Pomniki, obiekty w Krakowie

Cmentarz Rakowicki znajduje się na terenie Starego Miasta. Został utworzony w 1803 roku. Obecny kształt, po wielu rozbudowach, uzyskał w 1934 roku. Jest to najważniejsza nekropolia Krakowa. Pochowano tutaj wielu zasłużonych, w tym Jana Matejkę, uczestników powstania listopadowego i styczniowego, żołnierzy I wojny światowej, legionistów polskich, żołnierzy polskich walczących we wrześniu 1939 r., a także żołnierzy radzieckich poległych w walkach o Kraków w 1945 roku. Na cmentarzu możemy podziwiać również kaplicę oraz zabytkowe rzeźby nagrobne.

Groby Królewskie znajdują się w Katedrze na Wawelu. Niegdyś Królowie Polski byli w tym miejscu koronowani, dzisiaj spoczywają w wiecznym śnie. Ich mogiły mają formę kamiennej skrzyni, nakrytej baldachimem, na których widnieją rzeźbione, leżące postaci zmarłego. W grobowcach można zobaczyć m.in. gotycki sarkofag Władysława Łokietka czy Kazimierza Wielkiego. Znajdują się tu także nagrobki: Władysława Jagiełły (z 1524 r.) i Władysława Warneńczyka (z 1906 r.). Pochowani tu zostali także Jan III Sobieski i jego żona - Maria Kazimiera. Na uwagę zasługuje także pomnik Królowej Jadwigi, wykonany z białego marmuru przez Antoniego Madeyskiego.

Kładka Ojca Bernatka to pieszo-rowerowy most łączący dwie dzielnice Krakowa - Podgórze i Kazimierz. Została nazwana na cześć ojca Laetusa Bernatka, który na przełomie XIX i XX w. przyczynił się do budowy Szpitala Ojców Bonifratrów. Charakterystycznym elementem kładki jest 145-metrowa stalowa konstrukcja łuku. Miejsce to stało się symboliczne dla zakochanych. Na barierkach i przęsłach wieszają kłódki, często z wyrytymi na nich inicjałami i datami, zaś kluczyk wrzucają do Wisły jako symbol wiecznej miłości.

Kopiec Kościuszki jest jednym z czterech kopców krakowskich, usypanych ku pamięci bohaterów narodowych, poświęcony Tadeuszowi Kościuszce. Po śmierci generała w 1817 r. narastał kult jego osoby, a ów szczególny pomnik powstał akurat w Krakowie, gdyż tam spoczęły zwłoki bohatera. Koniec prac nastąpił w październiku 1823 roku. O zamiarze utworzenia kopca informowały listy w języku francuskim do USA, Anglii i Francji. Kościuszko zarówno za życia, jak i po śmierci cieszył się międzynarodową sławą. Ziemię na kopiec usypywano wokół pnia jodłowego, przywiezionego spod Jaworzna. Stanowił on środek kopca i ułożono przy nim m.in. akt erekcyjny i pamiątki z Insurekcji. Następnie wożono taczkami ziemię i przy dźwiękach muzyki granej przez orkiestrę usypano podstawę kopca. Przez kolejne 3 lata ochotnicy i mieszkańcy Krakowa pracowali przy powstawaniu kopca. W 1997 r. kopiec uległ dużym zniszczeniom po ulewach powodziowych, jednak szybko go odbudowano i to przy użyciu najnowocześniejszych technik. Na szczycie kopca ustawiono pamiątkowy głaz. Kopiec Kościuszki to miejsce symboliczne i historyczne, ale oprócz tego jest też doskonałym punktem widokowym na Kraków. Przy dobrej pogodzie warto spojrzeć na południe, gdyż można dostrzec majaczące się na horyzoncie Tatry.

