Czy kawa jest zdrowa? Właściwości kawy
Filiżanka "małej czarnej" to dla wielu osób poranny rytuał. Pijemy ją niezwykle chętnie również podczas spotkań z przyjaciółmi czy w pracy, przy biurku. Zastanawiasz się, czy częste picie kawy jest korzystne dla zdrowia? Z okazji Światowego Dnia Kawy, który obchodzimy 29 września, opowiadamy o właściwościach tego pobudzającego napoju i wyjaśniamy, dlaczego najlepiej pić wersję z ekspresu, a unikać kawy rozpuszczalnej.
Jakie substancje znajdziemy w kawie?
Kawa, napój przyrządzany z palonych i mielonych ziaren kawowca, do Europy przybył prawdopodobnie w XVI-XVII wieku, importowany przez Brytyjczyków i Holendrów z Indii. Przez długi czas uważany za niesmaczny i szkodliwy, popularność zyskał nieco później. Obecnie większość z nas nie wyobraża sobie dnia bez filiżanki tej substancji.
Co w niej znajdziemy? Przede wszystkim kofeinę, która wykazuje działanie stymulujące i pobudzające ośrodkowy układ nerwowy, poprawiając koncentrację i wydolność, dodając energii i poprawiając nastrój. W napoju znajdują się również polifenole o właściwościach antyoksydacyjnych, w tym kwas kawowy, chlorogenowy i felurowy. Należy jednak pamiętać, że im mocniej wypalone są ziarna kawy, tym mniej będzie ona zawierać korzystnych dla nas związków.
Ze względu na swoją niską kaloryczność po kawę sięgają często osoby dbające o linię. W napoju znajdziemy również niewielkie ilości sodu, wapnia, magnezu i potasu.
Kawa, a właściwości zdrowotne
Czy picie kawy jest zdrowe? Niektórzy uważają "małą czarną" za używkę, porównując ją do papierosów czy alkoholu. Okazuje się jednak, że może ona wykazywać właściwości zdrowotne. Jakie?
Zawarta w kawie kofeina wpływa na metabolizm tłuszczów i węglowodanów, zmienia insulinowrażliwość tkanek i wpływa na zwiększenie stężenia insuliny i glukozy. Dzięki niej metabolizm przyspiesza, a tłuszcze rozkładane są szybciej – może to sprzyjać odchudzaniu, dlatego kawa jest częstym składnikiem preparatów sprzyjających utracie tkanki tłuszczowej.
Picie kawy może przynieść korzyści także wątrobie. Już dwie filiżanki dziennie mogą zmniejszyć ryzyko marskości wątroby, także tej wywołanej nadmiernym spożyciem alkoholu.
Kawa wykazuje też korzystny wpływ na działanie naszego układu nerwowego. Znajdujące się w niej teobromina i teofilina usprawniają koncentrację, redukują zmęczenie i uczucie senności. Badania prowadzone na temat choroby Alzheimera i choroby Parkinsona wykazują korelację między regularnym piciem kawy, a opóźnieniem rozwoju schorzeń.
Czy kawa może szkodzić?
Oczywiście. Nadmierne spożycie kofeiny u niektórych osób może zwiększać uczucie niepokoju oraz powodować zdenerwowanie i stany lękowe. Z kawą nie można przesadzać również z tego względu, że może spowodować uzależnienie fizyczne.
Picie kawy nie jest wskazane w kilku sytuacjach:
w przypadku osób cierpiących na choroby gastroenerologiczne – kofeina osłabia bowiem napięcie zwieracza dolnego przełyku, co sprzyja rozwojowi choroby refluksowej,
osób z wysokim poziomem cholesterolu (szczególnie szkodliwa może być kawa gotowana, np. po turecku),
kobiety w ciąży nie powinny pić więcej, niż 1-2 filiżanki w ciągu dnia,
kawą nie wolno popijać przyjmowanych leków, może ona wzmagać lub osłabiać ich działanie.
Jaka kawa jest najzdrowsza?
Najzdrowsza jest kawa z ekspresu ciśnieniowego, w którym gorąca woda ma kontakt z ziarnami przez krótki czas. Napój z ekspresu nie podrażnia żołądka, w przeciwieństwie do tej przygotowywanej poprzez zalanie drobno mielonych ziaren w kubku. Jest też mniej szkodliwa, niż napój z ekspresu przelewowego, w którym ekstrakcja trwa znacznie dłużej.
Aby uzyskać maksimum wartości smakowych i zdrowotnych kawy, najlepiej zakupić ją w formie całych ziaren, które mieli się bezpośrednio przed przyrządzeniem. Przy zakupie warto zwrócić uwagę na datę palenia ziaren i ich właściwości – powinny mieć mocny smak oraz być lekko chrupiące. Najlepiej wybierać kawę z gatunku Arabica – jest ona szlachetniejsza i ma delikatniejszy posmak niż Robusta.
Na co dzień należy unikać picia napoju parzonego z fusami, czyli tzw. kawy po turecku. Niezbyt korzystna dla zdrowia jest też kawa rozpuszczalna, w szczególności gotowe mieszanki kawy z mlekiem w proszku i cukrem, często wzbogacone o regulatory kwasowości czy emulgatory, które zwiększają kaloryczność napoju.
Odkryj również właściwości zielonej herbaty.
