Czym jest akt poświadczenia dziedziczenia? Tłumaczy notariusz Agata Łakota-Gątarz
Według polskiego prawa istnieją dwie drogi stwierdzenia nabycia spadku przez spadkobierców. Pierwszą jest uzyskanie orzeczenia sądowego, a drugą przygotowanie aktu poświadczenia dziedziczenia. Czym różnią się od siebie te dwa rozwiązania i dlaczego lepiej stwierdzać nabycie spadku z pomocą notariusza? O tym opowiada Agata Łakota-Gątarz prowadząca kancelarię notarialną w Świętochłowicach.
O akcie poświadczenia dziedziczenia słów kilka
Akt poświadczenia dziedziczenia – jak sama jego nazwa wskazuje – tworzony jest u notariusza po to, by poświadczyć fakt uzyskania określonej masy spadkowej przez daną osobę ujętą w testamencie zmarłego (lub z mocy ustawy). Jego moc prawna jest taka sama co sądowego postanowienia nabycia spadku, które należy uzyskać przy każdej sprawie spadkowej. Dlaczego zatem warto wcześniej udać się do kancelarii notarialnej po taki akt?
Jak tłumaczy notariusz Agata Łakota-Gątarz, akt poświadczenia dziedziczenia wydawany jest niemalże od ręki i nie wymaga uprawomocnienia się, co pozwala szybciej regulować różne sprawy spadkowe względem osób trzecich. Szczególnie warto sporządzać go w przypadku, w którym elementem spadku są nieruchomości. Dokument pozwala szybko potwierdzić swoje prawo własności do domu czy mieszkania i wykonać aktualizację danych w księgach wieczystych. Prawnicy podkreślają też, że akty poświadczenia dziedziczenia pozwalają na wszczynanie postępowań egzekucyjnych względem dłużników zapisanych w testamencie. Spadkobierca nie musi w tym celu czekać na sądowe orzeczenie dotyczące nabycia spadku.
Sporządzanie aktu poświadczenia dziedziczenia
Sporządzanie aktu poświadczenia dziedziczenia zleca się notariuszom. Ważne jest zaś to, by zebrać zgody wszystkich spadkobierców, którzy muszą przekazać oświadczenia spadkowe do celów przygotowania tzw. protokołu dziedziczenia. Notariusz Agata Łakota-Gątarz dodaje, że nie ma obowiązku stawiania się wszystkich zainteresowanych w tej samej kancelarii notarialnej. Spadkobiercy z różnych miast mogą współpracować z innymi prawnikami, którzy wspólnie uregulują kwestie poświadczenia dziedziczenia. Treść aktu musi być jednak taka sama dla wszystkich spadkobierców. Muszą oni dostarczyć do notariuszy:
- kserokopię dowodu osobistego lub paszportu,
- odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy,
- zaświadczenie o numerze PESEL spadkodawcy lub kserokopie dowodu osobistego spadkodawcy z obciętym rogiem,
- oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku,
- odpis skrócony aktu małżeństwa (dla małżonka przyjmującego spadek),
- odpis skrócony aktu urodzenia spadkobierców lub – jeżeli zmieniono nazwisko przy zawarciu związku małżeńskiego – odpis skrócony aktu małżeństwa.
Prócz wymaganych dokumentów istotne jest przekazanie kancelarii notarialnej prowadzącej sprawę następujących informacji:
- dane spadkodawcy: imię, nazwisko, imiona rodziców, ostatnie miejsce pobytu, data zgonu;
- dane spadkobierców: imię, nazwisko, imiona rodziców, seria, numer i data ważności dowodu osobistego, PESEL, adres zamieszkania;
- numery ksiąg wieczystych nieruchomości wchodzących w skład masy spadkowe.
Koszty przygotowania aktu poświadczenia dziedziczenia
Zaletą aktu poświadczenia dziedziczenia jest też niewielka taksa notarialna za jego przygotowanie. Wynosi ona maksymalnie 100 zł za protokół i 50 zł za wydanie samego dokumentu. Do kosztów doliczyć trzeba też stawkę VAT i taksę za wypisy.
