Co to jest oligospermia?

Nieprawidłowe parametry nasienia to jedna z najczęściej stwierdzanych przyczyn męskiej niepłodności. Problem ten może się objawiać m.in. w postaci oligospermii, czyli obniżonej liczby plemników w ejakulacie. W artykule opisujemy, jakie są najczęstsze przyczyny oligospermii, na czym dokładnie ten problem polega oraz na czym polegają jego diagnostyka i leczenie.

Kiedy u pacjenta stwierdza się oligospermię?

Oligospermia to jedna z najczęściej diagnozowanych u pacjentów przyczyna niepłodności. Jest to dolegliwość, która jest związana ze zbyt małą liczbą plemników w nasieniu. Problem ten znacznie zmniejsza szanse na zapłodnienie komórki jajowej. Oligospermia może występować u pacjentów w różnych postaciach:

•   Oligospermia łagodna, kiedy w nasieniu występuje 10-15 mln plemników w mililitrze nasienia,

•   Oligospermia umiarkowana, kiedy w nasieniu występuje 5-10 mln plemników w mililitrze nasienia,

•   Oligospermia ciężka, kiedy w nasieniu występuje 0-5 mln plemników w mililitrze nasienia.

Całkowity brak plemników w nasieniu określa się jako azoospermii, natomiast jeśli w badaniu nasienia stwierdza się tylko bardzo małą ilość plemników, wówczas diagnozowana jest kryptozoospermia.

Jakie mogą być przyczyny oligospermii?

Przyczyny zbyt małej ilości plemników w nasieniu mogą być różne- od problemów hormonalnych, poprzez wady anatomiczne jąder, zaburzenia ejakulacji, zaburzenia układu odpornościowego, czynniki genetyczne, aż po przyjmowane leki i styl życia. Niska liczba plemników może wynikać m.in. z niedrożności nasieniowodów, żylaków powrózka nasiennego, przegrzewa jąder, wnętrostwa, infekcji, czy urazów. U niektórych pacjentów oligospermia może być też skutkiem przyjmowania niektórych rodzajów leków lub nałogowego palenia papierosów.

Diagnostyka oligospermii

Ocena liczby plemników w nasieniu jest jednym z podstawowych parametrów określających męską płodność. Takie badania wykonywane są w klinikach medycznych, które specjalizują się w leczeniu niepłodności oraz laboratoriach andrologicznych. Badanie nasienia można wykonać m.in. w Centrum Leczenia Niepłodności Angelius w Katowicach.

W wykonywanym badaniu nasienia analizowana jest próbka nasienia o objętości 50 ml, która zostaje zmieszana z wodą destylowaną. Dzięki temu nasienie zostaje rozcieńczone, a plemniki są unieruchomione w wodzie destylowanej. To ułatwia policzenie plemników w hemocytometrze. Oddając próbkę nasienia do badania, pacjent musi pamiętać o tym, że powinna ona pochodzić z pierwszego wytrysku i musi być dostarczona do laboratorium w sterylnym pojemniku w  ciągu 30 minut. Dlatego w klinikach wykonujących badanie nasienia zostały przygotowane dla Pacjentów dedykowane do tego celu pokoje.

Leczenie oligospermii

Wdrożenie odpowiedniego leczenia oligospermii wymaga najpierw określenia dokładnych przyczyn powstania problemu. Jeśli przyczyną są zaburzenia hormonalne leczenie polegać będzie na uregulowaniu poziomu hormonów tarczycy. W przypadku infekcji, urazów lub wad anatomicznych, konieczne będzie leczenie tych problemów. Usunięcie niektórych zaburzeń w liczbie plemników jest możliwe poprzez właściwą dietę i suplementację, która wspomaga produkcje plemników. Istotna jest też zmiana stylu życia i wyeliminowanie czynników środowiskowych, używek, przyzwyczajeń, które wpływają negatywnie na produkcję plemników. Zaleca się m.in.: stosowanie luźniejszej bielizny, unikanie przegrzewania jąder, rezygnacja z palenia papierosów i picia alkoholu, czy zaprzestania korzystania z sauny.