Co warto wiedzieć na temat działu spadku i zniesienia współwłasności?
Dział spadku bardzo często mylnie utożsamiany jest ze zniesieniem współwłasności, gdyż oba te postępowania przebiegają według bardzo podobnych reguł. Dział spadku polega na rozporządzaniu wszystkimi prawami majątkowymi, wchodzącymi w skład masy spadkowej. Z kolei, zniesienie współwłasności dotyczy kwestii prawnych związanych z udziałami w konkretnej rzeczy, np. nieruchomości. Sprawdź, co dokładnie warto wiedzieć na ten temat. Zapraszamy do lektury!
W jakiej sytuacji dokonuje się działu spadku, a kiedy zniesienia współwłasności?
Kiedy zmarły nie zostawił testamentu, to dochodzi do dziedziczenia ustawowego przez najbliższą rodzinę czyli spadkobierców ustawowych. Postępowanie spadkowe można przeprowadzić w dwojaki sposób, może to być sporządzanie u notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia w postaci aktu notarialnego lub przeprowadzenie postępowania spadkowego na drodze sądowej po wcześniejszych złożeniu wniosku. W sytuacji gdy spadkobiercy nie dokonają podziału spadku, to istnieje pomiędzy nimi wspólność majątku spadkowego. W związku z tym, warto wykonać dział spadku, który jest bardzo podobny do zniesienia współwłasności i często bywa traktowany tożsamo. Jest to jednak błędne założenie, gdyż oba te pojęcia różnią się od siebie. Ogólnie warto zaznaczyć, że spadkobiercy nie mają swobody w wyborze pomiędzy działem spadku czy zniesieniem współwłasności.
Przykładowo, jeżeli zmarły samotny rodzic miał dzieci, to według obowiązującego prawa są oni spadkobiercami majątku w równych częściach, każdy z nich posiada udział w masie spadkowej. W takiej sytuacji trzeba dokonać podziału majątku czyli dokonać tzw. działu spadku. Na początek należy ustalić co wchodzi w skład masy spadkowej (np. tylko nieruchomość czy inne cenne dobra), a dopiero w następnej kolejności dokonać jej podziału stosownie do posiadanych udziałów spadkobierców. W przypadku, gdy współwłasność gruntu czy budynku wynika z dziedziczenia, to stosowny jest dział spadku, zaś gdy wspólność ta wynika z innego tytułu niż dziedziczenie, to konieczne jest złożenie wniosku o zniesienie współwłasności. Czyli innymi słowy, do swobodnego dysponowania częścią swojego majątku niezbędny jest dział spadku, który skutkuje ustaniem wspólności majątkowej z pozostałymi spadkobiercami.
Czym różni się dział spadku od zniesienia współwłasności?
Ogólnie majątek po zmarłym stanowi tzw. masę spadkową, którą po zakończonym postępowaniu spadkowym określającym udział spadkowy każdego ze spadkobierców może być podzielona fizycznie zgodnie z posiadanymi udziałami spadkobierców. Podział masy spadkowej może nastąpić na skutek wniosku o działu spadku wniesiony przez zainteresowanych spadkobierców do odpowiedniego sądu rejonowego lub sporządzonego przez notariusza aktu notarialnego pomiędzy wszystkimi spadkobiercami. W przypadku gdy prawo do masy spadkowej/ nieruchomości mają również osoby wykraczające poza krąg spadkobierców wówczas należy wystąpić z wnioskiem o zniesienia współwłasności majątku spadkowego/nieruchomości, co może zostać zrealizowane również w postępowaniu sądowym lub w kancelarii notarialnej. Podział masy spadkowej zarówno w postępowaniu o dziale spadku jak i w postępowanie o zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. poprzez fizyczny podział masy spadkowej z przyznaniem określonego majątku konkretnej osobie z wyrównaniem udziałów spadkowych, poprzez przejęcie przez jednego ze spadkobierców całego majątku ze spłatą pozostałych uprawnionych lub też poprzez sprzedaż majątku spadkowego i podział uzyskanych z tego tytułu środków finansowych pomiędzy uprawnionych. Dział spadku jak i zniesienie współwłasności rodzą wiele emocji a nawet konfliktów rodzinnych pomiędzy uprawnionymi do masy spadku. Są to niejednokrotnie zagadnienia trudne i wymagające profesjonalnego wsparcia prawnego kancelarii prawnej zajmującej się m.in. takimi sprawami. Pomocna w tym względzie może być Kancelaria Prawna Omega w Opolu, ul. Ozimska 15/1, tel.774130579 lub 883376655.
