Alternatywne formy rozwiązywania konfliktów – mediacja oraz arbitraż
Wchodząc w konflikt prawny mamy wiele możliwości na jego rozwiązanie. Procz klasycznej, sądownej, mamy do wyboru także drogi alternatywne – takie jak mediację oraz arbitraż. Przydają się one we wszystkich sprawach, także tych powiązanych z prowadzeniem biznesu. Co istotne, mediacja i arbitraż mogą być dużo tańszymi, szybszymi i bardziej profesjonalnymi metodami na rozwiązanie konfliktu – co jasno poświadcza ich rosnąca popularność.
Czym jest mediacja?
Mediację powinniśmy kojarzyć przede wszystkim z negocjacjami. Występują w nich dwie strony konfliktu oraz mediator. Najczęściej jest nim adwokat zrzeszony w Okręgowej Radzie Adwokackiej (ORA). Okręgowe Rady Adwokackie zrzeszają wszystkich adwokatów działających na danym terenie – obecnie jest ich dwadzieścia cztery. Jedną z nich jest Okręgowa Rada Adwokacka w Bielsku-Białej. Kontaktując się bezpośrednio z przedstawicielami ORA możemy dowiedzieć się, który z adwokatów prowadzi sprawy przy wykorzystaniu mediacji. Jej podstawowe zasady są niezwykle czytelne – mediacja opiera się bowiem na autonomii stron i dobrowolności uczestniczenia w całym procesie. Od mediatora wymagana jest neutralność oraz bezstronność. Mediator może być zwalniany i wybierany przez strony i stosuje się do instrukcji każdej z nich. Co ciekawe, mediacja występuje szeroko głównie w krajach anglosaskich, gdzie mamy do czynienia z wieloma jej rodzajami. Stanowi ugruntowany element systemu prawnego. W Polsce mamy zazwyczaj do czynienia z mediacją konwencjonalną lub mediacją w trakcie postępowania sądowego. Różnią się metodą inicjacji – ta pierwsza inicjowana jest przez strony konfliktu. Sporządzana jest specjalna umowa mediacyjna. Drugi typ mediacji inicjowany jest przez sąd.
Tajniki arbitrażu w sporach prawnych
Arbitraż różni się od mediacji – polega na polubownym rozstrzyganiu sporów pomiędzy ich stronami. Oczywiście także tutaj niezbędna jest pomoc z zewnątrz. Mecenas, zrzeszony zazwyczaj w Okręgowej Radzie Adwokackiej, wciela się wówczas w rolę arbitra wybranego przez strony. Arbitrów może być wielu. Spisana pomiędzy stronami konfliktu umowa dotycząca arbitrażu nazywana jest „zapisem na sąd polubowny”. Przy wykorzystaniu arbitrażu permanentnie wykluczane jest bowiem sądownictwo państwowe. Klauzula arbitrażowa powinna zostać sporządzona przez biegłego adwokata, tak, by znalazły się w niej wszelkie niezbędne elementy uniemożliwiające podważenie jej w przyszłości. Orzeczenie sądu arbitrażowego ma charakter arbitrażowy.