O Wrocławiu

Wrocław leży w południowo-zachodniej Polsce i jest siedzibą władz województwa dolnośląskiego oraz powiatu wrocławskiego, a także głównym miastem aglomeracji wrocławskiej. Zajmuje Nizinę Śląską nad rzeką Odrą, którą w granicach miasta zasilają cztery dopływy - Bystrzyca, Oława, Ślęza i Widawa. Wraz z dwunastoma mniejszymi rzeczkami tworzą węzeł hydrograficzny, który decyduje o niezwykłym uroku "miasta 112 mostów i 12 wysepek", nazywanego także "polską Wenecją".

Ze względu na doskonałą lokalizację, przez tereny dzisiejszego miasta przebiegały dwie główne historyczne drogi handlowe - Via Regia oraz Szlak Bursztynowy. Obecnie przebiegają tędy aż trzy międzynarodowe drogi, znajdują się tu dwa dworce kolejowe oraz dwa porty żeglugi rzecznej i międzynarodowy port lotniczy.

Różnice wysokości między najwyższym a najniższym punktem miasta wynoszą około 40 metrów - najwyżej położony punkt znajduje się w Lesie Mokrzańskim i wynosi 148 m n.p.m.

Dowiedz się więcej o Wrocławiu

Historia

Nazwa miasta pochodzi od imienia księcia czeskiego, Wratysława I, który według legend jest założycielem miasta i jego pierwszym władcą. W VI wieku plemię Ślężan swoje pierwsze osiedle założyło na Ostrowie Tumskim. W roku 1000 Wrocław musiał być już znaczącym osiedlem, skoro zdecydowano o założeniu tutaj biskupstwa. Rozbicie dzielnicowe i utworzenie we Wrocławiu stolicy Śląska dało podstawy do rozwoju gospodarczego miasta, jednak dopiero po najeździe mongolskim w 1241 roku rozplanowano regularną zabudowę miejską. Przypuszczalnie właśnie wtedy miał miejsce akt lokacji.

Na początku XIV wieku, po śmierci Henryka VI Dobrego, Wrocław wcielono do korony czeskiej, natomiast od 1556 roku znajdował się pod panowaniem Habsburgów. Z tego okresu pochodzi między innymi Ratusz, wtedy też drewniane zabudowania zaczęto zastępować murowanymi, uruchomiono miejski wodociąg oraz łaźnie.

Wrocław zdobyty został przez króla Prus, a już 6 grudnia 1806 roku rozpoczęło się oblężenie miasta przez wojska napoleońskie. Pod panowaniem pruskim Wrocław stał się doskonale zorganizowaną twierdzą. Najbardziej dynamiczny rozwój przemysłu przypadał na lata 60. XIX wieku. Wówczas między innymi utworzono Spółkę Akcyjną do Budowy Wagonów Kolejowych, która dała początek jednemu z największych zakładów przemysłowych Wrocławia, i która funkcjonuje do dziś jako firma Bombardier.

Katastrofalna powódź, jaka nawiedziła miasto na początku XX wieku, spowodowała rozpoczęcie wieloletnich prac nad uregulowaniem koryta Odry. Kryzys po I wojnie światowej, który dotknął całe Niemcy, odbił się również na sytuacji gospodarczej Wrocławia.

We wrześniu 1939 roku Wrocław był jedną z głównych baz wojskowych hitlerowskich Niemiec. W czasie całej wojny miasto stało się schronieniem dla ogromnej liczby Niemców z centralnej części kraju, którzy uciekali tutaj przed alianckimi bombardowaniami, jednak 25 sierpnia 1944 roku władze miasta, wobec zbliżającego się frontu, podjęły decyzję o przekształceniu go w twierdzę - Festung Breslau. Od 27 stycznia do 6 maja 1945 roku Armia Czerwona prowadziła walki z siłami niemieckimi, które zakończyły się kapitulacją Wrocławia. Miasto zostało odzyskane, ale w wyniku działań zbrojnych ponad 70% historycznej zabudowy uległo zniszczeniu.

