Akty notarialne – co warto o nich wiedzieć?

Usługi notarialne, podlegają bardzo szczegółowej regulacji prawnej, która określa m.in. wysokość tzw. taksy notarialnej. Prawo określa również to, czym jest akt notarialny i kiedy należy go bezsprzecznie przygotować. Wiele umów, aby mogło zostać uznanych za ważne, musi być bowiem poświadczone podpisem i pieczęcią notariusza. Warto zatem poznać podstawowe informacje na temat aktów notarialnych.

Czym jest akt notarialny?

Akt notarialny traktowany jest jako dokument urzędowy, który posiada określoną formę przewidzianą przez prawo. Sporządza się go zaś po to, aby stwierdzić wykonanie określonych czynności. W wielu przypadkach przepisy narzucają formę notarialną poświadczanych dokumentów, co nie oznacza, że jest to wymóg przy każdej sprawie. Jaką moc ma zaś akt notarialny? Równy jest on orzeczeniu sądowemu, a postanowienia zawarte w dokumentach właśnie w formie aktu, nie mogą być naruszane lub też zrywane. O tym może zadecydować tylko i wyłączenie sąd.

Akt notarialny przy sprawach polubownych

Akty notarialne można zaliczyć również do narzędzi, które pozwalają na kończenie sporów między stronami bez konieczności wszczynania procesu. Różnego rodzaju ugody i umowy, które zawarte zostały polubownie oraz pozasądowo, sporządzane są właśnie w formie aktu notarialnego. Dotyczy to na przykład umów o podział majątku wspólnego czy też umów o alimenty. Unikanie sądów jest dzisiaj powszechne zarówno przy sprawach rodzinnych, jak i biznesowych, dlatego zwaśnione strony powinny zawsze udać się – po konsultacjach z adwokatami – do kancelarii notarialnej. W Brwinowie i okolicach (województwo mazowieckie) działa doświadczony notariusz Sylwia Gryżewska.

Co zawiera akt notarialny?

Akty notarialne muszą być sporządzane w Polsce w języku polskim, a jedynym sposobem na uzyskanie obcojęzycznego dokumentu notarialnego jest przekazanie go do przetłumaczenia tłumaczowi przysięgłemu. Jeśli chodzi o formę aktu notarialnego, zachowuje ona wysoką estetykę i powagę dla pism urzędowych. Notariusze umieszczają dokumenty w ozdobnych twardych teczkach ze złotymi czy srebrnymi grawerunkami.

Jeśli chodzi zaś o elementy aktu notarialnego, wyróżnić można:

• komparycję, którą jest nagłówek z datą i miejscem wykonania, a także imionami i nazwiskami,
• część właściwą, która jest podniosła i zawiera oświadczenia stron,
• pouczenia o odpowiedzialności i pobranych podatkach z tytułu dokonanej czynności prawnej,
• informacje o taksie notarialnej,
• zakończenie wraz z podpisami stron i notariusza.

Kiedy akt notarialny jest wymagany przez przepisy prawa?

Sytuacji, w której brak aktu notarialnego wiąże się z brakiem ważności zapisów danego dokumentu, jest naprawdę wiele. Wyróżnić można m.in.:

• umowy zobowiązujące do przeniesienia własności nieruchomości (umowa zamiany, umowa darowizny, umowa przedwstępna, umowa kupna-sprzedaży),
• umowy przenoszące prawo użytkowania wieczystego,
• umowy o dział spadku,
• umowy zbycia spółdzielczego prawa do lokalu,
• umowy spółki partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
• umowy o dożywocie.

Sposób sporządzania aktu notarialnego

Dokumenty mogą być zawarte w formie aktu notarialnego tylko wtedy, kiedy u notariusza zjawią się wszyscy zainteresowani. Samej umowy nie przygotowuje zaś notariusz. W jego zakresie jest redagowanie treści oświadczenia woli. Istotne jest też to, by zostało ono odczytane stronom, które muszą po tym złożyć swój podpis. Oczywiście ważny jest też podpis notariusza oraz jego pieczęć.

Warto wiedzieć, że akty notarialne mogą być sporządzane nawet z porozumień ustnych. Wtedy również liczyć można na ustanowienie mocy wiążącej prawnie. Jeśli chodzi zaś o sam dokument, strony uzyskują wypis mający wartość pisma oryginalnego. Oryginał aktu pozostaje zaś w kancelarii.