Charakterystyka kruszyw naturalnych
Pomimo że złoża kruszyw naturalnych zalegają dość powszechnie na całym świecie, to niektóre kraje borykają się z ich deficytem, przez co występuje potrzeba ich importu. Jest to między innymi wynikiem ciągle wzrastającego zużycia kruszyw przez budownictwo oraz przemysł. To właśnie Polska jest jednym z największych producentów, a zarazem użytkownikiem kruszyw naturalnych. Przyjrzyjmy im się bliżej.
Czym charakteryzują się kruszywa naturalne?
Do kruszyw naturalnych zaliczamy wszystkie rodzaje kruszyw mineralnych, które pochodzą ze złóż naturalnych. Uzyskiwane są przez mechaniczne rozdrobnienie skał litych lub rozdrabniane są w wyniku erozji skał. Są to zarówno kruszywa żwirowo-piaskowe oraz łamane, produkowane ze skał litych, takich jak granit, piaskowiec, bazalt, wapień czy dolomit, które poddawane są mechanicznej obróbce, czyli kruszeniu.
Z uwagi na sposób pozyskiwania, dzielimy je na kruszywo naturalne i sztuczne. Do podstawowej grupy zaliczamy kruszywa mineralne, które powstały w procesach obróbki mechanicznej. Ich dalszy podział wyróżnia kruszywa łamane ze skał litych oraz żwirowe, czyli piaski i żwiry. Kruszywo to bardzo ważny element konstrukcyjny w budownictwie, gdyż jest głównym składnikiem mieszanek mineralnych, mineralno-asfaltowych, betonów towarowych, drogowych oraz zapraw.
Kruszywo znane jest z wysokiej wytrzymałości i mrozoodporności, w dodatku wyróżnia się walorami estetycznymi. Zdecydowana większość produkowanych w Unii Europejskiej kruszyw pochodzi ze złóż naturalnych, tj. ok. 91%. Pozostałą część stanowią kruszywa z recyklingu, kruszywa sztuczne oraz wydobywane z obszarów morskich.
Zastosowanie i produkcja kruszyw naturalnych w Polsce
Kruszywa naturalne stosowane są głównie do produkcji betonów, zapraw, mieszanek mineralno-asfaltowych, warstw nośnych i ścieralnych nawierzchni drogowych, parkingów czy lotnisk, a także w budownictwie kolejowym, robotach ziemnych itp.
Kruszywa naturalne to jeden z podstawowych materiałów stosowanych w budownictwie, drogownictwie oraz kolejnictwie. Budownictwo drogowe jest dużym odbiorcą kruszyw mineralnych, które stanowią główny składnik konstrukcji dróg i autostrad – zauważa nasz rozmówca z firmy Ekoprod, która jest obecnie jednym z największych producentów kruszyw w Polsce.
Materiał ten służy także do produkcji elementów betonowych, tj. kostka brukowa, elementy architektury lub krawężniki. Znaczna ilość kruszyw naturalnych wykorzystywanych w wielu gałęziach przemysłu zalega na południu Polski, np. na hałdzie Pleszów w Krakowie czy na hałdzie Bobrek w Bytomiu.
