Co decyduje o sukcesie leczenia kanałowego?
Leczenie kanałowe jest obecnie rutynowo wykonywanym zabiegiem w stomatologii zachowawczej. Nowoczesne materiały i urządzenia do endodoncji pozwalają zredukować dyskomfort pacjenta i skrócić czas spędzony na fotelu dentystycznym. Choć procedury są powszechnie znane, to istnieje minimalne ryzyko wystąpienia powikłań. O sukcesie leczenia kanałowego decyduje to, czy uda się uniknąć kilku podstawowych błędów w trakcie prowadzenia zabiegu.
Leczenie kanałowe, nazywane profesjonalnie leczeniem endodontycznym, umożliwia uratowanie zęba, którego miazga obumarła lub została objęta stanem zapalnym. W przypadku zaistnienia błędów w trakcie leczenia ząb może ulec mechanicznemu zniszczeniu – może też powstać stan zapalny tkanek okołowierzchołkowych. Aby zrozumieć, jakie błędy zdarzają się w trakcie leczenia endodontycznego, warto krótko przypomnieć najważniejsze etapy zabiegu.
Na czym polega leczenie endodontyczne?
Nagły, ostry ból zęba, który szybko narasta, może być sygnałem, że czeka Cię leczenie kanałowe. O jego przebiegu mówi doradca klienta z hurtowni stomatologicznej online Limedic: – Pierwszym etapem jest zdjęcie RTG, które pozwala dokładnie określić liczbę i przebieg kanałów, a także ustalić, które z nich kwalifikują się do leczenia. Drugi etap polega na otwarciu zęba i usunięcia zmienionej chorobowo miazgi z kanału. Trzecim etapem jest opracowanie kanału, a czwartym jego wypełnienie, do czego najczęściej używa się gutaperki. Po uszczelnieniu zęba następuje piąty i ostatni etap leczenia endodontycznego, czyli odbudowa zęba. Może to być wypełnienie kompozytowe, czyli popularna biała plomba, wkład typu inlay lub porcelanowa korona.
Prawidłowo wyleczony i odbudowany ząb zachowuje pełną funkcjonalność zdrowego, żywego zęba. Może służyć przez długie lata – pod warunkiem, że na żadnym z etapów nie został popełniony błąd w sztuce lub przeoczenie.
Jakie są najczęstsze błędy w kanałowym leczeniu zębów?
Błędy popełnione w trakcie leczenia kanałowego mogą doprowadzić do zniszczenia zęba lub rozprzestrzenienia się zakażenia z miazgi na okoliczne tkanki. Efektem może być fiasko leczenia, czyli utrata zęba. Ważny jest też aspekt ekonomiczny: leczenie kanałowe jest znacznie tańsze od założenia korony porcelanowej czy użycia implantu. Dlatego warto podjąć próbę ratowania zęba i warto zrobić to najlepiej, jak tylko się da. Wybór doświadczonego, polecanego stomatologa jest tu kluczowy. Równie istotną rolę odgrywają najwyższej klasy materiały i narzędzia endodontyczne.
Oto lista typowych błędów, które można popełnić w trakcie leczenia kanałowego:
- niestaranne oczyszczenie kanału – najważniejszym warunkiem powodzenia zabiegu jest usunięcie całej zainfekowanej miazgi z kanału – brak staranności kończy się powtórzeniem leczenia lub utratą zęba,
- pominięcie kanału z martwą lub zainfekowaną miazgą – w przeszłości był to bardzo częsty błąd: wynika on z faktu, że zęby mogą mieć różną liczbę kanałów – ryzyko pominięcia kanału redukują zdjęcia RTG oraz zabiegi prowadzone w powiększeniu mikroskopowym,
- niedoszacowanie głębokości kanału – prowadzi do pozostawienia zakażonej miazgi w wierzchołku kanału: dokładną głębokość można ustalić przy użyciu popularnych endometrów,
- pozostawienie złamanego narzędzia w kanale – współczesne akcesoria, np. wysokiej klasy narzędzia kanałowe Protaper Next, są precyzyjne i elastyczne, jednak przy bardzo krętych kanałach i przy zbyt dużej sile nacisku lub prędkości pracy powstaje ryzyko złamania pilnika – pozostawiony w kanale metalowy przedmiot może nie wywołać żadnej reakcji, ale może też doprowadzić do groźnej infekcji,
- niewłaściwa kondensacja gutaperki – kondensacja, inaczej upychanie gutaperki w kanale, powinna doprowadzić do szczelnego wypełnienia wszystkich przestrzeni, a jednocześnie materiał nie może zostać przepchnięty przez wierzchołek korzenia – zbyt mocna kondensacja wypełniacza kończy się też często pęknięciem korzenia lub jego perforacją,
- niewłaściwa odbudowa korony zęba – typowym błędem na etapie odbudowy zęba jest niedopasowanie wypełnienia kompozytowego: zbyt wysoko uniesione wypełnienie prowadzi do zwiększonego nacisku na wyleczony ząb, co powoduje dolegliwości bólowe, a w skrajnym przypadku może doprowadzić do pęknięcia i ostatecznego zniszczenia zęba.
Każdy z wymienionych błędów w leczeniu kanałowym teoretycznie można naprawić. Teoretycznie, ponieważ niektóre zęby mogą być tak mocno uszkodzone, że powtórny zabieg, czyli tzw. reendo, nie jest w stanie ich uratować. Dlatego nie należy odkładać wizyty u dentysty i jak najszybciej podjąć leczenie. Interwencja na wczesnym etapie rozwoju zapalenia miazgi pozwala zachować większą ilość naturalnych tkanek zęba. Dzięki temu odbudowa zęba jest znacznie mocniejsza i trwalsza.
Wracając do tytułowego pytania, można z przekonaniem odpowiedzieć, że warunkiem sukcesu leczenia endodontycznego jest to, czy uda się uniknąć błędów. W minimalizacji ryzyka pomaga doświadczenie stomatologa i wysokiej klasy narzędzia endodontyczne.