Kopiec Krakusa wznosi się 271 m nad poziom morza, sam kopiec zaś ma wysokość 16 metrów. Powstał w VII w., jest najstarszym obiektem tego typu w Krakowie, a także największym prehistorycznym kopcem w Polsce. O jego wielkim znaczeniu świadczy fakt, że okna Sali Poselskiej na Wawelu ustawione były w taki sposób, aby widać było z nich Kopiec Krakusa. Według Jana Długosza kopiec został wzniesiony przez synów księcia Kraka, legendarnego władcy i założyciela Krakowa. W dwudziestoleciu międzywojennym przeprowadzono badania wykopaliskowe, które pozwoliły ustalić, że wewnątrz kopca znajdował się wysoki słup, do którego przymocowane były rozstawione promieniście ściany przegród, wyplecione z wikliny. Przestrzeń między przegrodami wypełniona była ubitą ziemią i kamieniami, dzięki czemu całość konstrukcji była niezwykle stabilna. Materiały źródłowe mówią również o tym, że niegdyś na szczycie kopca rósł dąb, który miał kultowe znaczenie dla pogan. Został on ścięty, gdy chrześcijaństwo zyskało w Polsce na znaczeniu.

Krypta Zasłużonych mieści się w podziemiach kościoła ojców Paulinów. W częściowo litej skale zlokalizowano Panteon Narodowy, gdzie spoczywają wielcy polscy artyści oraz uczeni. Jako pierwsze złożono tu szczątki kronikarza Jana Długosza. Pochowano tu również malarzy, literatów, muzyków, aktorów czy astronomów, m.in.: Stanisława Wyspiańskiego, Henryka Siemiradzkiego, Jacka Malczewskiego czy Czesława Miłosza.

Most Kotlarski powstał w 2001 roku. Łączy Grzegórzki z Zabłociem, ulicami Kotlarską i Podgórską. Zaprojektowany został przez Witolda Gawłowskiego przy współpracy z biurem architektonicznym MTWW. Jest to najdłuższy łukowy most w Polsce, który nie posiada filarów na rzece. W roku 2001 był na 20. miejscu w światowym rankingu najdłuższych mostów tego typu. Jest drugim co do szerokości mostem na Wiśle. Wykonawcą projektu był Mostostal Kraków S.A. Most posiada dwie dwupasmowe jezdnie samochodowe, a pomiędzy nimi od 2010 r. przebiega trasa Krakowskiego Szybkiego Tramwaju.

Okno papieskie mieści się w Pałacu Biskupim, który jest siedzibą kurii metropolitalnej, a od XIV w. siedzibą biskupów krakowskich. Widnieje ono w fasadzie budynku, tuż nad zdobioną barokową bramą. Z pozoru niczym się nie wyróżnia, ale ma głębokie znaczenie sentymentalne i historyczne. Gdy papież Jan Paweł II wizytował w Krakowie, to właśnie Pałac Biskupi był miejscem jego odpoczynku. Papież miał zwyczaj stawać w otwartym oknie i przemawiać do zgromadzonych pod nim ludzi. Spotkania te były mniej oficjalne i bardzo serdeczne. Gdy Jan Paweł II umierał, a także po jego śmierci, wierni gromadzili się pod oknem czuwając, śpiewając i modląc się za papieża. Do dzisiaj w ważne rocznice pod pałacem składane są kwiaty. Okno papieskie uhonorowano pamiątkowym krzyżem.

Pomnik Adama Mickiewicza na Rynku Głównym w Krakowie potocznie zwany jest Adasiem. Postać wieszcza z cokołem tworzy 10-metrowy monument. Poeta przedstawiony jest jako stojąca postać, przez lewe ramię ma luźno zarzucony płaszcz, w prawej dłoni trzyma książkę. Spogląda nostalgicznie w dal, jak to na przedstawiciela epoki romantyzmu przystało. Na cokole umieszczony został napis "Adamowi Mickiewiczowi - Naród" oraz rzeźby czterech alegorii: Ojczyzny, Męstwa, Nauki i Poezji. Na najniższym stopniu można zobaczyć również orła z rozpostartymi skrzydłami oraz pióro, jakim prawdopodobnie pisał wieszcz. Pomnik Adama Mickiewicza jest ulubionym miejscem spotkań zarówno mieszkańców Krakowa, jak i turystów, gdyż stanowi punkt centralny tego miasta. Tutaj co roku rozpoczyna się konkurs szopki krakowskiej, a 24 grudnia kwiaciarki z Rynku składają kwiaty solenizantowi. Do czasu, gdy obowiązywał stary system maturalny - oceny 6-stopniowe, maturzyści w noc studniówkową zwykli skakać na jednej nodze wokół pomnika. Liczba okrążeń miała być równa ocenie z egzaminu maturalnego.