Przedstawiciele polskiej administracji, którzy przybyli do Wrocławia w pierwszych powojennych miesiącach, mieli za zadanie przede wszystkim odbudowę miasta, ale również organizację nauki, kultury i oświaty. Jeszcze w 1945 roku rozpoczął się pierwszy rok akademicki uczelni wyższej, z której później wyodrębniły się Uniwersytet, Politechnika oraz Akademia Medyczna. Intensywny rozwój Wrocławia przerywały niestety niepokoje społeczne wywoływane zarządzeniami władz komunistycznych. Dzisiejszy Wrocław to jedno z ulubionych miast turystów przyjeżdżających do Polski, głównie dzięki pieczołowicie odrestaurowanym zabytkom. To również jeden z największych ośrodków naukowych, kulturalnych i przemysłowych Polski.

Ludność

Wrocław liczy obecnie ponad 630 tys. mieszkańców, co daje mu 4. miejsce pod względem zaludnienia miast polskich.

Od wieków uważany jest on za miasto wielokulturowe, wieloetniczne i wieloreligijne. Wrocław tworzyli i tworzą ludzie, którzy przybyli tu po II wojnie światowej z różnych regionów Polski, a także ci, którzy mieszkali tu wcześniej - są autochtonami lub Niemcami. Mieszkają tu ponadto mniejszości ukraińskie i bułgarskie oraz Łemkowie. Mocny akcent w tworzenie klimatu Wrocławia wniosła grupa ludności pochodzenia żydowskiego, znacząco pomniejszona przez Holocaust. Wpływ na tożsamość miasta mieli zarówno Polacy, jak i Czesi, Niemcy czy Francuzi.

We Wrocławiu żyło i tworzyło wielu znanych naukowców, inżynierów, architektów, reprezentantów sztuk pięknych i innych profesji. Urodził się tu między innymi olimpijski zapaśnik - Marek Galiński, a także socjalistyczny rewolucjonista- Ferdinand Lassalle oraz znana polska piosenkarka - Maria Peszek. Z Wrocławia pochodziła również rodzina von Richthofenów, ze słynnym „Czerwonym Baronem” na czele. Urodzili się tu także uznana za patronkę Europy - św. Edyta Stein oraz niemiecki matematyk - Otto Toeplitz.

Kultura

W 2003 roku została odsłonięta tabliczka na ścianie kamieniczki „Jaś”: „Muzeum Krasnoludków w budowie”. Szyld wiąże się z Pomarańczową Alternatywą i krasnoludkami, które od sierpnia 2005 roku zaczynają być umieszczane w ważnych i mniej ważnych punktach miasta. Projektantem pierwszych brązowych posążków jest Tomasz Moczek.

Najsłynniejsze wrocławskie krasnale to: Rzeźnik na Starych Jatkach, dwa Syzyfki na ul. Świdnickiej oraz Pracz Odrzański przy moście Piaskowym. Krasnale doczekały się nawet własnej fontanny na placu Teatralnym: Aktor, Parasolnik, Puszczający Kaczki. Ostatnio swojego krasnala otrzymał Jan Miodek. Stoi on przed Instytutem Filologii Polskiej. Obecnie w mieście znaleźć możemy około 300 krasnali.

Wrocław jako niezwykle ciekawe i piękne miasto posiada liczne muzea: Muzeum Narodowe we Wrocławiu, jedyne w Polsce Muzeum Architektury, Muzeum im. Lubomirskich i Muzeum Sztuki Mieszczańskiej w Ratuszu, Panoramę Racławicką, Muzeum Miejskie, Muzeum Militariów, Muzeum Archeologiczne, Muzeum Przyrodnicze, Muzeum Sztuki Cmentarnej i wiele innych.

Należy także wspomnieć, że Wrocław był jednym z czterech polskich miast, obok Warszawy, Gdańska i Poznania, które wraz z miastami Ukrainy współorganizowały Mistrzostwa Euro 2012. Z tej okazji wzniesiony został nowy Stadion Miejski.

