Kraków - atrakcje turystyczne

Początek historii Krakowa sięga wczesnego średniowiecza, jeszcze przed powstaniem państwa polskiego. Był on wówczas pierwszym grodem plemiennego państwa Wiślan. Przez całe średniowiecze pełnił ważną rolę na lądowych szlakach handlowych ze wschodu na zachód Europy oraz na szlaku wodnym Wisły. To właśnie wtedy powstały wszystkie zabytkowe zabudowania Wawelu oraz romańskie i gotyckie kościoły na Starym Mieście.

Kraków do 1795 r. formalnie był stolicą Polski. Do 1611 roku mieszkali tam polscy władcy. W latach 1596-1795 pełnił funkcję stołeczną razem z Warszawą. W związku z tak ważną pozycją był wielokrotnie oblegany: przez Szwedów, wojska pruskie i rosyjskie oraz Austrię. W 1850 r., w wyniku wielkiego pożaru, zniszczone zostało ok. 10% powierzchni miasta.

W czasie okupacji hitlerowskiej w latach 1939-1945 miasto funkcjonowało jako stolica Generalnego Gubernatorstwa. Bodaj najsłynniejszymi postaciami tamtego okresu stali się Oskar Schindler, którego działalność zmierzającą do ratowania ludności żydowskiej sfilmował Steven Spielberg, i Karol Wojtyła, ówczesny wykładowca UJ, późniejszy biskup Krakowa i papież Jan Paweł II.

18 stycznia 1945 Kraków został wyzwolony z rąk nazistów przez 1. Front Ukraiński, któremu przewodził marszałek Iwan Koniew. Kraków, pomimo działań wojennych, nie ucierpiał tak bardzo pod względem materialnym, jak np. Warszawa. W okresie PRL-u nastąpił gwałtowny rozwój miasta, m.in. przyłączono do niego przemysłową Nową Hutę. Obecnie jest to jedno z najlepiej znanych przez zagranicznych turystów miast Polski. Na każdym kroku natykamy się tu na ślady historii, ale jednocześnie można skorzystać z dobrodziejstw nowoczesnych centrów rozrywki i środków komunikacji.

Kraków jest drugim miastem w Polsce pod względem liczby mieszkańców, których jest niemal 1,5 miliona.

Województwo małopolskie to kraina wyjątkowa pod względem różnorodności etnograficznej i narodowościowej. Krakowiacy, Górale, Lachy, Pogórzanie, Zagórzanie, Rusini, Żydzi, Romowie, czy osadnicy niemieccy stworzyli na tym terenie niezwykle barwną mozaikę kulturową, popularyzowaną na wielu imprezach plenerowych.

Kraków, jako niekwestionowane centrum kulturalne, wydał na świat wiele znanych osobistości. Są to m.in.: matematyk Stefan Banach, malarze Jerzy Kossak i Stanisław Wyspiański, muzyk Grzegorz Turnau czy DJ Robert M. Związani z Krakowem byli również: Karol Wojtyła, Oskar Schindler czy Kazimierz Przerwa-Tetmajer, studiowali tutaj Jan Kochanowski oraz Mikołaj Kopernik.

W Krakowie istnieje 11 dużych teatrów oraz wiele mniejszych teatrzyków i kabaretów piwnicznych. To właśnie tutaj powstał pierwszy polski teatr stały - Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej. Mieści się tu również budynek Opery Krakowskiej oraz Filharmonia im. Karola Szymanowskiego.

W związku z ogromną rolą turystyki, Kraków może pochwalić się naprawdę olbrzymią liczbą ośrodków muzealnych, zarówno tych należących do Uniwersytetu Jagiellońskiego, jak i Polskiej Akademii Nauk. Ponadto podziwiać tu można państwowe zbiory sztuki w Zamku Królewskim na Wawelu, Muzeum Narodowe i Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, muzea kościelne, wojskowe, techniczne, etnograficzne, biograficzne, literatury oraz wiele innych.

Na ulicach i placach Krakowa odbywają się liczne imprezy i festiwale studenckie: Juwenalia, Festiwal Nauki, MediaTory. Ponadto można brać udział w sezonowych koncertach, świętach i targach. Do najważniejszych należy Pochód Lajkonika, odbywający się w Święto Bożego Ciała, czerwcowe Wianki nad Wisłą, Festiwal Sacrum Profanum, Małopolska Noc Naukowców, a także festiwal grup kabaretowych PAKA. Bardzo znany jest także Festiwal Muzyki Filmowej oraz Festiwal Kultury Żydowskiej.

Typowy dla Krakowa i najbliższych okolic jest klimat umiarkowany przejściowy. Klimat lokalny w Krakowie jest dodatkowo kształtowany przez jego usytuowanie w kotlinie, między Karpatami a obszarami wyżynnymi i w dolinie Wisły. Powoduje to m.in. częste występowanie mgieł (ok. 60 dni w roku) oraz duże zmiany ciśnienia atmosferycznego.

