez przychodnie publiczne, jak i przez ośrodki prywatne. Przykładem może być Przychodnia Rodzinna NZOZ „Zdrowie”. Takie placówki mają przy tym obowiązek gwarantować świadczenia POZ we wszystkie dni powszednie, a także w nocy i święta. To wtedy zapewniane są całodobowo.

Lekarz POZ

Lekarzami POZ zostać mogą specjaliści, którzy ukończyli takie specjalizacje jak medycyna ogólna, rodzinna, pediatria czy medycyna chorób wewnętrznych. Zakres gwarantowanej pomocy dotyczy zaś profilaktyki różnych schorzeń, w tym tych dotyczących układu krążenia; udzielania porad w leczeniu chorób zapewniając diagnostykę laboratoryjną, obrazową i nieobrazową; wykonywania zabiegów w gabinecie lub domu pacjenta; orzekania o stanie zdrowia; wykonywania szczepień ochronnych; czy wydawania recept oraz skierowań do poradni specjalistycznych. Jak sama nazwa wskazuje, podstawowa opieka zdrowotna ma zapewnić wszystkie niezbędne działania ratowania zdrowia człowieka, jakie dostępne są w uprawnionej placówce zatrudniającej lekarzy POZ.

Pacjenci mają przy tym prawo wyboru oraz zmiany lekarza POZ, pielęgniarki oraz położnej, po wcześniejszym wypełnieniu specjalnego formularza. Istotne jest jednak to, że nie można dokonywać tego częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym.

Przykładowe badania wykonywane w ramach POZ

Wykaz dostępnych nieodpłatnych badań w ramach POZ zawsze musi być przedstawiany w danej placówce. Znaleźć go można również na stronach www Ministerstwa Zdrowia. Obecnie lista badań laboratoryjnych i specjalistycznych jest złożona z kilkudziesięciu pozycji. Wśród nich można znaleźć:

• badania hematologiczne,
• badania biochemiczne i immunochemiczne w surowicy krwi,
• badania moczu,
• badania kału,
• badania mikrobiologiczne,
• badania układu krzepnięcia,
• badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku,
• badanie ultrasonograficzne (USG),
• zdjęcia radiologiczne,
• spirometrię, gastroskopię.

Pamiętać warto również o tym, że część z wymienionych badań może być przeprowadzanych w domu. Mowa o pobieraniu przez pielęgniarki POZ próbek moczu, kału czy krwi.