Klimat

Miasto otacza strefa klimatu umiarkowanego typu przejściowego, który podlega wpływom oceanicznym i kontynentalnym. We Wrocławiu przeważają masy powietrza polarno-morskiego i polarno-kontynentalnego. Średnie miesięczne ciśnienie atmosferyczne w mieście waha się od 999,6 w kwietniu do 1003,6 hPa w październiku. Przeważa wiatr zachodni.

Średnia roczna temperatura powietrza we Wrocławiu osiąga +9,0°C. Najchłodniejszym miesiącem w roku jest styczeń, średnia temperatura wynosi wtedy -0,4°C, a najcieplejszym lipiec, kiedy to średnio na termometrach jest +18,8°C.

Największa średnia suma opadów na miesiąc wynosi 79 mm w lipcu, a najmniejsza 30 mm w lutym. Średnia liczba dni z opadami w roku to 158. Najwięcej pada tu zimą. Burze występują średnio 25 razy w roku, a śnieg zalega przez 35 dni w roku.

Architektura

Do najważniejszych zabytków zaliczają się przepiękne kościoły gotyckie: Archikatedra św. Jana Chrzciciela na Ostrowie Tumskim, Katedra św. Marii Magdaleny, Bazylika św. Elżbiety, a także neogotycki budynek Dworca Głównego. Także barokowa zabudowa przykuwa spojrzenia przechodniów: Uniwersytet Wrocławski z Aulą Leopoldina. Modernistyczna Hala Ludowa zachwyca swoją monumentalnością. Inne dzieła architektury wrocławskiej, to: gmach Opery Wrocławskiej, Hotel Monopol, Hala Targowa. Obowiązkowym punktem wycieczki jest wrocławska Starówka z Rynkiem i jego niezwykle przekrojową zabudową mieszkalną, przepiękne kamienice oraz Ratusz.

Wrocław jest czwartym miastem w Europie, jeśli chodzi o liczbę mostów i kładek. Według różnych źródeł liczba mostów (w tym kładek) we Wrocławiu waha się od 117 do nawet 400. Najważniejsze wrocławskie mosty na Odrze, to: Grunwaldzki, Milenijny, Piaskowy, Słodowy, Szczytnicki, Zwierzyniecki Tumski, oraz mosty Młyńskie, Uniwersyteckie i Warszawskie.

Z końcem ubiegłego wieku do wrocławskiej architektury wkroczyła secesja, a przede wszystkim jej niemiecka odmiana - Jugendstil. Przyciężkie kształty wzbogacone średniowiecznymi formami na trwałe zapanowały w krajobrazie miasta. Do ciekawszych budowli tego okresu można zaliczyć domy towarowe na Rynku. Jednak najistotniejsze zmiany w krajobrazie architektonicznym miasto zawdzięcza wybitnym przedstawicielom niemieckiego modernizmu - Hansowi Poelzigowi i Maxowi Bergowi. Max Berg jest twórcą obiektu, który, jako jedno z najwcześniejszych i najśmielszych dzieł budownictwa żelbetowego, wprowadził Wrocław do annałów światowej architektury. Mowa oczywiście o Hali Stulecia.

Gospodarka

Odbywa się tu prężna produkcja autobusów, wagonów, AGD, środków chemicznych i elektroniki. Od wielu lat we Wrocławiu rozwija się sektor IT (oprogramowanie wewnętrzne firm, oprogramowanie na zamówienie). W mieście zainwestowało również wiele zagranicznych firm, np. WAGO Elwag, Siemens, LG, Volvo, HP, Google, Opera Software, QAD, Bombardier Transportation, DeLaval, Whirlpool, Toshiba i wiele innych. Swoje siedziby mają tu liczne banki oraz centra finansowo-księgowe: Hewlett-Packard, KPIT Cummins, UPS. We Wrocławiu działa największa liczba firm leasingowych oraz windykacyjnych w całej Polsce. We Wrocławskim Parku Technologicznym znajduje się wiele firm z branży przemysłu wysokich technologii. Ponieważ Wrocław zlokalizowany jest w bliskim sąsiedztwie z Niemcami i Czechami, prowadzi bardzo duży eksport do tych krajów.