W Krakowie przeważają wiatry wiejące z zachodu. Innym zjawiskiem charakterystycznym dla tego regionu jest wiejący z Tatr silny, ciepły i suchy wiatr, zwany lokalnie halnym. Po halnym zwykle następuje pogorszenie pogody i silne opady. Oprócz tego mamy tu do czynienia z zalegającym nad miastem kilka razy w roku smogiem, choć w ciągu ostatnich lat zauważono jego zmniejszenie.

W porównaniu do reszty kraju, klimat Krakowa i okolic jest bardziej skrajny - zimy są mroźniejsze, a lata bardziej upalne.

Miasto zaliczane jest do symboli dziedzictwa kulturowego nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO zostało umieszczone historyczne centrum Krakowa. Ponieważ Kraków mało ucierpiał podczas II wojny światowej, możemy obserwować na jego ulicach, jak przez wieki zmieniała się architektura. Mieści się tu ponad 6 tys. oryginalnie zachowanych obiektów zabytkowych. Do najważniejszych należą: ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim, przedromańska rotunda NMP na Wawelu oraz kościół św. Salwatora z X wieku, a także Sukiennice - jeden z symboli Krakowa.

Podziwiać można tu budowle romańskie - kościół św. Andrzeja, fragmenty katedry z kryptą św. Leonarda i Wieżą Srebrnych Dzwonów, jak również fragmenty kościoła św. Wojciecha. Styl gotycki reprezentują ceglane kościoły: franciszkanów, cystersów w Mogile, dominikanów, a także Brama Floriańska z pozostałościami murów obronnych.

Fascynujący kompleks architektoniczny stanowi wzgórze Wawel, które początkowo zajmowało palatium romańskie, później przebudowano je na gotycką rezydencję. Na przełomie XV i XVI w. król Zygmunt I Stary zainicjował przebudowę zamku na renesansowy. Tuż przy Zamku Królewskim wznosi się Katedra, nazywana panteonem polskim. Jest to miejsce koronacji i pochówku większości królów Polski. W Wieży Zygmuntowskiej mieści się największy polski dzwon, zwany Zygmuntem, ufundowany przez króla Zygmunta I Starego.

Kraków uznawany jest za największy ośrodek outsourcingu w Polsce. Według danych, w sektorze obsługi procesów biznesowych działa tutaj ok. 40 firm, które zajmują się obsługą księgową, podatkową, informatyczną oraz finansową spółek tego samego koncernu lub wielu firm.

Znaczącą gałąź gospodarki stanowi w Krakowie turystyka, nastawiona zwłaszcza na gości zagranicznych. Działa tutaj znaczna liczba hoteli oraz obiektów gastronomicznych, a także centrów handlowo-rozrywkowych (m.in. Bonarka City Center, Galeria Krakowska, Galeria Kazimierz, Kraków Plaza, Park Handlowy Zakopianka, Solvay Park, M1).

Najważniejszym i największym zakładem przemysłowym w mieście jest Huta im. Tadeusza Sendzimira, która stanowi część konsorcjum Mittal Steel Poland. Prócz tego znajdują się tu zakłady chemiczne, farmaceutyczne, poligraficzne oraz spożywcze.

Układ urbanistyczny Krakowa zdeterminowany jest przez położenie na dwóch brzegach rzeki. Stare Miasto i dzielnice śródmiejskie zlokalizowane są na północnym brzegu Wisły. Największą powierzchnię zajmuje przemysłowa Nowa Huta, natomiast najważniejsze zabytki skupione są na stosunkowo niewielkiej przestrzeni okolic Starego Miasta, które otacza zieloną wstęgą Park Planty. Z kolei wokół Plant biegną główne arterie komunikacyjne miasta. W ścisłym centrum znajduje się również dworzec kolejowy Kraków Główny.

Zachodnia część Krakowa stanowi tzw. Obszar Krakowski i podlega polskiej sieci ekologicznej. Prócz tego niedaleko centrum leżą krakowskie Błonia - jedna z największych w Europie łąk leżąca w obrębie miasta. Na terenie dzielnicy Zwierzyniec znajduje się Kopiec Kościuszki, a słynny Kopiec Krakusa - na Podgórzu.

Niemal oddzielnym miastem wewnątrz Krakowa jest rejon nazywany krakowskim Kazimierzem. Przez wiele wieków był on miejscem współistnienia i przenikania się kultury żydowskiej i chrześcijańskiej. Do tej pory zachowało się tu mnóstwo zabytków związanych z krakowskimi Żydami, na czele z Cmentarzem Remuh - jednym z najstarszych w Europie i w Polsce cmentarzy żydowskich.